Samenvatting
Samenvatting Tabel Farmaco x Anesthesie bijzondere heelkunde
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Tabel met elke farmaca gebruikt voor anesthesie. Effecten, indicaties, opmerkingen voor elke farmaca.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 1 pagina's
Voorbeeld 1 van de 1 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
SEDATIVA PARASYMPATICOLYTICA SPIERRELAXANTIAPreparaat Effecten/indicaties Opmerkingen Spasmolyticum, pre- Succinylcholine Initieel spiercontractie → Daarna volledig relaxatie voor
Spierrelaxerend (Mida + Keta bij paard) →
Atropine Depolariserende NMB
Zolazepam + anesthesie, oogOZ, Door BHB lange tijd
Parasympaticolytica
Inductie van anesthesie (niet selectief)
tiletamine maar bij solo gebruik KHD : kans op excitatie reisziekte, antidoot Geen spiercontractie at all (>< Succin.)
Premedicatie anesthesie (vooral kat → Geen top sedatie)
Atracurium
Veiliger (darm, CZS, placenta) + Perifeer Antidoot : AchE remmers (neo-/physo-/pyridostigmine,
edrophonium) → Vagale effect door AchE (bradycardie) →
Minor Muscarine Glycopyrolaat Pre-anesthesie (Konijn ++) Cisatracurium
Midazolam (sedatie) + anti- Geen analgesie werkingsduur
tranquilizers of epilepticum antagonisten Niet-depolariserende NMB Pancuronium
Synergism BZD en pentobarbital Dus ook PS-lytica geven
Neveneffecten (vnl. Atracurium) : histamine-vrijstelling →
anxiolytica : (parasympaticolytica) Vecuronium
Benzodiazepines Diazepam Anti-epilepticum bij hond Synergism van erythromycine en midazolam.
Butylscopolamine Tegen spasmen (gal, UG) Rocuronium BD ↘
Passeert de placenta barriere Niet door BHB, Buscopan
Myorelaxerend werking Of butylhyoscine Koliek paard
Tetrazepam (vb na intoxicatie, Soms korte tijd ↗ voedselopname Benzodiazepines Anxiolytisch, spierrelaxatie
tetanus) Antidote : Flumazenil
Spierelaxatie, Triple Drip = cocktail anesthesie (PAARD +++)
Zowel KHD als GHD Trage, matige langdurige sedatie maar Therapeutisch gebruikt : Indicaties : Neveneffecten :
- Bij toediening a2-agonist → Bloeddruk ↘ → Als
Acepromazine Centraal
ONBETROUWBAAR - Vagale effecten farmaca (preventief vs curatief) - Weinig cardiorespi effecten (soms bloeddruk բ bij hoge D)
Bij ա [ ] : irritatie venewand & hemolyse (product verdunnen!) → Enkel
(ACP) Meest gebruikt Guaifenesine (GGE)
Vaak icm narcotische analgetica (morfine,…) bloeddruk te laag wordt → Parasympaticolytica - Vagale reflexen chirurgie (prevenetief vs curatief) -
Major Azaperone Varkens +++ /!\ VasoD → ↘ bloeddruk, miltdilatatie, toedienen - Antidoot van spierrelaxantia (AchE-remmers)
toedienen via KATHETER
Psycholeptica
Tranquilizers Hypothermie, penisprolaps - Bij overdoseren : spierrigiditeit
Effecten : - Spasmolyticum (Butyl hyoscine +++)
(Neuroleptica) Verlengde recovery, Ataxie, excitatie Tegenindicaties :
- ↗ Hartfreq Verschil BZ vs GGE : Werking van neuromusculaire blokker, invloed
Tegenindicatie : Hypovolemie/hypotensie, - Tachycardie
Fluanisone Konijn +++ - Remming vagaal gemedieerde aritmieën (1e & 2e - BZ : zorgt voor zwakte van de spieren (dieren van :
bloeding, Anemie, hypothermie, zeer jonge
graads AV block, sinusblock) - A2-agonisten : enkel wanneer bloeddruk ↗ + kunnen nog een beetje bewegen) - Ouderdom : hoe ouder, hoe sterker het product
dieren
- Remming secreties (↘ volume maar ↗ bradycardie - GGE : verlamming (dieren kunnen niet meer werkt
- T° : bij lage T → sterker effect
OZ, behandelingen en - Glaucoom
Xylazine Hypo-/hyperthermie, 2e graads AV block bij viscositeit) bewegen)
- Ziekten → sterker effect
korte operatieve
A2-agonisten (HK>>, wild) paard, Xyl + Ket enkel bij gezonde dieren - Bronchodilatatie (matig) Ongewenste effecten : Bij gebruik neuromuscu blokker :
- Respi acidose → sterker effect
ingrepen
- Remming laryngo-/bronchospasmen en vagale - Tachycardie - ALTIJD ARTIFICIËLE RESPI
- Hypermagnesiëmie → sterker effect
(Blokkering Romifidine
vrijstelling NOR → 2e graads AV block bij paard reflexen (goed tegen bradycardie en aritmieën - Initiële bradycardie & AV- of sinusblocks - ALTIJD voldoende ANESTHETICA &
➔ Hoe zwakker het dier → hoe sterker het product
(IV pa)
sedatie + ↘ symp
Detomidine
Viscerale operaties door duwen op oogbol) - Uitdrogen cornea (gebruik kunsttranen/oogzalf !) ANALGETICA
tonus) Nooit in combinatie met
(Perifeer : VC, ↘ (pa, Ru) sulfamide/trimethoprim → cardiale arythmie - ↘ GI motiliteit/spasmolyticum (gebruik bij - Ileus - ALTIJD goede MONITORING
insuline, ↗ crampen) - Mydriasis (overgevoeligheid aan licht)
Medetomidine
Zeer selectief α2
glucagon, ↘ ADH-
secretie)
(KHD)
Dexmedetomidine
- Mydriasis
ONDERHOUD
Meest selectief en minst nevenwerkingen 3 mogelijkheden :
(KHD)
Meest gebruikt (Antidote voor A2- INDUCTIE - Injectie/TIVA
Inhalatie
Α2-antagonisten Atipamezole -
agonisten) Combi inhalatie + IV (PIVA)
Injecteerbare anesthetica -
Inductie (IV), evt onderhoud 1 shot voor castratie (evt. Eenvoudig, monitoring nodig en evt beademing maar
Effecten A2-agonisten : Neveneffecten : /!\ Altijd combineren met analgeticum !! Ketamine
+ Mida), langer effect relatief veilig
Opletten overdosis → sterfte
- Krachtige sedatie = lichte hypnose - Cardiovascu : bifasisch effect bloeddruk, bradycardie, Thiopental van anesthesie, (niet meer in
BEL) Nadelen :
- Behoorlijke analgesie Blocks (sinus bocks, 2e graads AV block) Barbituraten Alfaxolone
Intuberen en beademen om Injectie - Minder regelbaare (keta werkt lang dus wachten tot het
- Enige spierrelaxatie - Respiratoire depressie Pentobarbital Euthanasie anesthetica
ademhalingsdepressie te vermijden product afgebroken is)
- Zweten, ataxie, diurese, braken, uteruscontracties, 1e keus voor epilepsie (p.o.),
Gebruik A2-agonisten : Fenobarbital /!\ Thiopental niet bij Greyhounds !! Werkt kort dus snel - Accumulatie
Onderhoud anesthetica
hyperglycemie, ↘ GI motiliteit landurige sedatie (p.o.)
Algemene anesthetica
- Sedatie (staand of liggend) Propofol - Geen continu meting van plasma [ ]
inspuiten
- Premedicatie Anesthesie, oppervlakkige Toediening : IV >> IM, IP, IO, PO, nasaal, rectaal
Supplement onderhoud (maar geen bewustzijnverlies → ANALGESIE (maar niet Varken ONGEVOELIG, Brede therapeutische
Dissociatieve Ketamine Zeer snel
visceraal), open ogen, CV en toxische marge Lachgas/NO2 Minst potent, veilig, niet meer in DGK
dus combinatie met andere anestheticum) anesthetica of inductie/recovery
respi depressie, katalepsie Maligne hyperthermie, leverbeschadiging,
cyclohexylamin Hond, kat en exoten, langer werkzaam en Halothaan Vooral onderhoud
NARCOTISCHE ANALGETICA e Tiletamine
(+zolazepam)
(BZD, xylazine, guaifenesine
geven), GEEN spierrelaxatie potenter Inhalatie
myocarddepressie, sensitisatie hart aan catecholamines
(combi met BZ) Langer en meer analgesie dan keta anesthetica Meest gebruikt voor Beperkt metabolisatie, betere spierrelaxatie, snellere
Isofluraan
Acute pijn bij hond, kat en paard, post-op onderhoud recovery
Morfine Inductie (anesthesie + CV depressie, voorbijgaande inductieapnee,
pijn Sevofluraan Kan ook voor onderhoud (vb bij veulens)
relaxatie) Heinz body’s kat (niet >30min gebruiken), Zeer snel
Tramadol Post-op bij KHD (orale tablet) Veiliger dan Morf placenta !! Desfluraan inductie/recovery Laagste bloed/gas PC, irritatie AHS
Propofol Propofol (KHD) IV ! (IM = irriterend), infuus/
Volle μ- Methadon
Post-op pijn bij KHD, parenteraal (IV, IM, Minder sedatie en emetisch dan onderhoud met gas/ bolussen Werkt snel en kort effect → VEILIG Snelheid : Des > Lachgas > Sevo > Iso > Halo
SC) Morf NIET BIJ SHOCK Weinig analgesie !
agonisten
Potentie : Halo > Iso > Sevo > Des > Lachgas
(potentie : Loperamide Anti-diarree = Immodium ~propofol
Morf < Alf < Neuro-actieve Inductie / kort / onderhoud Metabole zuurstof per MINUUT behoefte van een dier : Bloed-gas-partitiecoeff (BGPC) :
Opioïde analgetica
GHD of KHD : premedicatie, inductie Alflaxalone CV depressie, voorbijgaande inductieapnee
Fent << Suf Fentanyl anesthesie + intra-op pijnbestrijding, 100x krachtiger dan morfine
steroïden (anesthesia + relaxatie)
Metabolisatie in lever : /!\ bij leverproblemen - 10 * BW0,75 - ա BGPC : weinig oplosbaar in bloed → direct afgegeven
<<< Carf) chronische pijnbestrijding via patches Anesthesieflow hangt af van : thv de weefsels → sneller inductie & recovery
- IV >> IM > IP, PO, IO, Rectaal Neveneffecten van dissoc. anesthetica : - Anesthesiesysteem - բ BGPC : hoge vetoplsobaarheid → niet vlot afgegeven
thv de weefsels → trage inductie & recovery
Carfentanyl Grote/exotische dieren immobiliseren NIET bij paard (12 500x morfine)
- Meeste werken op GABA-R - Sympathicomimetische effecten : tachycardie, - Metabolisme
ADH-dep, coma, sterfte - Barbituraten : “deadly easy, but easily dead” hypertensie, effect a2-ago op hartfreq doen ↘ - Vet% van het dier,… Verzadigde dampdruk :
Exotische dieren
o Lage D → excitatie
Etorfine
Potente (10 000x morfine) Meestal : - Hoe vluchtiger, hoe gemakkelijker het product verdampt
- Matige respi depressie
(desfluraan = hoogste dampdruk → nooit in een
Partiele μ- Bij intoxicatie morfine (hogere affiniteit voor Analgesie, sedatie, euforie, GIS, o Hogere D → in slap - Lichte pijn bij IM inj. - KHD : 1 - 1,5L/min
o Nog hogere D → onderdrukking respi
Buprenorphine - GHD : 1,5 – 3L/min isofluraan verdamper !)
agonisten µ-R) ADH-dep, lange werking Gebruik van dissoc. anesthetica : Pre-oxygeniatie : vooraleer onder anesthesie & enkel Vetoplosbaarheid :
functie (eutha) - Inductie → Bepaalt potentie van product : hoe ↗ vetoplosbaarheid,
o Grote accumulatie → Langdurig effect
μ- dieren met respi prblemen
Analgetica, anesthesie adj., 4-7x - Onderhoud : TIVA bij paard (triple-drip), PIVA
antagonisten Butorphanol Viscerale analgesie (full agonist κ-R) Recovery : nog zuurstof toedienen kot na eind anesthesie hoe KRACHTIGER, hoe ↘ MAC-waarde (Minimale
potenter dan Morf
κ-agonisten (pentobarb >> thiopental) - ‘Ketamine stun’ : heel pijnlijke staande operatie Alveolaire Concentratie)
- Bang voor te ↘ bloeddruk ? Alfax >> Propo (korte D keta) MAC-waarde : expiratoire [ ] van een volatiel anestheticum
Naloxone Antidoot van een μ-agonist waarbij 50% vd populatie niet meer reageert op een
Verschil tss dissoc. anesthetica & - Pijnbestrijding perioperatieve periode
standaard pijn prikkel → = het gemiddelde vd [ ] waarbij een
Antagonisten
Naltrexone Antidoot tegen carfentanyl/etorfine Langwerkend barbituraten/propofol :
dier niet meer reageert en net wel reageert
Neveneffecten : Indicaties : - Bewustverlies bij beide maar hersenschors nog Bestaat ook : Imidazole derivaten - MAC isofluraan : 1,2% → 1 MAC = 1,2%
- Kalmerend effect → excitatie - Pijnbestrijding actief met dissoc. anesth - MAC sevofluraan : 2.2% → 1 MAC = 2,2%
o Excitatie als hoge D bij een paard dat geen pijn - Verbeteren sedatie (vb. ACP of a2’s) Effecten van dissociateive anesthetica : - MAC desfluraan : 7% → 2 MAC = 7%
heeft - Dosisreductie anesthetica - Oppervlakkige slaap – goede somatische ➔ Chirurgie (zonder andere anesth) : 1.2 à 1.4 MAC nodig
o Combinatie met a2-agonist : sedatie - Neuroleptanalgesie analgesie – Katalepsie – Hallucinatie - ↗ intra- Neveneffecten volatiele anesthetica :
- AH depressie : HOND +++ Voorzorgsmaatregelen : craniale druk & intra-oculaire druk – Mydriasis Nieren :
Respiratoir :
- Depressie vd ademhaling → բ minuutvolume →
- Cardiovascu - In kluis bewaren !!
Weinig effect op craniale zenuwen : larynx- / - բ RBF en GFR (vooral door VasoD en բ
o Bradycardie (HOND +++) Neuroleptanalgesie :
o Histamine vrijstelling → vasoD & hypotensie - = Combinatie va, neurolepticum en (narcotisch) oogreflex behouden snelle ա PaCO2 hartdebiet dus beperkt)
(Moerfine & Meperidine IV) → Dus als morfine - Maskerinductie kan ook : voor KONIJN → Lever :
- Door onderdrukking CV functie → բ
analgetica
voor post-op pijn → 20-30min voor eind van - Vrij veilig op cardiovascu : met opioïd kan je de dosis SEVOFLURAAN (want moeilijk om te intuberen
anesthesie !! van neuroleptica verlagen en sevo is minder irriterend) leverperfusie → բ metabolisatie (patiënten met
- Gastro-intestinaal Vb. :
- VEULENS kan je induceren met ISOFLURAAN slechte CV functies vooral → toxische dosissen
o Initieel : stimulatie - Fluanosine + fentanyl in bloed want minder afgebroken, vb. Lidocaïne
o Daarna : vertraagd darmtransit (paard : risico - ACP + methadon (via tracheale sonde)
Cardivascu : IV)
- Sterke VasoD → snelle բ van BD (Iso & Sevo) →
ILEUS) - ACP + etorfine
Dracht :
- Passeren vlot de placentabarriere → puppy’s in
- Thermoregulatie : Hyperthermie KAT
- Braken KHD : CRTZ geactiveerd (Apomorfine) Altijd cardio vascu support
- Onderdrukken hoestreflex (codeïne, butorfanol) → - Negatief inotroop (minder uitgesporken dan slaap
Goed voor larynx ingreep VasoD) - Maar puppy begint te ademen → snelle
- Ogen : Miosis (mens, hond) >< Mydriasis (Kat) eliminatie (>< IV anesthetica zoals Keta)
- Urinaire retentie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper timothynavas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen