Samenvatting
Belgisch en vergelijkend buitenlands beleid samenvatting 17/18 (14/20)
Alle lessen van Belgisch en vergelijkend buitenlands beleid met notities.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 119 pagina's
Voorbeeld 4 van de 119 pagina's
In winkelwagen6 beoordelingen
Door: steven_van_bockstal • 4 jaar geleden
Door: emiliedierckens • 4 jaar geleden
Door: elvinemiala • 4 jaar geleden
Door: gb21697 • 5 jaar geleden
Door: julievanespen • 5 jaar geleden
Door: rubenbuls • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
INHOUDSOPGAVE1 INLEIDING TOT DE FOREIGN POLICY ANALYSIS...............................................................................5
1.1 WAT IS “BUITENLANDS BELEID”?.........................................................................................................5
1.1.1 AANDACHTSPUNTEN IN VERBAND MET “BUITENLANDS”...............................................................................................5
1.1.2 AANDACHTSPUNTEN IN VERBAND MET “BELEID”.........................................................................................................6
1.1.3 FPA IS DAN….......................................................................................................................................................8
1.1.4 3 INTERPRETATIEWIJZEN.........................................................................................................................................8
1.1.5 TYPES STUDIES......................................................................................................................................................8
1.1.6 VERSCHILLENDE VISIES............................................................................................................................................9
1.2 VAN COMPARATIVE FOREIGN POLICY (CFP) NAAR FOREIGN POLICY ANALYSIS (FPA)..................................10
1.2.1 EERSTE GENERATIE: COMPARATIVE FOREIGN POLICY.................................................................................................10
1.2.2 OVERGANG VAN DE GENERATIES............................................................................................................................11
1.2.3 TWEEDE GENERATIE: FOREIGN POLICY ANALYSIS......................................................................................................11
1.2.4 HET “LEVEL OF ANALYSIS”-PROBLEEM....................................................................................................................12
1.3 DRIE FUNDAMENTELE BASISWERKEN...................................................................................................13
1.3.1 DECISION-MAKING AS AN APPROACH TO THE STUDY OF INTERNATIONAL POLITICS (SNYDER, BRUCH, SAPIN).....................13
1.3.2 PRE-THEORIES AND THEORIES OF FOREIGN POLICY (ROSENAU)...................................................................................14
1.3.3 MAN-MILIEU RELATIONSHIP HYPOTHESES IN THE CONTEXT OF INTERNATIONAL POLITICS (SPROUT & SPROUT)..................14
1.4 KLASSIEK ONDERZOEK IN DE CFP/FPA (1954-1993)............................................................................16
1.5 HET PSYCHOLOGISCHE EN MAATSCHAPPELIJKE MILIEU VAN DE BESLUITVORMING OVER BUITENLANDS BELEID......16
1.5.1 INTERNATIONAAL SYSTEEM....................................................................................................................................16
1.5.2 NATIONALE EN MAATSCHAPPELIJKE KENMERKEN......................................................................................................16
1.5.3 INDIVIDUELE KENMERKEN.....................................................................................................................................16
1.6 ZELFREFLECTIE IN DE FPA (EIND JAREN ’70 – BEGIN JAREN ’80)...............................................................16
1.6.1 VALKUILEN.........................................................................................................................................................17
1.6.2 VOORUITGANG IN HET VERWERPEN VAN DE NOOD AAN EEN GROOTSE UNIFICERENDE THEORIE.........................................17
1.6.3 KEGLEY: PREFEREERT EERDER EEN ‘MIDDLE RANGE THEORY’........................................................................................17
1.7 HEDENDAAGS ONDERZOEK IN DE FPA.................................................................................................17
2 VARIABELEN.................................................................................................................................18
2.1 NIVEAU 1: HET MONDIAAL NIVEAU..................................................................................................18
2.1.1 DE STRUCTUUR VAN HET INTERNATIONAAL SYSTEEM.................................................................................................18
2.1.2 KLASSIEKE GEOPOLITIEKE FACTOREN OF ‘OMGEVINGSVARIABELEN’...............................................................................21
2.2 NIVEAU 2: HET STATELIJKE NIVEAU..................................................................................................23
2.2.1 MILITAIRE CAPACITEITEN......................................................................................................................................23
2.2.2 ECONOMISCHE KENMERKEN..................................................................................................................................24
2.2.3 MAATSCHAPPELIJKE KENMERKEN...........................................................................................................................24
2.2.4 BINNENLANDS POLITIEK SYSTEEM...........................................................................................................................25
