Samenvatting
Samenvatting Thema 3 en 4 (anesthesie, analgie en euthanasie) leerdoelen
- Vak
- Instelling
Thema 3 en 4 (anesthesie, analgie en euthanasie) leerdoelen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
lifesciences
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
THEMA 3: ANESTHESIE, ANALGESIE EN EUTHANASIEHet analogieprincipe beschrijven en kunnen verklaren waarom deze wordt toegepast bij dierproeven;
Dieren missen het vermogen om verbaal pijn te uiten. Echter ervaren dieren wel pijn. De drempel
waarboven iets als pijn wordt ervaren ligt gelijk tussen mens en dier, omdat er vergelijkbare sensorische
neuronen aanwezig zijn. In hun expressie zijn ze ook vergelijkbaar met de mens (gelaatsuitdrukkingen).
Daaruit kwam daarom het analogieprincipe: wat je bij de mens doet, doe je ook bij een dier.
De omstandigheden beschrijven waarin anesthesie of analgesie nodig kunnen zijn om pijn, lijden, angst of
blijvende schade tot een minimum te beperken.
Pijn kan leiden tot:
1. Verminderd welzijn
2. Verstoorde wondheling
3. Traag herstel na operatie → hoger risico op post-operatieve complicaties
4. Wond bijten en auto-mutilatie (zelf schade)
5. Stress. Dit kan voor een hogere variabiliteit in de experimentele groep zorgen, maar ook voor een
verstoorde immunologische reactie.
6. Verminderde water- en voedingsinname → hoger energieverbruik
7. Minder efficiënte ademhaling → hogere frequentie, minder diep
8. Sensibilisatie kan leiden tot chronische pijn
Door constante pijn gaat de focus van brein naar de sterke pijnprikkel. Meestal is dit kortdurend,
maar indien pijn blijft, ontstaat chronische staat van hypergevoeligheid.
De fysiologie van pijn definiëren, herkennen en de negatieve effecten van pijn noemen
Pijn gerelateerd gedrag kan aangeboren of aangeleerd zijn. Hierin zijn twee typen pijn: acuut en
chronisch. Acute pijn is een waarschuwingssignaal om datgeen niet nog een keer te doen. Dit is tijd-
afhankelijk. Het verdwijnt naar mate er genezing ontstaat. De oorzaak is bekend. Symptomen zijn
adrenaline gerelateerd:
1. Verhoogde HR, stroke volume, BP en ademhaling
2. Pupil dilatatie
3. Zweten
4. Rusteloosheid
5. Vermijdend gedrag
6. Angstige staat
Chronische pijn is pijn die maanden lang duurt (anxiety en depressie). Dit is vals alarm en in die zin dus
nutteloos. Symptomen zijn vaker cortisol gedreven:
1. Verstoorde slaap
2. Agressie/prikkelbaar
3. Constipatie
4. Mentale depressie
5. Verlaagde pijnprikkel
, 6. Terugtrekken van sociale interacties
7. Abnormale ziekte gedrag
Nociception: pijnperceptie. Overal in perifeer weefsel liggen neuronen die pijn kunnen waarnemen
(nociceptoren). Deze eindigen gewoon in het niets; free ending. Signalen van deze neuronen worden
doorgegeven naar je prefrontale cortex. In het brein heb je pas perceptie; pijn.
Er zijn verschillende nociceptieve pathways:
1. Alfa delta type hebben myeline om zich heen waardoor het actiepotentiaal snel doorkomt. Het
heeft een kleine diameter, waardoor er een hoge snelheid is (1-30 m/s). Dit is voor thermische en
mechanische stimulatie.
2. C type zijn kleiner en hebben een lagere snelheid (0,5-2 m/s). Dit is polymodaal: meerdere
prikkels stimuleren neuronen. Dit is thermisch, chemisch en mechanisch.
Het gedrag van het proefdier is altijd belangrijk om in de gaten te houden; eten, drinken, activiteit,
twitches (korte spierschokjes op de rug = indicator voor pijn), vocaliseren, gelaatsuitdrukkingen (oor- en
oogstand bijv.)., in elkaar gedoken zitten, verhoogde interesse in het deel wat pijn doet, meten van
reflexen en autonome reacties.
De begrippen hyperalgesie en allodynia kunnen omschrijven en wat voor consequenties dit heeft voor bv.
een pas geopereerd dier.
Na pijn vinden nog allerlei processen plaats. De pijn kan nog doorgaan nadat de wond geheeld is. De
oorzaak hiervan is dat een van de processen niet terugkeert naar de uitgangswaarde; pijnplasticiteit. Het
induceren van weefselschade zorgt voor onderstaande curve verschuiving; er ontstaat een verhoogde
gevoeligheid voor pijn (=hyperalgesia). Dit resulteert in het verschijnsel dat een lage stimulus intensiteit
zorgt voor een hoge pijnsensatie. Dit is een beschermingsmechanisme van het lichaam.
Allodynia: normale prikkel geeft toch pijnsensatie (rode vlak in onderstaande curve).
, Een overzicht geven van de belangrijkste analgetica binnen proefdierkunde en hoe deze toe passen
Er zijn verschillende manieren van pijnbestrijding (=analgesie):
1. Voorkomen
2. NSAIDs
Dit wordt ingezet als voorbehandeling en na de ingreep. Het stabiliseert de pijndrempel en
voorkomt hyperalgesie. Het remt COX enzym waardoor er geen omzetting van arachidon
zuur naar prostaglandine E en cytokines. Dit zou anders inwerken op de nociceptor (→
perifere zenuw → ruggenmerg → brein). NSAIDs remt ook de stolling (plaatjesaggregatie)
dus tijdens de operatie geef je dit niet. Een voorbeeld hiervan is aspirine. Dit werkt
ontstekingsremmend en gaat zwelling en pijn in gewrichten en pezen tegen door de COX
enzymen te remmen. Zo wordt arachidon zuur niet omgezet in prostaglandine E en cytokine.
3. Lokale anesthetica
De eerste lokale anesthetica was cocaïne. Het blokkeert natrium-kanalen op neuronen met
een antagonist. Hierdoor ontstaan er geen signalen naar het brein en geen hyperalgesie.
Voorbeelden:
• Lidocaïne: Verdooft de huid bij pijn en jeuk. Wordt ook gebruikt bij insectenbeten.
• Procaïne: Lokale verdoving vooral gebruikt in de tandheelkunde.
• Bupivacaïne: Voorkomt pijn tijdens en na chirurgische ingrepen.
4. Opioiden ⍺2-agonisten
Adrenerge receptoren kunnen (nor)epinephrine binden. De Alpha variant bindt graag
norepinephrine voor smooth muscle contraction. De ⍺2 (Gi) werkt in de presynpatische nerve
terminals en zorgt daar voor inhibitie. Dit resulteert in de negatieve feedback dat
noradrenaline afgifte wordt geblokkeerd. Dit zorgt voor minder pijn.
5. Hypnotica
Hiermee breng je het dier in slaap. Chirurgie is niet mogelijk onder hypnose. Hypnotica
zorgen voor verminderde pijnsensatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lifesciences. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80630 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen