Samenvatting
Samenvatting Sociale psychologie - Vera Hoorens
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Sociale psychologie - Vera Hoorens
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Sociale Psychologiemaandag 2 november 2020 13:29
Inleiding
Sociale psychologie -> technieken om inzichten te verwerven over covert gedrag?
Bestuderen vooral 'normaal' gedrag (acceptabel binnen de grenzen)
Psychologie: sociale invloed op individueel gedrag + gedrag individuen met/tegen/voor
elkaar
→ Overt gedrag = gedrag voor iedereen rechtstreeks waarneembaar
→ Covert gedrag : elke vorm v gedrag dat slechts waarneembaar is voor wie gedrag vertoont
Vb: opinies, gedachten, gevoelens
Onderzoekers moeten oplossing zoeken om dit gedrag te kunnen bestuderen
Fundamentele Social Psycho = zoeken naar algemene principes v sociaal gedrag of v sociale
invloeden op individueel gedrag (theoriegericht)
Toegepaste Sociale Psycho = gebruiken de inzichten uit de fundamentele psychologie om
individuele/maatschappelijke problemen op te lossen en onderzoeken of ze de gewenste
effecten hebben (praktijkgericht)
VERSCHIL WETENSCHAPPELIJKE STUDIE MET INTUÏTIEVE MENSENKENNIS
→ Niet noodzakelijk motieven v kennisverwerving + inhoud
→ Wel in manier v kennisverwerving: Afgesproken methodes onderzoek
• Conceptuele/operationele definitie variabelen
• Vaststellen v verband tssvariabelen
• Onderzoek is uitgevoerd obv spelregels met heldere variabelen.
→ Reflectie op kennisverwerving: spelregels + geldigheid + dialoog met anderen + kritiek +
zorgvuldig argumenten v anderen onderzoeken
HST 1: Methodes v sociaalpsychologisch onderzoek
1.1 Observatie
Observatieonderzoek: observeren v gedrag.
VD
• Ecologische validiteit is gegarandeerd
-> de mate waarin onderzoek conclusies toelaat over het 'natuurlijk' voorkomende
gedrag v mensen in situaties die ze 'in het echte leven' ook tegenkomen
ND
• Onderzochte gedragingen soms vrij zeldzaam
-> lang wachten voor je die kan observeren
• Moeilijk om conclusies te trekken over oorzaken v waargenomen gedrag
1.2 Zelfbeschrijving
Gebruikt bij onderzoek over:
• Coverte gedragingen = wat er zich afspeelt in onze hersenen, je kan er wel vermoedens
Sociale psychologie Pagina 1
, • Coverte gedragingen = wat er zich afspeelt in onze hersenen, je kan er wel vermoedens
over hebben maar geen 100% zekerheid want ze zijn niet waar te nemen
○ <=> Overt gedrag = open en zichtbaar
• Coverte gedragsmechanismen
• Zeldzaam gedrag, zeldzame omstandigheid
VD:
• Vragen stellen over eender wat -> altijd interessant als bron v inspiratie, om ideeën te
krijgen over de opbouw ve theorie: hypothesen genereren
• Weinig arbeidsintensief (relatief!)
• Uitvoering uitbesteed- en automatiseerbaar
• Soms is de zelfbeschrijving het onderzochte gedrag -> verbale communicatie =
waardevol om te bestuderen wat mensen over zichzelf en anderen beweren
• Minder kans op vertekening wnr
○ Minder in geheugen graven
○ Vraagstelling & antwoorden beter toegespitst op inhoud
○ Er over de vraag geen uitgesproken sociale normen bestaan -> eerder
waarheidsgetrouwe antwoorden
ND: 3 voorwaarden
1. Ondervraagde moet gedrag of de reden kunnen beschrijven
○ Geheugen
2. Ondervraagde moet de gelegenheid krijgen
○ Vraagstelling moet de kans geven
○ Meerkeuze vragen -> beperkte antwoordmogelijkheden
3. Ondervraagde moet gedrag willen beschrijven
○ Sociaal wenselijkheid beïnvloed zelfbeschrijvingen
○ Uitgesproken sociale normen
Voorbeeld: morele normen & keuzes
• Welke waarden & normen koesteren mensen?
Welke prioriteit daarbinnen?
• Allerlei waardenvragenlijsten
• Vaststelling: centraal in menselijke interactie
○ Anderen geen schade berokkenen
○ Anderen in nood helpen
Voorbeeld 1:
Trolly dilemma footbridge dilemma
Spoorwissel v 5 nr 1 persoon iemand vd brug duwen
Spoorwissel: meeste 'ja' Footbridge: meeste 'neen'
groep > enkeling enkeling > groep
=> belang v enkeling vs belang v grotere groep
FeldmanHall, Mobbs, Evans, …
Problemen vragenlijsten & interviews:
1. Ecologogische validiteit: in hoeverre kan een onderzoeksmethode resultaten opleveren die
iets zinvol vertellen over hoe mensen zich in "gewone" omstandigheden gedragen
Ecologisch niet-valide onderzoeken leiden tot…
• Irrelevante 'inzichten'
• Vertekeningen door ± subtiele kenmerken vraag
○ Mensen proberen toch te antwoorden op een vraag ookal hebben ze er nooit eerder
over nagedacht -> clues afleiden uit de vraag => vragen met lage ecologische
Sociale psychologie Pagina 2
, over nagedacht -> clues afleiden uit de vraag => vragen met lage ecologische
validiteit hebben clues om de vraag te sturen in bepaalde richtingen
○ Bij trolly w er groepsgevoel gecreëerd waardoor groep belangrijker lijkt
○ Bij bridge w enkeling apart voorgesteld , 1 slachtoffer staat centraal
2. Ethiek:
Vragen staat niet altijd vrij... want vraag kan
• Herinnering oproepen aan nare ervaring
• Valse herinnering opwekken
• Confrontatie met slechte eigenschappen v jezelf
=> niet omdat je alles kan vragen dat je alles mag vragen
3. Problematische aannames
• Veronderstelling
1. dat ze weten wat ze doen
2. waarom ze dat doen
3. Dat ze willen meedoen
=> probleem: bij 1 & 2 geheugen / aandacht, bij 3 sociale wenselijkheid
2 technieken
Event Sampling:
• Mensen een smartphone geven -> aangeven wat àh doen & hoe leuk?
• Duur, onpraktisch, moeilijk organiseerbaar
Day Reconstruction Method:
• Vorige dag beschrijven, begin & einde, wat, waar, wie & hoe leuk?
• Eenvoudiger, praktischer
Sociale wenselijkheid spelen bij beide niet echt een rol, want dit zijn concrete beschrijvingen.
Sociale wenselijkheid heeft eerder een invloed op grotere algemenere vragen
Zelfbeschrijvingen ≠ Event Sampling ~ Day Reconstruction Method
1.3 Correlationeel onderzoek
= methode om verbanden tss gegevens te bestuderen
berekent in hoeverre 2 of meer variabelen positief of negatief samenhangen
Correlatiecoëfficiënt: [-1,1]
-1 = perfect negatief verband
1= perfect positieve samenhang
0 = 0 geen verband
Werkwijze
• 2 of meer variabelen meten
• Berekenen of ze samen variëren
• Kans berekenen dat samenhang toevallig is
VD:
• Gebruikt natuurlijke variatie (ethiek)
• Correlaties tss eender welke metingen
Correlatie zegt
• Iets over de sterkte vh verband
• NIETS over de aard vh verband
ND:
Sociale psychologie Pagina 3
, ND:
=> gevolg: onderzoekers geneigd om vastgestelde samenhang causaal te interpreteren ->
misleidende conclusies
1. Invloed v A op B
2. Invloed v B op A
3. Invloed v C op A&B
Wnr wel causale conclusies
• Longitudinaal onderzoek
• Experimenteel onderzoek
Kogut (2011, Study 1 — relevante elementen)
1.4 Experiment
= manier op geg te verzamelen waarvan de analyse uiteindelijk causale conclusies toelaat
Doel: toetsen v type oorzaak -> gevolg
Redenering:
• Variatie , aanpassing in de oorzaak -> variatie in het gevolg
• Als gevolg effectief varieert = causaal verband op voorwaarde dat er geen andere
oorzaken zijn vr de verandering in het gevolg
Manipuleren = de oorzaak variëren, de verandering
Onafhankelijke variabele OV= oorzaak
Afhankelijke variabele AV = gevolg
Condities = ≠ niveaus, situaties
Significant = groot genoeg verschil tss condities
VD:
• Kleine steekproeven volstaan om tot zinvolle conclusies te komen
1 Alle andere invloeden op afhankelijke variabele gelijk houden
2 Statistische technieken houden rekening met steekproefgrootte
3 Onderzoeksvraag vraagt naar invloed niet nr hoe het in hele sml voorkomt
• Daadwerkelijk gedrag w onderzocht niet zelfbeschrijvingen
• Inzicht mogelijk in tussenliggende processen
○ Als meerdere metingen -> mediatie-analyse
▪ = procedure die toelaat kans daarop te schatten als je relevante concepten
gemeten hebt
ND:
• Kunstmatige omstandigheden: onmogelijk iets te kunnen zeggen over 'echte' gedrag v
mensen in 'echte' situaties
○ Mundane realism = alledaags realisme ligt vaak laag
Kan een VD zijn -> garandeert dat alle dns in = omstandigheden
Sociale psychologie Pagina 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellenvanhove. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen