Hoofdstuk
II: Nier en urinewegen
1 Samenstelling en verdeling van het lichaamswater:
1.1 Algemeen
Water:
Waterhuishouding lichaam door nieren
50-70% lichaam
Mensen afkomstig uit waterige milieu zee
Interstitieel vocht = tussen cellen
Transcellulair vocht = water gevangen
- In extracellulaire matrix
2 grote compartimenten die uit water bestaan in lichaam
- Intracellulair compartiment à Veel KCl
- Extracellulair compartiment à vloeistoffen ~ zeewater (NaCl)
Hydraulische krachten
Actieve pompen
- Water en/of elektrolyten van ene compartiment naar andere
- Intracellulaire milieu: Na+ / K+-ATP-ase pomp in celmembraan
Samenstelling extracellulair plasmacompartiment:
Constant gehouden door nieren via plasma osmolariteit
- Bepaald door NaCl inname
,Zoutinname:
Resulteert in retentie water bij nieren
Bepaald de plasma osmolariteit
Stimuleert dorstgevoel
- Activatie antidiuretisch hormoon (ADH)
Overmaat zout gexcreteerd door nier door…
- Activatie Atrial Natriuretic Peptide (ANP)
- Inhibitie renine-angiotensine-aldosteron systeem
Regulatie zout à osmotische krachten in lichaam stabiel
- Reden: water volgt wegen uitgezet door zoutbalans
o Beweging water = secundair fenomeen
Anatomie:
Glomeruli à 180L urine/ dag aangemaakt
Reabsorptie water à passief
- Proximale tubuli
- Afdalende tak van lis van Henle
- Reden passiviteit: Water volgt gereabsorbeerde elementen osmotische kracht
- Geen waterreabsorptie thv van opstijgende tak lis van Henle en distale tubuli
o Impermeabel voor water
- Verzamelbuisjes = ducti colligentes à fijnregeling diurese
o Reabsorptie variabel via antidiuretisch hormoon
Osmotische regulatie van ADH-afgifte en dorst
Hoeveelheden:
Dagelijkse excretie = 600 mOsmolen urine
Dagelijkse diurese = 1,5L/dag
Totaal in urine = 400 mOsm/ L
Maximale diurese = 20L/ dag
Minimaal in urine = 30 mOsm/ L
Minimale diurese = 0,5l/ dag
Maximaal in urine = 1200 mOsm/ L
1.1.1. De cortico-medullaire osmotische gradiënt:
Info:
Toename osmolariteit in peritubulaire tussencelruimte
- Cortex = 300 mOsm/ L
- Papil = 1200 mOsm/ L
Oorzaak toename à 3 eigenschappen nefron
3 eigenschappen nefron:
Actieve reabsorptie elektrolyten
Ondoorlaatbaarheid water van wand stijgende tak lis van Henle
- gereabsorbeerd
o Water er nu niet mee meegesleurd
Lusvormige structuur nefronen à tegenstroommechanisme zo
, Ontstaan osmotische gradiënt:
Via proefje uitgelegd:
1. in oplossing van 300 mOsm in proefbuis
2. Scheidingswand in midden geplaats (A)
o Niet doorlaatbaar voor water
3. Stijgende gedeelte buis - cotransport machanisme steken in
scheidingswand
o Ionen naar dalende gedeelte
o Osmolariteit stijgt in dalende gedeelte (400 mOsm)
o Osmolariteit daalt in stijgende gedeelte (200 mOsm) (B)
4 Er worden 2 compartimeten gevormd, vloeistof in tegengestelde richting
o Osmolariteit stijgt naar bodem toe door osmotische gradiënt (C)
5. -transport à ionen naar dalend gedeel gepompt
o Osmolariteit stijgt in dalende
o Osmolariteit daalt in stijgende (D)
6. Beide kanten membraan boven/onder = osmolariteit omhoog bij opnieuw stromen (E)
7. Concentratiegradiënt blijft stijgen als vloeistof continu stroomt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jarnovandamme. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.