Samenvatting
Samenvatting medische bacteriologie 2
Sammenvatting van slides, cursus en eigen notities
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
MEDISCHE BACTERIOLOGIE 21. PATHOLOGISCHE SPECIMENS EN DE PRÉ-ANALYTISCHE FASE
- Pré-analytische fase = ?
- Belang van pré-analytische fase
- Kwaliteitszorg in de pré-analytische fase
- Organisatie van de pré-analytische fase in het microbiologisch lab
1.2. INLEIDING
Pré-analytische fase: alle evenementen betreffende de stalen die plaatsgrijpen voor het
feitelijk bacteriologisch onderzoek ervan:
- Staal afname + begeleidend identificatie, soms rechtstreeks inscannen in het LIS
- Transport
- Ontvangst en registratie in het labo en verwerking in het labo microbiologie
- Voorbereidende manipulaties
1.3. SOORTEN STALEN EN HUN AFNAME
Algemeen bij staalafname: GOED STAAL à vermijden van commensalen
à pathogene kiem zo geconcentreerd mogelijk
Þ indeling van microbiologische stalen in type 1, 2 en 3
1.3.1. TYPE 1, 2 EN 3 STALEN
Type 1: stalen afgenomen van een afgesloten ruimte, weefsel of orgaan dat normaal gezien
steriel is (punctie), bvb. bloed, empyeen, abces, punctievochten (steriele organen,
gewrichten), biopsies, …
Type 2: uit diepgelegen communicerende lichaamsgebieden, bvb. urine (midstream),
opgehoest sputum, niet gastro-intestinale fistel, endocervix, geopende abcessen, post-
chirurgische drains, …
Type 3: lichaamsoppervlakten bvb. keel, oppervlakkige huidwonde, stoelgang, gastro-
intestinale fistel, …
- Afgenomen op plaats met commensale flora à pathogenen detecteren tussen de
commensalen
- Belangrijkste verandering/shift nagaan bv. kiemen die in kleine aantal aanwezig zijn
nu in overwoekering
Subtypes van type 3:
A. Pathogenen bvb. gonoekok, TBC-bacterie, Chlamydia à therapie (selectieve bodems)
B. Toename of verandering van commensale flora/normale microbiota bvb. gisten
(Candida), bacteriële vaginose
C. Inventarisatiekweken: opsporen van m.o. die men normaal in die omgeving kan
verwachten maar bij bepaalde patiënten zouden afwezig moeten zijn bvb. controle
van MRSA bij een risicopatiënt
1
, 1.3.2. SOORTEN STALEN
• Bloed • Keel- en neusspecimens
• Punctievochten • Onderste luchtwegen
• Cerebrospinaal vocht • Urine
• Weefsel • Faeces
• Etter, wondvocht, klierpunctie • Genitale stalen
1.3.2.1. BLOED, type 1
- Normaal: steriel
- Pathologie: bacteriëmie, sepsis (ernstige infectie!)
- Commensale microbiota tijdens afname à strenge asepsis!
- Kritische factor: hoeveelheid
o Gemiddeld 1 – 100 kiemen per 100 ml bloed
o > 10 – 15 ml (op 2 afnames: 1 aëroob en 1 anaëroob)
o Kinderen: meer kiemen/ml, 2 – 5 ml volstaat
- Tijdstip/frequentie
o Afname voor toediening AB, op begin koortsopstoot
o > 2 afnames (4 flessen!) op zelfde en verschillende tijdstippen
1.3.2.2. PUNCTIEVLOEISTOFFEN – EMPYEEN, type 1
- Virtuele holten: pleura, pericard, gewricht, peritoneum, …
- Ontsteking à vasodilatatie à exsudaat: pleuravocht, pericardvocht, ascites, …
- Strenge asepsis!
Opmerking: inflammatie = ontsteking ¹ infectie
- Weefselreactie op een beschadiging
- Beschadiging = infectieus, fysisch, chemisch, …
1.3.2.3. CEREBROSPINAALVOCHT (CSV)/LUMBAAL VOCHT (LV), type 1
= vocht dat de hersenen en het ruggenmerg omgeeft
- Normaal: steriel en helder
- Geen cellen
- Pathologie: bacteriële meningitis à troebel
o Bacteriën (m.o.)
o WBC
- Strenge asepsis!
- > 2 – 3 ml afnmenen door ruggenmergpunctie
1.3.2.4. WEEFSEL, type 1, 2 of 3
Biopsie à vochtig houden, kleine hoeveelheid FW of vochtig steriel glaasje
1.3.2.5. ETTER, WONDVOCHT, KLIERPUNCTIEVOCHT
- Klierpunctievocht: spuit à type ?
- Wondvocht en etter van de slijmvliezen: 2 wissers of speciale multifunctionele wisser
à type 3
2
, 1.3.2.6. KEEL- EN NEUSSPECIMENS, type 2 en 3
Wissers
1.3.2.7. ONDERSTE LUCHTWEGEN
= onder strottenhoofd/glottis
Aspect sputum
- Virale infectie
o Witte slijmen (mucoïd)
o Geen bacteriën, geen ettercellen (fagocyten)
- Bacteriële infectie
o Gele tot geelgroene slijmen (mucopurulent of purulent)
o Ettercellen (fagocyten) en bacteriën
Mogelijke stalen
- Transtracheale aspiratie: geen bijbesmetting maar te hoog bloedingsrisico
- Bronchoscopie: minimale bijbesmetting
- BAL = broncho-alveaolaire lavage = DIEP staal à type 2
o Inspuiten van kleine hoeveelheid steriel fysiologisch water + longblaasjes en
terug opzuigen
o Legionella, Pneumocystis jiroveci, …
- Tracheostomie-aspiraten
o Bronchi vaak gekoloniseerd van buitenaf
o Geen onderscheid tss kolonisatie en infectie
- Bronchusaspiraten: intubatie en kolonisatie
- Geïnduceerd sputum
o Patiënten die geen sputum kunnen ophoesten
o Inhalatie van 10% (w/v) NaCl-oplossing
o Enkel bruikbaar bij mycobacteriën, Pneumocystis jiroveci en fungi
1.3.2.8. URINE, type 2
- Blaasurine = steriel
- Geloosde urine = bijbesmet
o Commensale flora urethra
o Uitwendige geslachtsorganen
- Praktijk
o Midstream urine
o Meteen op 4°C of boorzuur
o Instant naar labo
o Kwantitatief kweken: regel van KASS
§ £ 10 000 CFU/ml = bijbesmetting
§ > 100 000 CFU/ml = significant
1.3.2.9. FAECES, type 3
- Enteritis: viraal, bacterieel of parasitair
- Vers! anders aanzuren faeces (m.o. sterven af) àafkoelen!!
- Parasitair onderzoek: vaak intermittent aanwezig à 2 – 3 aparte stalen vooraleer neg
3
, 1.3.2.10. GENITALE SPECIMENS
Vrouwen – stalen bij volgende pathologie:
- Vaginose
- SOA
- Genitale zweren
- Cervicitis
- Uterine sepsis
- Pelvic inflammatory disease
Staalname Gonorrhoea: speciale swab
Man – specimencollectie:
- Infectie veroorzaakt door = pathogen; urethritis: Gonococci of non-Gonococci, evt
genitale zweren
- “Melken” van de urethra à secreties op draagglaasjes en bloed of chocolade platen
of selectieve bodems
- Andere genitale infecties: prostatitis: uitscheidingen via urethra
1.3.3. STAALAFNAME
Labgids à Hoe? Welke recipiënten?
- Door verpleegkundigen, artsen en MLT, ook door patiënt of familie
- Klinisch bioloog verantwoordelijk voor pré-analytische fase
- Algemeen: GOED STAAL à vermijden van commensalen
à pathogene kiemen zo geconcentreerd mogelijk aanwezig
- Specimen in recipiënt met etiket en barcode
- Inscannen à gegevens in LIS (Laboratory Information System)
1.4. TRANSPORT VAN DE STALEN
1.4.1. MOGELIJKE TOOLS VOOR STAALNAME EN STAALBEWARING
1.4.1.1. WISSERS
= wattendragers: staafjes uit (hout of) kunststof met een cellulosepropje of ander
collectiemateriaal aan uiteinde
- Stick
o Hout: inhibitoren!
o Plastic: voorkeur
o Metaal: nasofaryngale of urethrale species (fijner dan plastic)
o Goede lengte!
- Steriel en individueel verpakt
- Slijmvliezen en wonden: mond, neus, keel, vagina, cervix, urethra, …
- Nadelen:
o Geringe hoeveelheid materiaal
o Geringe afgave materiaal à dubbel afnemen: 2 wissers; kleuring en cultuur
à’flocked’ swab
o Bacteriën sterven snel af: uitdroging, oxidatie, toxische stoffen (katoen)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laborant1234. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen