Personenrecht
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Wat is personen- en familierecht?........................................................................................................ 4
1. De vier kwadranten.....................................................................................................................................................4
Hoofdstuk 2: Personen............................................................................................................................................. 6
1. Waarover gaat het?....................................................................................................................................................6
1.1. Het begrip ‘persoon’............................................................................................................................................6
Algemeen...............................................................................................................................................................6
Voorbijgestreefd?...................................................................................................................................................6
2. De natuurlijke persoon................................................................................................................................................7
De geboorte................................................................................................................................................................7
A. De levende en levensvatbare geboorte.............................................................................................................8
De kennisgeving (stap 1)........................................................................................................................................8
Geboorteakte (stap 2)............................................................................................................................................9
B. De doodgeboorte...............................................................................................................................................9
C. Nog geen geboorte..........................................................................................................................................11
2.1. De afwezigheid...................................................................................................................................................11
A. Overlijden.........................................................................................................................................................11
B. Afwezigheid......................................................................................................................................................12
C. De gerechtelijke vaststelling van overlijden....................................................................................................14
3. De menselijke persoon en zijn persoonlijkheidsrechten............................................................................................15
3.1. Waarover gaat het?...........................................................................................................................................15
3.2. Heikele kwesties.................................................................................................................................................15
3.3. Een oplossing.....................................................................................................................................................16
4. De juridische persoon en zijn staat............................................................................................................................17
4.1. Staat...................................................................................................................................................................17
A. Wat is het?.......................................................................................................................................................17
4.2. Vorderingen van staat........................................................................................................................................19
4.3. Bezit van staat....................................................................................................................................................20
5. De identificatie van de persoon.................................................................................................................................22
5.1. De (familie)naam................................................................................................................................................22
Toekenning bij de geboorte.................................................................................................................................23
Latere wijziging....................................................................................................................................................23
5.2. De voornaam......................................................................................................................................................27
Toekenning bij de geboorte.................................................................................................................................27
Latere wijziging....................................................................................................................................................27
5.3. De woon- en verblijfplaats.................................................................................................................................28
5.4. Van geslacht naar geslacht en gender...............................................................................................................30
De omgang van het personenrecht met gender..................................................................................................30
5.5. Het geslacht bij geboorte en latere wijzigingen................................................................................................31
Toekenning...........................................................................................................................................................31
Latere wijziging (van geslacht)............................................................................................................................31
Hoofdstuk 3: Belgen en vreemdelingen................................................................................................................... 34
1. Waarover gaat het....................................................................................................................................................34
1.1. Element van staat..............................................................................................................................................34
1.2. Begrip nationaliteit............................................................................................................................................34
1.3. Nationaliteit in een geglobaliseerde wereld......................................................................................................35
1.4. Rechten gekoppeld aan nationaliteit.................................................................................................................35
1.5. Kenmerken van Belgische nationaliteitsrecht...................................................................................................36
1
, 1.6. Vordering van staat............................................................................................................................................37
1.7. Wijziging afstamming.........................................................................................................................................37
2. De Belgische nationaliteit verwerven**....................................................................................................................37
2.1. Toekenning vs. verkrijging.................................................................................................................................38
Toekenning aan minderjarigen............................................................................................................................38
Verkrijging door meerderjarigen.........................................................................................................................39
3. De Belgische nationaliteit verliezen...........................................................................................................................43
Afstand.................................................................................................................................................................43
Automatisch.........................................................................................................................................................43
Vervallenverklaring (burgerlijke straf).................................................................................................................45
Tot slot.................................................................................................................................................................46
Hoofdstuk 4: Onbekwaamheid en bewind.............................................................................................................. 48
1. Waarover gaat het....................................................................................................................................................48
2. Onbekwamen.............................................................................................................................................................48
3. Bewind.......................................................................................................................................................................52
Hoofdstuk 5: Minderjarigen.................................................................................................................................... 56
1. Waarover gaat het?..................................................................................................................................................56
2. Niet-ontvoogde minderjarigen..................................................................................................................................56
2.1. De negatieve zijde: onbekwaamheid.................................................................................................................56
De bekwaamheid van de minderjarige begrepen vanuit hoofdstuk 4 (De principes).........................................56
Een verdere verfijning: het onderscheid tussen daden van bewaring, beheer en beschikking...........................56
De weg naar een grotere bekwaamheid voor de niet-ontvoogde minderjarige.................................................58
2.2. De positieve zijde: het bewind...........................................................................................................................60
Het ouderlijk bewind............................................................................................................................................60
Voogdij.................................................................................................................................................................62
3. Ontvoogde minderjarigen.........................................................................................................................................64
3.1. Wat is ontvoogding en hoe gebeurt het?..........................................................................................................64
3.2. De bekwaamheid van de ontvoogde minderjarige............................................................................................66
3.3. Het bewind over ontvoogde minderjarigen......................................................................................................67
Hoofdstuk 6: Beschermde meerderjarigen.............................................................................................................. 69
1. Waarover gaat het?..................................................................................................................................................69
2. Toepassingsgebied....................................................................................................................................................72
2.1. Gezondheidstoestand........................................................................................................................................72
2.2. Verkwisting.........................................................................................................................................................73
3. De buitengerechtelijke bescherming.........................................................................................................................74
3.1. De (on)geldigheid van rechtshandelingen bij wilsonbekwaamheid..................................................................74
Is de rechtshandeling gesteld door iemand die handelingsbekwaam is, maar wilsonbekwaam is, geldig?.......74
Kan de rechtshandeling van een persoon die wilsonbekwaam maar handelingsbekwaam is, aanvechten
tijdens het leven van deze persoon?....................................................................................................................75
Kan je de rechtshandeling van een persoon die wilsonbekwaam maar handelingsbekwaam is, aanvechten na
zijn overlijden ?....................................................................................................................................................76
3.2. Vraag 2: Is er manier om handelingsonbekwaamheid te vermijden en toch bescherming te bieden?............78
Informeel bewind.................................................................................................................................................78
3. Rechterlijke bescherming...........................................................................................................................................83
3.1. Inleiding..............................................................................................................................................................83
3.2. Onbekwaamheid: de negatieve zijde.................................................................................................................84
Omvang van onbekwaamheid is op maat...........................................................................................................85
Sanctionering onbekwaamheid...........................................................................................................................86
Wanneer treedt bewind in werking? aanvang...................................................................................................86
Einde onbekwaamheid?.......................................................................................................................................87
2
, 3.3. Bewind: de positieve zijde.................................................................................................................................87
De bewindsorganen.............................................................................................................................................87
De werking van het bewind.................................................................................................................................93
Controle................................................................................................................................................................94
Hoofdstuk 7: Geesteszieken.................................................................................................................................... 96
1. Waarover gaat het?..................................................................................................................................................96
2. Exclusief karakter van de wet....................................................................................................................................97
3. Materiële toepassingsvoorwaarden..........................................................................................................................97
4. Maatregelen............................................................................................................................................................100
4.1. Behandeling in een ziekenhuis.........................................................................................................................100
4.2. Verpleging in het gezin.....................................................................................................................................101
5. De bekwaamheid van de gedwongen opgenomen geesteszieke............................................................................101
3
, Hoofdstuk 1: Wat is personen- en
familierecht?
Personenrecht Familierecht
1. Wat is een “persoon”? 1. Wat is “familie”?
- Begin en einde van het leven - Aspecten: partners, ouders en kinderen,
- Persoonlijkheidsrechten en ‘staat’ verwanten…
- Naam en geslacht - Familiale verhoudingen
2. Nationaliteit - Horizentaal familierecht: regels tussen
3. Minderjarigen partners
4. Beschermde meerderjarigen - Verticlaal familierecht: regels tussen
5. Geesteszieken ouders en kinderen
- Is geen element van de “staat van de 2. Partners
persoon” - Echtgenoten
- Men kan het hebben over bijvoorbeeld - Wettelijk samenwonenden
dwang - Feitelijk samenwonenden
- EXAMEN 3. Ouders en kinderen
- Ouders
- Opvoeders
4. Verwanten
Personenrecht
- Algemeen personenrecht: van toepassing op alle personen
- Bijzonder personenrecht: van toepassing op bijzondere categorieën van personen (bv.
minderjarigen, meerderjarige beschermde personen)
Familierecht
- Verticaal Familierecht: verticale relaties (afstammingsband, gezagsrelatie)
- Horizontaal Familierecht: horizontale relaties tussen partners (samenwoningsrelaties,
incl. beëindiging)
1.De vier kwadranten
Vier kwadranten (die samengehouden werden door huwelijk)
- Seks
- Paarvorming
- Voortplanting
- Ouderschap
huwelijk overkoepelt structuur van huwelijk
Er kwamen al snel barsten/breken in het huwelijk (kwadranten worden uit elkaar geschoven)
- Seks en voortplanting uit elkaar
o Seksuele revolutie die het voor de vrouw mogelijk maakte om seks te hebben zonder
zich voor te planten.
- Paarvorming en ouderschap uit elkaar
o Kinderen geboren in het huwelijk niet anders/voordeliger behandeld mogen worden
buiten het huwelijk (volgens het EHRM).
- Vandaag de dag:
o Voortplanting en ouderschap zijn geen twee termen die met elkaar samengaan
Je kan u voorplanten zonder biologische ouder te zijn van kind.
o Seks en paarvorming
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katodehertogh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.