2.2.5 MEDIA EN PUBLIEKE OPINIE...................................................................................................................................25
2.3 NIVEAU 3: HET INDIVIDUELE NIVEAU................................................................................................26
2.3.1 DE ROL VAN DE LEIDER IN HET BUITENLANDS BELEID..................................................................................................26
2.3.2 DE ROL VAN KLEINE ELITES IN HET BUITENLANDS BELEID.............................................................................................26
3 THEORIEËN...................................................................................................................................28
3.1 INLEIDING.....................................................................................................................................28
3.1.1 EERST WAS ER HET REALISME................................................................................................................................28
3.1.2 CFP = REACTIE OP HET REALISME...........................................................................................................................28
3.2 BUITENLANDS BELEID ALS RATIONEEL BESLUITVORMINGSPROCES...............................................................28
3.2.1 WAT IS RATIONAL CHOICE?...................................................................................................................................29
3.2.2 RATIONAL ACTOR-MODEL IN HET BUITENLANDS BELEID..............................................................................................29
3.2.3 RATIONAL ACTOR-MODEL: VOORDEEL EN KRITIEK......................................................................................................29
3.2.4 VERSCHIL TUSSEN HET RATIONAL ACTOR-MODEL EN DE BOUNDED RATIONALITY (EXAMEN).............................................30
3.3 BUITENLANDS BELEID ALS COGNITIEF PROCES........................................................................................30
3.3.1 SUBJECTIEVE OMGEVING.......................................................................................................................................30
1
,3.3.2 OLE HOLSTI: BELIEF SYSTEMS................................................................................................................................30
3.3.3 ROBERT JERVIS: PERCEPTIE EN MISPERCEPTIE...........................................................................................................31
3.4 BUITENLANDS BELEID ALS EEN BUREAUCRATISCH-ORGANISATORISCH PROCES...............................................31
3.4.1 CYBERNETISCHE MODEL (JOHN STEINBRUNER).........................................................................................................32
3.5 BUITENLANDS BELEID ALS EEN POLITIEK ONDERHANDELINGSPROCES...........................................................33
3.6 BUITENLANDS BELEID VANUIT EEN CONSTRUCTIVISTISCH PERSPECTIEF........................................................34
3.6.1 WAT IS CONSTRUCTIVISME?..................................................................................................................................34
3.6.2 CONSTRUCTIVISME & FOREIGN POLICY ANALYSIS – 3 BIJDRAGEN................................................................................35
3.7 RATIONAL CHOICE VS. CONSTRUCTIVISME: LOOPGRAVEN-OORLOG OF COMPLEMENTAIR?..............................36
3.7.1 VERGELIJKING.....................................................................................................................................................36
3.7.2 TOEPASSING OP ACTUEEL IP-VRAAGSTUK................................................................................................................36
3.7.3 KRITIEKEN OP RATIONAL CHOICE...........................................................................................................................36
3.7.4 TOEPASSING IP VRAAGSTUK: RESULTATEN ‘CONSTRUCTIVISTISCH-MODEL’.....................................................................37
3.8 CONCLUSIES..................................................................................................................................37
4 GESCHIEDENIS VAN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID: 1815-1870..........................................38
4.1 1815-1830: DE PRELUDE: DE BUFFERSTAAT “VERENIGD KONINKRIJK DER NEDERLANDEN”...........................38
4.1.1 TEGENSTANDERS VAN KONING WILLEM I:...............................................................................................................38
4.2 DE BELGISCHE REVOLUTIE (1830) EN DE PERIODE TOT DE SCHEIDINGSVERDRAGEN (1839)............................38
4.2.1 START VAN DE BELGISCHE REVOLUTIE.....................................................................................................................38
4.2.2 CONFERENTIE VAN LONDEN (4 NOV-20 DEC 1830)..................................................................................................39
4.2.3 LEOPOLD I, VON SAKSENBURG-GOTHA...................................................................................................................40
4.2.4 HET VOORLOPIG BEWIND.....................................................................................................................................40
4.2.5 1835-1837: HET VESTINGSCONFLICT MET PRUISEN.................................................................................................41
4.2.6 BUITENLANDSE ZAKEN IN DE EERSTE JAREN..............................................................................................................41
4.2.7 DE SCHEIDINGSVERDRAGEN...................................................................................................................................42
4.2.8 NA HET VREDESVERDRAG......................................................................................................................................43
4.3 1840-1870: BELGIË IN EEN STEEDS SPANNENDER INTERNATIONALE CONTEXT.............................................43
4.3.1 DE BELGISCHE NEUTRALITÉ ARMÉE.........................................................................................................................43
4.3.2 BUITENLANDSE ZAKEN TERUG APART IN 1840..........................................................................................................44
4.3.3 EEN NIEUWE PERIODE..........................................................................................................................................44
4.3.4 EUROPA IN 1870................................................................................................................................................44
4.4 ALGEMENE EVALUATIE 1848-1870...................................................................................................45
4.4.1 BEVOEGDHEIDSVERSCHUIVING...............................................................................................................................45
4.4.2 KARAKTER VAN DE ECONOMISCHE DIPLOMATIE.........................................................................................................45
4.4.3 KARAKTER VAN DE POLITIEKE DIPLOMATIE...............................................................................................................45
4.4.4 NEUTRALITEIT EN NATIEVORMING..........................................................................................................................45
5 GESCHIEDENIS VAN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID: 1870-1914..........................................46
5.1 DE GEOPOLITIEKE CONTEXT...............................................................................................................46
5.1.1 PRECURSOR 1: MODERN POLITICAL GEOGRAPHY.....................................................................................................46
5.1.2 PRECURSOR 2: GEOSTRATEGIC THINKING................................................................................................................46
5.2 DE KWESTIE ‘CONGO’......................................................................................................................47
5.2.1 CONFERENTIE VAN BERLIJN – 1885.......................................................................................................................47
5.3 DE DIPLOMATIEKE LUWTE NA 1870...................................................................................................48
5.4 1905-1913: BELGIË VAN CRISIS NAAR CRISIS.......................................................................................48
5.5 DE SPIRAAL VAN 1914.....................................................................................................................49
5.5.1 VON SCHLIEFFEN-PLAN.........................................................................................................................................49
5.5.2 ALBERT I............................................................................................................................................................50
5.6 ALGEMENE EVALUATIE 1870-1914...................................................................................................50
5.6.1 HERINTERPRETATIE VAN DE BELGISCHE NEUTRALITEIT................................................................................................50
5.6.2 DE ACTOREN VAN DE BELGISCHE BUITENLANDSE POLITIEK..........................................................................................50
6 GESCHIEDENIS VAN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID: 1914-1934..........................................52
6.1 INLEIDING.....................................................................................................................................52
2
,6.1.1 VOORAF: DECEMBER 1912, MEMORANDUM BUZA..................................................................................................52
6.1.2 KRACHTLIJNEN IN DE HOUDING VAN ALBERT I..........................................................................................................52
6.2 BUITENLANDS BELEID TIJDENS DE GROTE OORLOG.................................................................................53
6.2.1 HET VERDRAG VAN LONDEN.................................................................................................................................53
6.2.2 DE BELGISCHE REGERING IN LE HAVRE....................................................................................................................53
6.2.3 BUITENLANDSE ZAKEN IN LE HAVRE: ONDUIDELIJKHEID EN VERWARRING!.....................................................................53
6.2.4 1915: BELGISCHE OORLOGSDOELSTELLINGEN: TERUGKEER VAN DE IN 1839 VERLOREN GEGANE GEBIEDEN........................54
6.2.5 JULI 1918: ALBERT I LAAT NEUTRALITEIT VAREN......................................................................................................54
6.3 DE CONFERENTIE VAN VERSAILLES.....................................................................................................55
6.3.1 VERDRAG VAN VERSAILLES (28 JUNI 1919).............................................................................................................55
6.4 NA 1919: MILITAIR AKKOORD ALS PASMUNT VOOR EEN ECONOMISCHE UNIE..............................................55
6.5 EEN MILITAIRE BEZETTING IN RUIL VOOR EEN BEGROTINGSEVENWICHT.......................................................56
6.6 RESULTAAT DER RUHRBEZETTINGEN; EEN NIEUWE ECONOMISCH-DIPLOMATIEKE ORIËNTATIE?.........................57
7 GESCHIEDENIS VAN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID: 1935-1945..........................................58
7.1 EEN NIEUWE KONING, MET EEN BUITENLANDSPOLITIEKE MISSIE................................................................58
7.2 DE JAREN ’30 VAN DE TWINTIGSTE EEUW............................................................................................59
7.2.1 RAMPJAAR 1939: 1 SEPT: DUITSLAND VALT POLEN AAN...........................................................................................60
7.3 CONFLICT TUSSEN KONING LEOPOLD III EN REGERING............................................................................60
7.3.1 HET CONFLICT.....................................................................................................................................................60
7.3.2 DE BELGISCHE REGERING IN LONDEN......................................................................................................................61
7.3.3 1940-1942: STRIJD TUSSEN KONING EN REGERING..................................................................................................61
7.3.4 1944-1945: HET EINDE VAN DE OORLOG NADERT...................................................................................................62
7.3.5 1944: HET URANIUMVERDRAG OF DE BELGISCHE ATOOMBOM..................................................................................62
7.4 DE ACTOREN VAN HET BUITENLANDS BELEID AAN HET EINDE VAN DE OORLOG.............................................63
7.4.1 CONTINUÏTEIT IN HET BUITENLANDS BELEID (EXAMEN)...............................................................................................64
7.4.2 EUROPESE POLITIEKE SAMENWERKING ALS NIEUW LEITMOTIV.....................................................................................64
8 GESCHIEDENIS VAN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID, 1945- HEDEN......................................65
8.1 1945-1950: BELGIË EN DE FUNDAMENTEN VAN EEN NIEUWE O-W WERELDORDE.......................................65
8.2 1950-1955: BELGIË’S JAREN VAN EUROPESE TERUGHOUDENDHEID..........................................................67
8.2.1 WELKE ANDERE LIJNEN IN DE BELGISCHE EUROPA-POLITIEK?......................................................................................69
8.3 1955-1985: BELGIË IN DE KOUDE OORLOGSJAREN...............................................................................70
8.4 1985-1991: BEGIË IN DE PERIODE VAN OOST-WEST ONTDOOIING..........................................................74
8.5 1991-2003: BELGIË IN DE POST-KOUDE OORLOG EN DE EUROPESE RELANCE.............................................74
8.5.1 DE CASUS ‘WILLY CLAES’......................................................................................................................................74
8.5.2 DE CASUS ‘ERIK DERYCKE’....................................................................................................................................75
8.5.3 DE CASUS ‘LOUIS MICHEL’....................................................................................................................................76
8.6 2003-HEDEN: BELGIË IN DE PERIODE VAN MONDIALE GEOPOLITIEKE HERSCHIKKING......................................77
8.7 CONTINUÏTEIT EN DISCONTINUÏTEIT TIJDENS 1945-2010........................................................................78
8.8 ALGEMENE TENDENSEN IN DE BELGISCHE DIPLOMATIE............................................................................79
9 DE ACTOREN VAN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID...............................................................80
9.1 HET BUITENLANDS BELEID VANUIT DE WETSTRAAT 16............................................................................80
9.1.1 DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN: CENTRALE COÖRDINERENDE & LEIDENDE ROL..................................................80
9.1.2 MAAR NAARMATE DE EERSTE MINISTER IN ZIJN ROL GROEIT, ONTWIKKELT DEZE OOK EEN GEZAG IN BUITENLANDSE ZAKEN...80
9.2 DE ROL VAN DE FEDERALE OVERHEIDSDIENST BUITENLANDSE ZAKEN (FOD BUZA).......................................82
9.2.1 HET HOOFDBESTUUR............................................................................................................................................82
9.3 DE DIRECTIE-GENERAAL ONTWIKKELINGSSAMENWERKING (DGOS) EN DE BELGISCHE
ONTWIKKELINGSSAMENWERKING.............................................................................................................86
9.3.1 VOORLOPERS OP DGOS.......................................................................................................................................86
9.3.2 KRACHTLIJNEN VAN HET BELEID..............................................................................................................................86
9.3.3 BELANG VAN MULTILATERALISME...........................................................................................................................86
9.3.4 EVOLUTIE VAN DE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING ALS % VAN HET BNI......................................................................87
3
, 9.4 LANDSVERDEDIGING EN DE ROL VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE.............................................................87
9.4.1 DEFENSIE: RELATIEF MINDER BELANGRIJK IN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID?..........................................................87
9.4.2 DE ROL VAN DE DEFENSIEATTACHÉ IN HET BELGISCH BUITENLANDS BELEID....................................................................88
9.4.3 BUDGET VAN DEFENSIE: MINDER KWANTITEIT IN RUIL VOOR MEER KWALITEIT?.............................................................89
9.4.4 OVERZICHT LOPENDE OPERATIES 2008...................................................................................................................89
9.4.5 BELIGSCHE MISSIES OF POSTEN IN BUITENLAND........................................................................................................90
9.5 UITDAGINGEN VOOR DE TOEKOMST....................................................................................................90
10 DE GEVOLGEN VAN DE FEDERALISERING VOOR HET BUITENLANDS BELEID VAN BELGIË & EEN
NADER OVERZICHT VAN HET VLAAMS BUITENLANDS BELEID (VGL. WALLONIË)..............................92
10.1 INLEIDING: DE ZOGENAAMDE “BELGISCHE OPLOSSING” & DE IMPACT ERVAN OP DE BESLUITVORMING BINNEN ÉN
DE VERTEGENWOORDIGING VAN DE BELGISCHE FEDERATIE INZAKE HET BUITENLANDS BELEID ................................92
10.1.1 DE COMPLEXE “BELGISCHE OPLOSSING” (EXAMEN).................................................................................................92
10.1.2 HISTORISCHE ONTWIKKELING BUITENLANDS BELEID VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP...................................................93
10.1.3 1993: SINT-MICHIELSAKKOORD: NIEUWE BASISPRINCIPES BB BELGISCHE FEDERATIE...................................................95
10.2 VERGELIJKING VAN DE “BELGISCHE OPLOSSING” MET ENKELE ANDERE LANDEN..........................................97
10.3 DE INVULLING VAN HET BUITENLANDS BELEID VAN HET VLAAMS GEWEST & GEMEENSCHAP SINDS 1993 + ZEER
KORTE VERGELIJKING MET WALLONIË.......................................................................................................98
10.3.1 CONTINUÏTEITEN & DISCONTINUÏTEITEN................................................................................................................98
10.3.2 GELD..............................................................................................................................................................99
10.3.3 OVERZICHT INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN WAARBIJ VLAANDEREN BETROKKEN PARTIJ IS.....................................101
10.3.4 9 CRITERIA TEN BEHOEVE VAN DE ONTWIKKELING VAN EEN VLAAMS “CONCENTRATIEBELEID”.......................................101
10.3.5 WAALS BUITENLANDS BELEID EN HAAR DIPLOMATIEKE REPRESENTATIE: EEN VOORBEELD VOOR VLAANDEREN?................102
10.3.6 VLAAMS BUITENLANDS BELEID VERGELEKEN MET WALLONIË EN ANDERE CASES..........................................................103
10.4 SLOT: DE COÖRDINATIE TUSSEN ALLE BELGISCHE OVERHEDEN OP HET VLAK VAN HET BUITENLANDS BELEID.....103
11 THE EU AS A GLOBAL ACTOR: THE INSTITUTIONAL DIMENSION................................................105
11.1 ONE FRAMEWORK, TWO POLICY-MAKING METHODS...........................................................................105
11.2 COMMUNITY METHOD VS INTERGOVERNMENTALISM..........................................................................105
11.3 INSTITUTIONAL FRAMEWORK OF EU POLICY MAKING: IN DEPTH ANALYSIS...............................................105
11.3.1 THE EUROPEAN COUNCIL.................................................................................................................................106
11.3.2 THE COUNCIL OF MINISTERS.............................................................................................................................107
11.3.3 THE FOREIGN AFFAIRS COUNCIL........................................................................................................................107
11.3.4 THE COUNCIL’S SUBSTRUCTURE.........................................................................................................................108
11.3.5 THE EUROPEAN COMMISSION...........................................................................................................................108
11.3.6 THE EUROPEAN PARLIAMENT............................................................................................................................109
11.3.7 DECISION-MAKING IN NON-CFSP MATTERS/PROCEDURE.......................................................................................110
11.3.8 LINK BETWEEN CFSP AND NON CFSP-MATTERS...................................................................................................110
11.3.9 THE COURT OF JUSTICE....................................................................................................................................110
11.4 HOW MEMBER-STATES PERCEIVE EU FOREIGN POLICY........................................................................111
12 EUROPEES BUITENLANDS BELEID GEO POLITIEK EN GRAND STRATEGY ....................................114
12.1 THE EU, A STRANGE SUPERPOWER.................................................................................................114
12.2 SOME BASICS ON EU FOREIGN POLICY.............................................................................................115
12.3 GEOPOLITICS: IS THE EUROPEAN UNION IN NEED OF A GRAND STRATEGY...............................................115
12.3.1 DEFINITION OF “GRAND STRATEGY”...................................................................................................................115
12.3.2 EUROPEAN GRAND STRATEGY: WHAT DOCUMENTS?.............................................................................................117
12.3.3 WHAT MAIN GEOPOLITICAL AND GEO-ECONOMIC CHALLENGES FOR EUROPE?...........................................................117
12.3.4 THE PSYCHOLOGICAL ASPECTS OF THE GRAND STRATEGY DEBATE............................................................................118
12.3.5 REALITY CHECK: WHAT ARE DIPLOMATS IN THE EEAS SAYING ON THE GRAND STRATEGY DEBATE?................................119
12.3.6 SOME IDEAS ON HOW TO MOVE FORWARD IN THE GRAND STRATEGY DEBATE...........................................................119
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Vk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50064 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen