Samenvatting
samenvatting slides + eigen notities
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Grote kans op slagen met deze samenvatting, alles aangepast met boek 5.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 130 pagina's
Voorbeeld 4 van de 130 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
VERBINTENISSENRECHTInleiding: de (vermogensrechtelijke) verbintenis
(nr 4->28)
§1 plaats van het verbintenissenrecht in het oud BW, BW en
in het recht
§2 de vermogensrechtelijke verbintenis
Definitie:
- Art 5.1: verbintenis (vermogensrecht, afdwingbaar, enkel indien nodig in rechte opeisbaar, je
kan ook via bemiddelaar of arbitrage gaan om niet meteen naar de rechtbank te moeten, het
moet wel KUNNEN. Bv huurcontract: huurder moet huur betalen en verhuurder moet
genotsverschaffing voorzien.)
- Art 5.2: natuurlijke verbintenis (vaak familiaal, ook tussen werknemers en werkgevers ->
premies)
Een verbintenis is een rechtsband:
Een verbintenis gebeurt tussen 2 of meer personen. Er is altijd sprake van een SE (gerechtigd een
prestatie te vorderen) en een SA (gehouden een prestatie te leveren). Een verbintenis ontstaat door
het menselijk gedrag of uit de wet. Hierdoor kan de SE jegens de SA aanspraken doen gelden. Het
komt er op neer dat een verbintenis ooit wel eens in geld zal waarneembaar meten zijn.
Vb. Chauffeur (SA) rijdt fietser(SE) omver, onrechtmatige daad -> 1382 oud BW, herstel van
schade
Vb. bij aanbod van oldtimer, verbintenis om zich aan belofte te houden, louter door eigen
wilsverklaring, nog geen SE maar je bent zelf wel al SA
Soms is elke partij SE en SA wanneer er meerdere verbintenissen gelden tussen hen.
Vb. wederkerig contract: koop
- Verkoper SE van betalingsverbintenis
- Verkoper SA van leveringsverbintenis
In dit geval spreken we van wederkerige of samenhangende verbintenissen.
Samenhangend: wanneer de ene partij zijn prestatie niet levert, mag jij jou prestatie
opschorten (ENAC) of zelfs ontbinden waarbij je bevrijd bent van het contract
Kenmerken
1) Rechtsband tussen personen
Intern:
- Persoonlijk/ verbintenissenrecht: tussen 2 of meer personen waarbij de ene een prestatie
eist van de andere. De SE krijgt dus vorderingsrecht en kan hiermee de SA aanspraak laten
stellen op een bepaalde gedraging (doen, geven of nalaten)
- Zakelijk recht: tussen één of meer personen en een goed (art 3.8, §1 BW). De titularis van
een goed heeft ook zeggenschap over dat goed. ( art 3.3 BW)
Extern:
, Derdewerking of tegenwerpelijkheid aan derden
- Zakelijk recht: geldt erga omnes -> moet door iedereen geëerbiedigd worden
- Persoonlijk recht: opsplitsing aanspraken SE en SA en haar bestaan als rechtsfeit in het
rechtsverkeer, aanspraken gelden enkel tussen hen (relatief), bestaan van verbintenis is
tegenwerpelijk aan derden en kan door derden ingeroepen worden
Vergelijkbaar met zakelijk recht want derden moeten een recht respecteren als feit
2) Bronnen
Art 5.3 BW somt de bronnen op en vult ze aan. De wet erkent de bronnen van de VB.
VB ontstaan uit:
- Rechtshandelingen (handeling van persoon die de wil(suiting) heeft om rechtsgevolgen te
doen ontstaan): menselijk gedrag -> eenzijdig, art. 5.125 BW (aanbod, belofte van gemeente
aan Kurk-artiest, functie van paus opzeggen, verwerpen nalatenschap, testament, boek 25.
Andere vb -> geen VB beoogd) of meerzijdige, art. 5.69 BW (AstraZeneca leveren en
produceren van vaccins)
- Wet: wat als ze rechtsgevolgen verbindt aan menselijk gedrag dat die gevolgen niet beoogt
Onrechtmatig handelen of nalaten (1382 oud BW), oneigenlijke contracten -> 5.127 BW
(zaakwaarneming, onrechtvaardigde verrijking, onverschuldigde betaling)
VRAAG: open voor andere bronnen?
<-> zakelijk recht (gesloten)
schijnvertegenwoordiging: art. 1.8, §5 en art. 5.17 BW
Vb: bank Argenta -> schijnlastgever, moet spaargelden terugbetalen (3-partijenrelatie),
toepassing van rechtsmisbruik -> vertrouwen gewekt aan schijnvertegenwoordiger
CONCLUSIE: eerder open systeem
3) Voorwerp van de VB
Art. 5.46 BW
a) Klassieke opdeling
Een vermogensrechtelijke VB heeft in geld waarneembare aanspraken tot voorwerp. Het
voorwerp is ‘dat waartoe hij zich verbindt’. Men moet een bepaalde prestatie leveren.
- Te doen: aannemer die huis gaat zetten, arts die patiënt behandelt, schade herstellen,
advocaat
- Niet te doen: niet te concurreren met vroegere werkgever, geheimhoudingsverbintenis
- Te geven (art. 5.79) BW: overdragen van eigendomsrecht, generieke en specifieke zaken ->
koop
Onderscheid tussen generieke (overgang bij afzondering of specificatie) en specifieke
(overgang bij consensus) zaak, dit onderscheid is belangrijk voor eigendomsovergang en
risico-overgang, deze gaan samen over (art. 5.80 BW)
- Te garanderen: verzekeraar van een bank
b) Moderne opdeling
Resultaatsverbintenis: SA verbindt zich er toe een bepaalt resultaat te bereiken. Wordt dit
resultaat niet bereikt, dan moet de SE dit niet bewijzen maar wordt de fout van de SA
, verondersteld. De SA is diegene die moet bewijzen of er overmacht aan te pas kwam, asl dit
zo is, is hij bevrijd.
-> bewijslast ligt op SA
bv. beslissing in 1e aanleg -> nieuwe advocaat, resultaatsverbintenis om op tijd in hoger
beroep te gaan
Inspanningsverbintenis: SA verbindt zich ertoe de nodige inspanningen te leveren of om
bepaalde middelen aan te wenden om een beoogd of gewenst resultaat te bereiken, zonder
dat hij belooft daarin te slagen. Indien het resultaat hier niet behaalt wordt, moet de SE wel
bewijzen dat de SA een fout heeft gemaakt (onvoldoende inspanningen geleverd vergeleken
met een voorzichtig en redelijk persoon in dezelfde omstandigheden)
-> bewijslast ligt op SE
bv. arts met moeilijke patiënt en het is moeilijk om tot resultaat te komen (veel
geschiedenis), advocaat in 1e aanleg, attractiepark
Art. 5.72 BW
Foutcriterium: art. 5.225, lid 2 BW
LET WEL:
het moderne doorkruist het klassieke: een VB om iets te geven is doorgaans een
resultaatsverbintenis, een VB om iets te doen kan een resultaats- of inspanningsverbintenis zijn.
- uit 1 contract vloeien vaak 2 soorten voort:
vb. AstraZeneca en EU commissie: binnen tijdperk leveren(resultaat),
produceren(inspanning) -> leverinigsverbintenis tot inspanningsverbintenis (versterkt ->
best reasonable efforts, tijdige levering)
- partijen bepalen zelf wat het voorwerp is (van resultaatsverbintenis een
inspanningsverbintenis maken)
- bij interpretatie kijkt rechter naar bedoeling partijen en naar zeker of onzeker (aleatoir)
karakter van beoogde resultaat
vb. reiniging bij sterilisatie is maar een inspanningsverbintenis, het was niet zeker terwijl
de arts liet uitschijnen dat het routinematig was en ongeveer altijd lukt dus een
resultaatsverbintenis is, vele maanden later was er een complicatie, Hof van Cassatie
besliste dat de arts over ALLES een resultaatsverbintenis had
- versterkte resultaatsverbintenis = garantieverbintenis -> zelf bij overmacht aansprakelijk
vrijwaring: SA aansprakelijk, derde zegt tegen SE dat hij zich op derde moet verhalen, de
derde vrijwaart dus de SA
4) afdwingbaarheid van de verbintenis
Wanneer SA zijn verbintenis niet vrijwillig naleeft, terwijl dit nochtans een regel zou moeten
zijn, kan de SE hem in rechte dwingen via gedwongen uitvoering en dwanguitvoering.
