Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis van de vroege middeleeuwen, volledig!
Gedoceerd door Brigitte Meijns
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 133 pagina's
Voorbeeld 4 van de 133 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
West-Europa in de vroegemiddeleeuw
Helena L 23’24 1
,Hoofdstuk I
Van Romeinse provincies naar ‘barbaarse’
koninkrijken
• Inleiding:
• Onderzoekt de overgang van de klassieke oudheid naar het middeleeuwse tijdvak.
• Centrale vraag: Wanneer eindigt de klassieke oudheid en begint de middeleeuwen?
• Historisch Debat:
• Discussie over het einde van de klassieke oudheid.
• Traditionele associaties met de 'val' van het West-Romeinse Rijk en de
volksverhuizingen.
• Consensusloosheid:
• Geen consensus over het verband tussen de ineenstorting van het Rijk en de
volksverhuizingen.
• Geen expliciete vermelding van 'de val van Rome' of 'volksverhuizingen' in
contemporaine (gelijktijdige) bronnen.
• Kritische Benadering:
• Termen als 'val van Rome' en 'volksverhuizingen' zijn constructies uit de 18e en 19e
eeuw.
• Kritische analyse van de relevantie van deze constructies.
• Driedelige Structuur:
• Deel 1: Analyse van de vermeende val van Rome:
• Nadruk op langzame transformaties sinds de derde eeuw in politiek, economie,
en religie.
• Deel 2: Focus op volksverhuizingen:
• Bespreking van twee grote verklaringsmodellen.
• Deel 3: Vooruitblik op het postimperiale tijdperk:
• Onderzoek naar de continuïteit of discontinuïteit in Europa na het Romeinse
Rijk.
1. De transformatie van het Rijk
• Achtergrond:
• Beeld van ineenstorting van het Romeinse Rijk, beïnvloed door Edward Gibbons werk
"The Decline and Fall of the Roman Empire."
• Gibbon beschrijft de vijfde- en zesde-eeuwse ontwikkelingen als een apocalyptische
breuk met politieke chaos, economische achteruitgang en intellectuele armoede.
• Kritiek op 'Val' en 'Verval':
• Hedendaagse historici verwerpen het idee van de 'val' en het 'verval' van het West-
Romeinse Rijk.
• Spreken liever over een langzame transformatie met meerdere 'keerpunten' die het einde
van de klassieke oudheid markeren.
2 Helena L 23’24---> succes!
, • Diversiteit in Opvattingen:
• Geen consensus over het specifieke moment van het einde van het westelijke imperium.
• Verschillende opvattingen, variërend van de derde eeuw tot 476, illustreren de langzame
transformatie over eeuwen. Zoals het edict van Milaan 313
• Contrarevisionistische Opvattingen:
• Sommige strekkingen houden vast aan het 'catastrofemodel.'
• Onderscheid tussen de Europese kaarten van 300 en 526 toont een duidelijk contrast.
• Politieke Kaart Transformeert:
• In 300 een geïntegreerd Romeins Rijk, in 526 verbrokkeld tot koninkrijken.
• Oppervlakte van het Rijk aanzienlijk gekrompen.
• Materiële Cultuur en Achteruitgang:
• Historici en archeologen constateren materiële achteruitgang in het westen in de vijfde
en zesde eeuw.
• Discussie over breuk versus langzame transitie blijft onopgelost.
• indeling voor Analyse:
• 1.1 Interne en externe stabiliteit van het imperium.
• 1.2 Bestuurlijke transformatie.
• 1.3 Economische ontwikkelingen vanaf de derde eeuw.
• 1.4 Opkomst van het christendom tot imperiale staatsgodsdienst.
• Analyse van ontwikkelingen in vroege keizertijd, derde-eeuwse imperiale crisis en
laatantieke periode.
• Evaluatie van de these van verval door structurele achteruitgang te onderzoeken.
Afbeelding 1. Het Romeinse Rijk (c. 400 n. Chr.) onderverdeeld in provincies en diocesen.
Afbeelding 2. Postimperiaal West- Europa (c. 526).
1.1. Politieke en militaire transformatie
• Detecteerbaarheid in Bronnen:
• Van de vier transformatieprocessen zijn politieke en militaire evoluties het makkelijkst
detecteerbaar in bronnen.
• Verhouding tussen Leger en Keizer (1.1.1):
• Vanaf de derde eeuw veranderde de verhouding tussen leger en keizer.
• Nieuwe bedreigingen aan de grenzen vergrootten de omvang en invloed van het leger.
• Politieke crisis met 'soldatenkeizers' en dreiging van desintegratie van het Rijk in
kleinere delen.
Helena L 23’24 3
, • Diocletianus en Constantijn de Grote (1.1.2):
• In de late derde en vroege vierde eeuw trachtten Diocletianus en Constantijn de Grote
met innovatief beleid de instabiliteit te keren.
• Rijk werd opgedeeld, afstand tussen het oostelijke en het westelijke deel vergrootte.
• Rome verloor politieke betekenis door opkomst van Constantinopel.
• Uitholling van het Keizerschap in het Westen (1.1.3):
• Maatregelen van Diocletianus en Constantijn konden de uitholling van het keizerschap
in het Westen niet voorkomen.
• Legerleiders in het Westen wonnen invloed door troonstrijd en druk aan de oostelijke
grenzen.
• 'Barbaarse' opperbevelhebbers vervingen uiteindelijk de keizers in Italië, maar de macht
van het imperium was al sterk geslonken.
• Overname door Niet-Romeinse Militaire Elites (5e en 6e eeuw):
• In de vijfde en zesde eeuw namen niet-Romeinse militaire elites die waren
opgeklommen in heel West-Europa het bewind over.
1.1.1. De derde-eeuwse crisis
• Efficiënte Bureaucratie in Vroege Romeinse Rijk:
• Vroege Romeinse keizers leidden een geoliede bureaucratie in de hoofdstad.
• Administratief apparaat functioneerde relatief efficiënt ongeacht het hoofd van de staat.
• Stabiliteit in de Tweede Eeuw:
• Successies (van koning naar koning) verliepen gesmeerd, vooral onder de adoptiekeizers
(96-192).
• Keizers kwamen steeds vaker uit provincies buiten Italië.
• Derde-eeuwse Imperiale Crisis (vanaf 235):
• Moord op Alexander Severus in 235 luidde de derde-eeuwse imperiale crisis in.
• Periode van langdurige politieke instabiliteit met 26 keizers in 50 jaar.
• Veel keizers werden als generaal in de provincies door hun legioenen tot keizer uitgeroepen.
• Keizerlijke autoriteit berustte vooral op het vermogen om rivaliserende kandidaten uit te
schakelen.
• Verandering in Leiderschap:
• Weinig keizers hadden een civiele carrière gelopen; senatoren werden steeds meer
uitgesloten van militaire functies.
• Het leger won aan invloed na uitbreidingen door Marcus Aurelius en Septimus Severus.
• Grensbewaking en 'Barbaarse' Invallen:
• Burgeroorlogen tussen rivaliserende troonpretendenten leidden de aandacht af van
grensbewaking.
• Grensoverschrijdende raids, piraterij en plundertochten van 'barbaarse' invallers kwamen
frequenter voor.
• Getroffen gebieden: Gallië, Balkan, Griekenland, en zelfs Italië.
• Oostelijke Periferie en Perzische Campagnes:
• Gerommel in de oostelijke periferie vroeg om bijkomende militaire inspanningen.
• Perzen onder de Sassanidendynastie voerden campagnes in Syrië en Anatolië (244-260).
• Keizer Valerianus werd in 260 gevangengenomen door Shapur I bij Edessa.
4 Helena L 23’24---> succes!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper helenalanssens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen