Complete samenvatting voor het onderdeel Dermatologie van de studie geneeskunde. Deze samenvatting omvat alle benodigde informatie welke nodig is voor het coschap dermatologie. Naast de algehele onderdelen als morfologie, dermatologische systematiek en de meest voorkomende dermatologische ziektebee...
Dermatologische systematiek
Morfologische onderzoek op basis van provoke:
- Plaats;
- Rangschikking;
- Omvang (aantal, grootte);
- Vorm;
- Omtrek;
- Kleur;
- Efflorescenties Zichtbare bestanddelen die met elkaar een huidafwijking vormen.
De verschillende efflorescenties:
o Macula omschreven kleurverandering in het niveau van de huid, zonder andere
epidermale / dermale afwijkingen. Het is niet palbabel.
o Erytheem niet nader omschreven rode kleurverandering van de huid die berust op
vaatverwijding. Het is wegdrukbaar i.t.t. bijv. purpura.
o Papula (papel)circumscripte, solide verhevenheid van de huid <1 cm, door cel-,
weefsel- of vochttoename, geneest zonder litteken. Het is dus wel palpabel.
o Plaque solide vlakke verhevenheid van de huid > 1 cm. Het is wel palpabel. Dus
een grote papel.
o Vesicula zichtbare holte gevuld met helder vocht, zonder eigen wand, < 1 cm.
o Bulla als vesicula, > 1 cm, subcorneaal, intra-of subepidermaal gelegen.
o Pustula zichtbare holte gevuld met purulent vocht, zonder eigen wand, < 1 cm,
meestal in de epidermis gelegen.
o Squamaloslatend conglomeraat van hoorncellen (schilfer). Laat nooit in een keer
los zoals crusta;
o Crusta korst die samengesteld is uit ingedroogd exsudaat, bloed, cellen,
necrotisch materiaal of vuil.
o Noduluscircumscripte palpabele weerstand in de cutis of subcutis, al dan niet
boven de huid verheven, < 1 cm, geneest vaak met littekenvorming (nodus > 1 cm).
o Tumor (tuber)solide uitstekende verhevenheid van de huid, > 1 cm, die ontstaat
door celvermeerdering.
o Urtica (galbult)vlakke, circumscripte, vluchtige verhevenheid van de huid als
gevolg van oedeemvorming in de dermis ontstaat door vasodilatatie en verhoogde
vasopermeabiliteit. Verdwijnen binnen 24 uur.
o Comedo (mee-eter) een afgesloten talgklier uitvoergang met ophoping van
talgkliermateriaal.
o Erosie een defect van de huid beperkt tot de epidermis.
o Ulcuseen defect van de huid tot in de subcutis met geen tot geringe
genezingstendens.
o Atrofie een afname van het volume van de huidsamenstellende bestanddelen.
o (Hyper)keratose:eeltvormig, brokkelig, bij palpatie hard.
PROVOKE
P/Plaats: Vormt samen met de efflorescenties de sleutel tot de diagnose!
Uitbreiding:
Solitair: beperkt tot laesie
Circumscriptie: beperkt tot klein gebeid
Regionaal: beperkt tot groter gebied
, Segmentaal: in verzorgingsgebied van ganglion
Gegeneraliseerd: verspreid over groot gedeelte huid)
Universeel: verspreid over gehele huid
De meeste huidziekten hebben voorkeurslokalisaties bv:
Atopisch eczeem: buigzijden extremiteiten;
Psoriasis: strekzijden extremiteiten en behaarde hoofdhuid;
Lichen ruber planus: buigzijden polsen, oraal/genitaal;
Rosacea: gelaat.
R/Rangschikking: Zegt iets over de onderlinge samenhang! Bijvoorbeeld:
Gegroepeerd:
o Corymbiform (moederlaesie met satellieten)
o Annulair (ringvormig, boogvormig),
o Lineair (lijnvormig)
o En Bouquet (dicht op elkaar)
Confluerend: samenvloeiend
Gedessemineerd: gegeneraliseerd en min of meer gelijkmatig verdeeld, niet
aaneengesloten
Diffuus: Aaneengesloten
Discreet: van elkaar gescheiden
Reticulair: ringovormig
Folliculair (gebonden aan follikels)
Granuloma annulare: boogvormig gerangschikte papels
O/Omvang: Aantal (in getal) en de grootte van de laesies ( opmeten). Bij vele laesies met
wisselende grootte: Bv:
Nummulair (muntgroot) 1-3 cm
Handpalmgroot 5-10 cm
Lenticulair (linzenkorrel) 3-10 mm
Miliair (gierstekorrel) 1-2 mm
V/Vorm: De tweedimensionale vorm van de laesies: Bv: rond, ovaal, polygonaal,
rechthoekig, annulair, kokardevormig (schietschijfvormig). Als iets rechthoekig of lineair is,
komt dit vaak door patiënt zelf (als krabben).
O/Omtrek-begrenzing: Lijnscherp, scherp, matig scherp tot onscherp.
K/Kleur: Bv. egaal bruin gepigmenteerd, livide, hyper/gedepigmenteerd, maar kan ook bijv.
erythemateus zijn.
Dermatologische systematiek
1) Morfologische onderzoek= PROVOKE;
2) Morfologische groep (meest kenmerkende efflorescentie);
3) De daarbij horende groep huidziekten;
4) (Waarschijnlijkheids)diagnose;
5) Diagnostisch onderzoek;
6) Einddiagnose.
Efflorescenties
Verschil tussen een macula en een plaque:
Macula is een omschreven kleurverandering in het niveau van de huid, zonder
andere epidermale of dermale afwijkingen. Deze afwijking is niet palpabel
, Een plaque is een solide vlakke
verhevenheid van de huid met een
diameter van > 1cm. Deze afwijking is
wel palpabel.
Verschil tussen een papel en een nodulus:
Papel is een circumscriptie, solide
verhevenheid van de huid (<1cm), die
ontstaan is door cel- weefsel of
vochttoename en die geneest zonder
littekenvorming;
Een nodulus is een circumscriptie
solide verhevenheid in de cutis of
subcutis gelegen al dan niet boven de
bovenhuid verheven (<1cm) over het
algemeen genezend met
littekenvorming (dit is niet altijd
zichtbaar).
Verschil tussen een schietschijfvormige en een bolronde
plek:
Schietschijfvormig zegt iets over een
tweedemensionale vorm van de plek. De plek
heeft dan de vorm van een rondje met middenin
een kleinere cirkel;
Bolrond zegt iets over de driedemensionale
vorm van de plek. Het is koepelvormig, van
bolvormig kan er dus alleen sprake zijn bij een
verheven laesie.
Onder macula vallen o.a.:
o Wijnvlek (segmentaal, scherp erytheem);
o SLE;
o Neurofiromatose type 1;
o Moedervlek;
o Vittiligo (depigementatie, scherp);
Verschillende diagnosen & efflorescenties:
- Bij pokkenvirus ook een papel.
- Bij Psoriasis scherp erytheem met plaque vorm.
- Lichen ruber planus papels confluerend tot plaques in een livide kleur. Scherp
omschreven en soms patroon van witte lijntjes (Wichkhamse striae).
- Melanoom roodheid die niet wegdrukbaar is.
- Atopisch eczeem acute fase macula + exocriatie.
- Verruceuze laesie ouderdomswrat, ook wel verruca seborrhoica/senilis. Zijn
gelig/huidskleurig tot zwart met vetachtig aspect.
- Sarcoïdose Erytheem met oranje-bruin aspect, waarbij bij wegdrukken iets geligs
wordt gezien (apple-jelly effect).
- Wijnvlek/ vaevus flammeus Ook wel cappilaire malformatie. Het is een segmentaal
scherp begrensde erythemateuze macula.
- SLE Erythemateuze macula in het gelaat.
- Cafe-au-lait vlek Komt voor bij neurofibromatose type 1. Is een gepigmenteerde
macula.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LWenting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,82. Je zit daarna nergens aan vast.
