,MODULE 1
1.Waarover gaat dit onderdeel/luik van de cursus?
Het luik “jeugdcriminologie” focust op het fenomeen jeugdcriminaliteit en de maatschappelijke
reactie erop. Volgende thema’s komen hierin aan bod: (1)het fenomeen jeugdcriminaliteit, (2)
verklaringen of achtergronden van jeugdcriminaliteit, (3) modellen en praktijken van
maatschappelijke reactie op jeugdcriminaliteit.
2.Geef kort een overzicht van de behandelde thema’s
- Waarom een apart jeugdrecht? De ontdekking van de jeugddelinquent
- Jeugd, wat is dat?
- De jeugd van tegenwoordig – fenomeen jeugdcriminaliteit
- The usual suspects: praktijken van de maatschappelijke reactie
- Verschijnen voor de jeugdrechter, hoe doe je dat?
- De beslissingspraktijk (OM, JR en JRB)
- Uitvoering van maatregelen
- Wat doe dat met een jongere, impact?
- Het zal je kind/ouder maar wezen (afsluitende reflecties)
3. Waarom is het van belang om stil te staan bij de “ontdekking van jeugdcriminaliteit als een
probleem” in de 19de eeuw?
Geschiedenis gebruiken om het heden te begrijpen.
In 1912 maatschappelijke, juridische, gerechtelijke en pedagogische apartzetting van jongeren.
Samenleving, alsook de ‘jongeren’ zijn niet meer hetzelfde als in de 19de eeuw en we moeten dat
meenemen om de ontwikkelingen op vlak van jeugd te begrijpen.
4. Welke 19de eeuwse maatschappelijke veranderingen tekenen de context van het ontstaan van een
apart kinderbeschermingssysteem?
Kinderen werden behandeld als volwassenen (kwamen voor strafrechter, HvA, …).
19de E: begin moderniteit, opkomst kapitalisme
• Inkomen op basis van loonarbeid , proletarisering (overleven afhankelijk van het loon)
o Kinderen werken ook, moesten het gezin mee ondersteunen : “pauperskind” →
armoede en kinderarbeid
Dankzij de industrialisering ontstaan dus verschillende soorten kinderen
• Classes laborieuses = classes dangereuses
Keerpunt : CHILD SAVE MOVEMENT (filantropische bewegingen)
1
, • Religieuze overwegingen
• Zetten zich in voor een goede zaak en willen werkende kinderen redden
(beschermingsfilosofie)
• Waren vooral vrouwen van de burgerij die zich gaan inzetten voor arme kinderen
5. Welke specifieke ontwikkelingen in de 19de eeuw liggen aan de basis van het ontstaan van de
kinderbescherming in 1912?
1) Ontdekking jeugdcriminaliteit
Kinderarbeid heeft ervoor gezorgd dat kinderen gezien worden als een aparte groep
Statistieken Quetelet → leeftijd = interessante parameter, veel minderjarigen kwamen voor maar
werken vaak vrijgesproken omdat straffen te heftig waren (inefficiënt) → was aanleiding tot
penitentiaire hervorming
Verzachting van de strafwet na Belgische onafhankelijkheid → strafmaat verlagen en
correctionaliseren. Vroeger kwamen kinderen vaak voor HvA en werden vaak vrijgesproken door
leken, hierdoor konden ze berecht worden door echte rechters – gevolg: meer kinderen vervolgd en
in detentie
Hervorming penitentiair systeem → Ducpétiaux: apartzetting van minderjarigen in gevangenis.
Gevangenis heeft slechte reputatie: “school of criminals”. Oververtegenwoordiging van proletariaat
(kinderen die op straat leven, bedelen…) in gevangenis (link tussen plegen criminaliteit en
levensomstandigheden/opvoeding van kinderen)
2) Sociale enquêtes (pre-sociologisch)
Gevangenissen bezoeken – wat is er nodig om het probleem op te lossen?
Argumenten die hun eigen leven gaan leiden
• Werkende klasse = criminele klasse = gevaarlijke klasse→ link tussen armoede en criminaliteit
o Jeugdcriminaliteit wordt fundamenteel gelinkt aan een sociaal gevaarlijk milieu
3) Van straffen naar heropvoeden
Straf op maat van de jeugddelinquent
• Rechter kan rekening houden met “oordeel des onderscheids” in zijn beslissing van de
strafduur
o Nagaan of het kind, de minderjarige tot 16 jaar, beschikt over het oordeel des
onderscheids
▪ Ja : kan gestraft worden, draagt schuld in zich (maar straf met vermindering
vanwege leeftijd)
▪ Nee : niet verantwoordelijk en dus juridisch niet schuldig
Opent de deur naar het idee van kinderen die niet strafrechtelijk verantwoordelijk zijn
Pedagogisering van de strafuitvoering (penitentiaire individualisering)
• Geen jeugdgevangenissen, wél heropvoedingsscholen → focus op slechte opvoeding
o “weldadigheidsscholen” – penitentiaire benaming verdwijnt
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtencrimivub. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €19,39. Je zit daarna nergens aan vast.