Volledige samenvatting van de lessen, boek en Powerpoints. Gegeven door docente Geraldine Quireyns. Met het studeren van deze samenvatting is het mogelijk om te slagen voor dit vak.
HOOFDSTUK 1: PERSONEN, FAMILIE EN RELATIEVERMOGENSRECHT: INLEIDING
PERSONENRECHT = onderdeel van burgerlijk recht dat in het algemeen bepaalt wie een persoon is, welke
zijn rechten en plichten zijn als enkeling en dat de bescherming van personen regelt. Regelt in welke
mate personen mogen deelnemen aan het rechtsverkeer.
FAMILIERECHT = onderdeel van het burgerlijk recht dat het statuut regelt van verhoudingen die enerzijds
gebaseerd zijn op afstamming en anderzijds op de levensgemeenschap tussen volwassenen.
Relatievermogensrecht = regelt de vermogensrechtelijke verhoudingen zowel tussen partners als
tegenover derden en digt niet alleen tijdens de relatie maar ook daarna.
HOOFDSTUK 2: DE PERSOON IN HET RECHT: BEGRIPPEN
NATUURLIJKE PERSOON (NP)
• Elk individu
• Alleen levende mensen à vanaf zijn geboorte tot hij overlijdt
• Deelname rechtsverkeer?
o Nood aan identificatie (naam, voornaam, woonplaats, geslacht, …)
o Bekwaamheid
RECHTSPERSOON (RP)
• Juridische contructie
• Bijvoorbeeld: bv, vzw, nv, …
• Niet relevant in dit olod
HOOFDSTUK 3: DE PERSOON IN HET RECHT: BEGIN VAN DE NATUURLIJKE PERSOON (NP)
VERWEKKING EN GEBOORTE
1.1 Verwekking
• Rechtsfeit = een gebeurtenis waar het recht juridische gevolgen aankoppelt
o Een rechtsfeit waaronder de innesteling van het embry in de baarmoeder met oof op
de zwangerschap valt
o Een embryo is GEEN natuurlijk persoon
§ Een mens krijgt pas rechtspersoonlijkheid vanaf het ogenblik dat hij levend en
levensvatbaar is geboren
Jana Van De Riviere (3RP1) Personen- en familierecht 1
, • Wettelijk vermoeden (weerlegbaar) – art. 326 oud BW
o Wettelijk vermoeden dat een kind steeds tussen de 300ste en 180ste dag voor
geboortedatum verwerkt wordt. Wetgever vermoedt dus dat zwangerschap
maximum 300 dagen en minimum 180 dagen duurt à weerlegbaar vermoeden
o Weerlegbaar vermoeden = de wetgever aanvaardt een stelling zonder meer, maar
men mag tegendeel wel proberen aantonen
Waar situeer
je op deze
tijdlijn de
verwekking?
à art. 326
oud BW
= retroactive toekenning van rechtspersoonlijkheid aan verwekte kind
• Wanneer in het belang van het kind, zal het recht een kind toch al vanaf de verwekking als
geboren beschouwen à 1 voorwaarde: kind is levend en levensvatbaar geboren
Belang voor erfrecht, schenking, erkenning
• Voorwaarde? Levend en levensvatbaar
• Ongeboren kind kan ook begunstige zijn van schenkingen, voor zover het levend en
levensvatbaar wordt geboren
Belang voor wrongful life-vordering
• Na geboorte leiden ouders in naam van het kind een procedure in met oog op vergoeding voor
schade van het kind
• Wrongful life-vorderingen waarbij het kind schade lijdt omdat het geboren is, liggen aan de
basis van een belangrijke ethisch-juridisch debat over grenzen van het
aansprakelijkheidserecht
• 2 zaken : zaak Perrcueh & zaak Kelly
• Wrongful life-vordering à wordt afgewezen door HvC en ongegrond verklaard omdat Hof stelt
dat er geen vergoedbare schade is in de zin van art. 1382 BW en 1384 BW als toestand van
gehandicapt bestaan vergeleken moet worden met toestand van niet-bestaan
Wrongful-life vordering ≠ wrongful birth-vordering
• Wrongful birth-vordering = vordering die ouders in eigen naam stellen en waarbij zij een
vergoeding vragen voor schade die zij lijden door geboorte van hun gehandicapt kind. Dit
wordt door het HvC wel aanvaard en gegrond
Jana Van De Riviere (3RP1) Personen- en familierecht 2
,1.2 Geboorte
Geen rechtsbegrip, term die naar bevalling verwijst
GEVOLGEN
• Vanaf geboorte à rechtspersoonlijkheid
• 1 voorwaarde: levend en levensvatbaar
o Levensvatbaar = kind moet bij geboorte reële levenskansen hebben
VERPLICHTINGEN
• Kennisgeving geboorte (art. 42 oud BW)
o Waar? Ambtenaar van de burgerlijke stand van geboorteplaats op de hoogte brengen
o Door wie? Arts, vroedvrouw, ziekenhuis, …
o Termijn? 1ste werkdag na bevalling
o Via medisch attest
o Kennisgeving gaat vooraf aan de aangifte van de geboorte
• Aangifte geboorte (art. 43 oud BW)
o Door wie? Ouders
§ Eventueel kennisgever, indien ambetenaar van de burgerlijke stand melding
doet wanneer geen aangifte na kennisgeving is gedaan
o Termijn? 15 dagen na bevalling
o Aangifte vereist een geboorteverklaring/geboorteakte = verklaring van een door de
ambtenaar van de burgerlijke stand toegelaten geneesheer of vroedvrouw
• Geboorteakte: inhoud (art. 44 oud BW)
o Dag, uur en plaats van geboorte
o Geslacht
o Naam + voorna(a)m(en) kind
o Identiteit van de moeder
o Identiteit van de vader (of meemoeder)
o Eventueel aktenummer van prenatale erkenning door vader/meemoeder
Obv de geboorteakte weet men dus op welk ogenblik de rechtspersoonlijkheid en de
natuurlijke persoon is beginnen bestaan
• Aangifte doodgeboren kind
o Akte van een levenloos kind (art. 58 oud BW)
§ Criterium? Zwangerschapsduur
• 180 dagen of meer à verplicht
• 140 dagen – 179 dagen à facultatief
• Minder dan 140 dagen à geen akte
§ Inhoud akte (art. 59 oud BW)
• Dag, uur en plaats geboorte
• Geslacht
• Zwangerschapsduur
• Identiteit van de moder
• Identiteit van de vader (of meemoeder)
• Naam kind?
o Voornaam: facultatief (5°) à indien hierom wordt verzocht
o Naam: facultatief à indien zwangerschapsduur meer dan 180
dagen (6°)
Jana Van De Riviere (3RP1) Personen- en familierecht 3
, o Begrafenis/crematie
§ Verplicht à wanneer wettelijke levensvatbaarheidsgrens van 180 dagen
bereikt
§ Facultatief à zwangerschapsduur minder dan 180 dagen (geen minimum)
AFSTAMMING
2.1 Begrip
Juridische band tussen kind en zijn ouders.
3 manieren van afstamming
• Biologische afstamming
• Afstamming na adoptie
• Afstamming na medisch begeleide voortplanting
2.2 Biologische afstamming (art. 312 en 335ter BW)
KORTE HISTORISCHE SITUERING
• 1804
o Ongelijkheid tussen natuurlijke en wettige kinderen
• 1979
o Marckx-arrest
§ EHRM
§ Feiten
§ Beslissing?
§ Gevolgen?
• “Mater semper certa est”
• “De moeder maakt geen bastaard”
§ Aanpassing wetgeving 1987
• Regel: art. 334 oud BW
• 2006 en later
o Parallelle opbouw afstammingsrecht moederszijde en vaderszijde
o Inspraak kind (vanaf 12 jaar)
o Verder dicriminaties ingevolge de afstamming wegwerken
• 2014
o De wet Meemoederschap
• Nood aan verdere aanpassing afstammingsrecht
BASISSTRUCTUUR VAN DE AFSTAMMINGSWET
• Vaststelling afstamming langs vaderszijde/moederszijde
o Van rechtswege – geboorteakte (art. 312 oud BW) à betwisting mogelijk
o Erkenning (art. 313 oud BW) à betwisting mogelijk
o Gerechtelijke procedure (art. 314 oud BW) à niet voor betwisting vatbaar
Jana Van De Riviere (3RP1) Personen- en familierecht 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janavanderiviere. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.
