DCD: samenvatni g ekje
Aliemeen
Criteria van DCD volgend DSM 5:
- Motorische actviteiten worden duidelijk slechter verricht dan verwacht kan worden op de
grond van chronologische leefijd en eerdere oefenkansen voor het verwerven van de
vaardigheden. Zwakke motorische vaardigheid kan tot uitng komen als een
coördinateprobleem, zwak evenwicht, houterigheid, het laten vallen van dingen, tegen
voorwerpen aanbotsen, aanmerkelijke vertraging in het bereiken van mijlpalen (kruipen,
stappen,…) of verwerven van fundamentele motorische vaardigheden(gooien, vangen,…).
- Zonder aanpassingen, tonen de problemen van criteria 1 zich vaak in school of het dagelijkse
leven.
- De stoornis is niet toe te schrijven aan algemene medische aandoening.
DCD is vaak geen geïsoleerd probleem
- DCD en ADHD= 50%
- DCD en leerproblemen: DCD kinderen komen vaker voor in het buitengewoon onderwijs type
8
- DCD en autsmestoornissen: 50% van kinderen met ASS hebben ook een motorisch
probleem.
Kenmerken van het kind met DCD
- Vertragen van de mijlpalen
- Beperkingen komen tot uitng op kleuterleefijd
- Uit zich in verschillende dingen: fjn motorische problemen, grof motorische vaardigheden,
problemen met het balspel, schrijven, sport, automatseren van handelingen,…
- Heterogene groep
- Verhoogd risico op secundaire problemen: gedrags-emotonele problemen, laag
zelfvertrouwen, laag zelfeeld,…
Hoeveel kinderen hebben DCD?
- Jongens/ meisjes; 2/1
- 1,7%
- Op latere leefijd verdwijnt DCD niet spontaan
Diain sestellini DCD
Vaststellen van motorische achtergrond
- WHO: score op een gestandaardiseerde test moet minimaal twee standaarddeviates onder
het niveau zijn dat op basis van de chronologische leefijd verwacht wordt = score onder het
derde percentel.
, - EACD: geen gouden standaard, wel Movement-ABC-2 (15 e percentel als afappunt) of
BOTMP2
- Nederland en België: M-ABC-2 = gouden standaard voor diagnose DCD, maar heef nog zijn
tekortkomingen.
- Andere test: BOT-2: test individuele motorische vaardigheden bij kinderen van 4-21 jaar. 53
items verdeeld over 4 motorische onderdelen over fjne manuele controle, manuele
coördinate, lichaamscoördinate, kracht en behendigheid. Duurt langer dan M-ABC (meer
aandacht vereist) en is in het Engels.
- Andere test: KTK: 5 -15 jaar; 4 grof motorische taken worden getest, niet fjn motorische en
geen balvaardigheid.
- Andere test: PDMS-2: vanaf geboorte tot 5 jaar en 11 maanden. Vroege motorische mijlpalen
en fundamentele motorische vaardigheden. 151 grof motorische taken, 98 fjn motorische
taken. Redelijk complex en vraagt grondige training testleiders, dus niet echt geschikt.
- Andere test: mot 4-6: niet aan te raden
- Andere test: MMT: nog niet veel onderzoek naar deze test
- Andere test: SIPT: niet aanbevolen
- Andere test: TGMD-2: 3-10 jaar, basis motorische vaardigheid. Niet de prestate wordt
beoordeeld, wel de manier waarop de beweging gebeurt. Enige test die de kwaliteit van de
motoriek evalueert.
- M-ABC-2: meest gebruikt!!! Bestaat uit vragenlijst en motorische test. 8 items, 3 delen:
manuele vaardigheid, balvaardigheid en statsch en dynamisch evenwicht. Voor verschillende
leefijdsbanden. Moeilijkheidsgraad van de oefeningen neemt toe met de leefijd. Kinderen
nemen graag deel, items zijn eenvoudig, wel soms rekenfouten want ruwe score moet
omgezet worden naar standaardscore. Betrouwbaarheid is nog steeds redelijk laag, maar
voldoende. Voorzichtg interpreteren!!! M-ABC-2 is enige globale motorische test met een
ruim leefijdsbereik die beschikbaar is in het Nederlands.
De problemen thuis of op school in kaart brengen.
- Dit meet men aan de hand van vragenlijsten om de dagelijkse actviteiten van het kind in
kaart te brengen.
- Coördinatevragenlijst voor ouders
- M-ABC-2 checklist: 3 delen. Hoe gaat het kind om met beweging in bepaalde omgevingen?
Het gedrag van het kind in relate tot de motoriek. Deze vragenlijst wordt niet gebruikt als
screeningsinstrument.
- VMVK: vragen aan de kleuterleidsters wat de motorische vaardigheden zijn van kleuter van 3
tot 5 jaar.
Medische aandoening uitsluiten
- Hemiplegie, dystrofe CP moeten uitgesloten worden.
- Elk kind met autsme moet gescreend worden voor DCD
Bepaling van de intelligente--uotënt
- Motorische beperking ook aangewezen om de intelligente te testen.