Nietzsche legt zijn focus hier op de waarde van de moraal – en bijna de enige met wie hij het daarover eens
moest worden was zijn leraar Schopenhauer. Het boek wat Nietzsche las en waarover hij schrijf ging in het
bijzonder om de waarde van het on-egoïstschee de instncten van medelijdene zelfverloochening en
zelfopofering die juist Schopenhauer net zo lang had vergulde vergoddelijkt en getranscendeerd tot hij ten
langen leste de ‘waarden op zichzelf’ overhield op grond waarvan hij tegen het leven en tegen zichzelf ‘neen’
zei. Maar juist tegen deze instncten protesteerde Nietzsche door een steeds grotere argwaan te hebben en
hier sceptsch over te zijn. Hij zag hierin het grote gevaar van het nihilisme.
De nieuwe eis die er speelt is dat we een kritek van de morele waarden nodig hebbene de waarde van deze
waarden moeten we zelf eerst eens ter discussie stellen – en daarvoor is een kennis van de voorwaarden en
omstandigheden nodig waaruit ze voortgekomen zijn en waaronder ze zich ontwikkeld en verschoven hebben.
Men nam de waarde van deze waarden als gegeven aane als iets feitelijkse iets dat boven ieders twijfel verheven
was. Wie weet is juist de moraal het grote gevaar.
Goede geesten die werkzaam zijn in de historici van de moraale hebben zelf geen historische geest. Ze denken
allemaale zoals vanouds gebruikelijk onder flosofen in de essente ahistorisch. Oorspronkelijk werden
onzelfzuchtge handelingen goed genoemd door degenen aan wie zij betoond werden en voor wie zij dus nutg
waren; later heef men deze oorspronkelijke lofprijzing vergeten en is men de onzelfzuchtge handelingen
eenvoudig omdat zij gewoongetrouw altjd als iets goed weden geprezene als iets goed gaan voelen – alsof ze
op zichzelf iets goeds zouden zijn.
Veeleer hebben de goeden zelf zich via de pathos van de distante het recht opgeëist waarden te scheppen en
voor die waarden aan te munten. Het pathos van de voornaamheid en distantee het duurzame en
dominerende totale en fundamentele gevoel van een hogeree overheersende genus tegenover een lagere
genuse een beneden – dat is de oorsprong van de tegenstelling goed en slecht (het recht dat de meester zich
gaf om dit te makene ‘dat is dat en dat is dat’). Pas bij een verval van de aristocratsche waardeoordelen doet
zich het verschijnsel voor dat deze hele tegenstelling tussen ‘egoïstsch’ en ‘onegoïstsch’ zich steeds meer aan
het menselijk geweten gaat opdringen – het ise een kudde-instnct dat in die tegenstelling aan het woord komt.
Kern: we leven nu in het nihilisme (er is geen betekenis in de wereld)e maar dat is niet het goede levene we
moeten onze wil tot macht gebruiken om zo Übermensch te worden. De Übermensch is meer eens soort ras als
je als Übermensch geborden zou worden.
De slavenopstand in de moraal begint ermee dat het ressentment zelf scheppend wordt en waarden
voortbrengt. De slavenmoraal zegt ‘neen’ tegen een buiten / een anders / een niet-zelf. De slavenmoraal heefe
wil zij kunnen ontstaane altjd eerst een tegen- en buitenwereld nodig. Bij de voorname waarderingswijze is het
omgekeerde het geval. Zij ageert en groeit spontaane zij zoekt haar tegendeel alleen om nog dankbaarder ‘ja’
tegen zichzelf te kunnen zeggen.
Het probleem van de oorsprong van het goedee zoals het ressentmentsmens dat voor zichzelf heef uitgedachte
verlangt naar zijn eindconclusie. Er is geen ‘zijn’ achter het doene ‘de dader’ als een roofvogel die lammetjes
dood wordt er bij gefabriceerd. Het doen is alles.
De goedene noemen zichzelf de rechtvaardigene waardoor er bepaalde idealen worden gefabriceerd. De goeden
noemen het een triomf van de gerechtgheide ze haten onrecht. Nietzsche zijn hypothese over de oorsprong
van het kwade geweten in een eerste voorlopige formulering is dat het niet eenvoudig is om haar over het
voetlicht te brengen en zij wil dat er lang over haar nagedachte gewaakt en geslapen wordt. Het kwade
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bdkfilo1998. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.