Hiervoor zijn er 3 steppen:
- ingebrekestelling van SA, tenzij uitzondering (5.231 – 5.233 BW)
- vonnis bekomen met rechterlijk bevel – moet beloofde prestatie nakomen in natura
(door SA of 3e) = gedwongen uitvoering (door deurwaarder)
- doen uitvoeren met middelen van tenuitvoerlegging (beslag of uithuiszetting)
= dwanguitvoering
, Er is steeds 1 principe en 2 beperkingen: art. 5.234 BW
De SE heeft het recht op uitvoering in natura te vorderen en nakoming van de prestatie zelf
te eisen, wat in principe een voordeel is TENZIJ:
- dit dwang op persoon van SA vereist (algemeen verbod: 5.234, lid 2 BW)
- dit onmogelijk of absoluut is -> schadeherstel/uitvoering bij equivalent (iets in de plaats
zoals geldelijke vergoeding die vergelijkbaar is met wat de uitvoering in natura hem had
opgeleverd)
Ondanks deze beperkingen zijn uitvoering in natura en dwanguitvoering vaak wel mogelijk.
Het hangt af van het voorwerp van de verbintenis:
1) geven van species: zaak opeisen en beslag laten leggen
2) iets doen of niet te doen: afdwingen zonder fysieke dwang
- dwangsom (1385bis Ger W): bv. bevel aan aannemer om dak af te werken en er een
dwangsom aan koppelen waarbij hij per week/maand een bepaald bedrag moet bepalen
indien hij dit niet doet
- als het geen persoonlijke verbintenis is: maakt niet uit welke aannemer, persoon is
onbeslist -> (gerechtelijke) vervanging van aannemer (5.235 en 5.85 BW): je bekomt een
uitvoering in natura door 3e en de SA wordt veroordeeld
- als SA in gebreke blijft een beslissing te nemen of mee te werken aan de opmaak van een
akte: rechter kan een beslissing nemen dat ook de definitieve beslissing zal zijn voor de
notariële akte (ipv de beslissing van de SA)
- herstel van schade: (pecuniair = schadevergoeding), maar herstel in natura kan soms ook
vb. vogue neemt foute foto van Harris, uitvoering in natura niet mogelijk (geldelijke
vergoeding), wel herstel in natura (morele vergoeding) -> verschil zie IRW
Hoofdstuk 1: begrip en soorten overeenkomsten
Afdeling 1: begripsbepaling
§1 het begrip overeenkomst
Een overeenkomst of contract is een op wilsovereenstemming of consensus (art 5.27, 1° BW)
berustende meerzijdige rechtshandeling tussen twee of meer personen (art 1.3 BW) met de
bedoeling juridisch bindende verbintenissen of andere rechtsgevolgen (overdragen, wijzigen,
tenietdoen van bestaand contract of VB die vaststellen of het vestigen van zakelijk recht) te doen
ontstaan. Men spreekt van een consensus bij een aanbod en aanvaarding. Er moeten altijd minstens
twee wilsuitingen zijn.
Art. 5.4 BW
In een meerzijdig contract moet de wilsuiting van elke partij gericht zij tot alle andere partijen in de
groep, onder voorwaarde dat de anderen zich ook zullen verbinden. Bv. Samenwerkingscontract,
kredietconsortium.
Art. 5.12 BW
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xandervandewal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen