Samenvatting
Samenvatting biologische psychologie II
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Deze samenvatting omvat de slides van de lessen van prof. Baetens, aangevuld met de notities uit de les.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: senelalper • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Biologische psychologie 2Inleiding
Ons brein is 2% van ons lichaamsgewicht, maar verbruikt 20% van onze zuurstof. Het is dus een
‘duur’ orgaan en moet veel nut hebben.
Het lichaam en onze psyche hangen samen. Je kan ze niet los van elkaar zien: als ons lichaam ermee
ophoudt, houdt onze psyche er ook mee op. Het verband tussen de 2 bestaat in beide richtngen:
Psyche lichaam:
Hubel & Wisel: een individueel neuron in de visuele cortex gaat enkel vuren als het een
vertcaal lijnstuk ziet (hoe vertcaler, hoe meer vuren.. Het gedrag van dat neuron is
onderdeel van een groter netwerk
Er bestaat technologie die op basis van hersenactviteit beelden kan reconstrueren. Met deze
technologie kon men het onderscheid maken tussen een Picasso en een Dali, kan de visuele
verbeelding zichtbaar gemaakt worden, kan men zien waarover je aan het dromen was…
Lichaam psyche:
LSD brengt visuele hallucinates teweeg; er zijn ook substanties die je laten inslapen, honger
veroorzaken…
Hersenschade kan persoonlijkheidsveranderingen teweeg brengen
De psychische efecten van hersenschade hangen af van waar de hersenschade zich bevindt:
bij een beroerte in de LH is de kans op een depressie groter dan bij een beroerte in de RH
Wanneer TMS (zie verder. gebruikt wordt, maken mensen andere keuzes bij morele
dilemma’s: als je moet kiezen tussen 1 iemand onder de metro duwen of 5 andere mensen
sterven zonder dat je erbij bent, kiezen mensen die 2 e opte. Bij TMS kiezen ze de eerste
opte
Conclusie: er is verbondenheid tussen lichaam, psyche, zenuwstelsel en omgeving. Monisme
(aangehangen door veel wetenschappers.: lichaam en psyche lijken 2 verschillende dingen, maar zijn
eigenlijk 2 manieren om naar hetzelfde te kijken.
1
,Onderzoeksmethoden
Beïnvloeden van functies
Laesie-studies: studies nadat mensen een ongeluk hebben gehad. Voorbeeld: Leborgne was normaal
intelligent, had verbaal begrip, maar kon enkel “tan” zeggen. Broca onderzocht hem na zijn dood via
dissecte van het brein. Hij vond een sterke correlate tussen schade in de linker anterieure
hersenhelf (zone van Broca. en expressieve afasie (= je niet verbaal kunnen uitdrukken, maar wel
verbaal begrip hebben.. Dit is een beetje tegengesteld aan Wernicke afasie (= vlot kunnen praten,
maar het betekent niets, word salad..
Nadelen laesie-studies:
Geen informate over hoe persoon was voor ongeval
Natuurlijk voorkomende schade beperkt zich zelden tot 1 specifek onderdeel
Er is geen experimentele controle, waardoor je niet over oorzakelijke verbanden kan spreken
maar enkel over correlates. Vb: schade aan Broca-zone zelden Broca-afasie
Sommige regio’s zijn veel vatbaarder voor laesies dan andere
Vroeger moest men wachten tot de persoon dood was voor men een autopsie kon doen
Experimentele ablatie: weefsel doelbewust vernietgen. Dit is veelvuldig toegepast op mensen,
vooral lobotomie = het verwijderen van wite stof in de frontale kwab. Dit werd vaak gedaan bij
kinderen met gedragsproblemen en psychoses. Nu worden er enkel nog resecties
(= wegsnijden/doorsnijden van de hersenen. toegepast bij bv ernstge epilepsie. De experimentele
toepassing van ablate wordt vandaag ook nog toegepast op dieren.
Vormen van experimentele ablate:
1. Radiofrequentie-laesie: een geïsoleerde geleidende draad met wisselstroom erop wordt in de
hersenen aangebracht alle weefsels (cellichamen én axonen. in de nabijheid van die elektrode
worden vernietgd. Het plaatsen van die draad gebeurt via een stereotactisch apparaat. De
coördinaten van de doelregio worden bepaald o.b.v. anatomische referentepunten en de
stereotactsche atlas. Het is ruw werk!
2. Excitotoxische laesie: een cannula (= dun metalen buisje. wordt ingebracht. Een exciterend
aminozuur komt zo in de hersenen terecht en vernietgt de cellichamen door overstmulate.
Voordeel hier is dat de axonen deze keer wel gespaard worden
3. Immuunmethodes: een toxische proteïne wordt gekoppeld aan antlichaampjes. Die binden
selectef aan bepaalde eiwiten, die enkel voorkomen in bepaalde neuronen. Op die manier worden
er specifeke cellen vernietgd. Voordeel hier is de selectviteit
Nadelen experimentele ablatie:
Al deze methoden zijn onomkeerbaar. Je kan alleen between-subjects onderzoek doen en
moet vaak wisselen van proefdier
Al deze methoden produceren bijkomstige schade er wordt een ‘sham’-laesie gedaan:
een laesie zonder efectef stroom, om enkel al de gevolgen van de stress en het inbrengen
van de draad te kunnen inschaten
Veroorzaken leed
2
,Voordelen experimentele ablatie:
Deze methodes laten onderzoek naar causale verbanden toe
Tijdelijke beïnvloeding:
1. Lokale anesthesie (chemische inhibitiee: een lokale injecte (van bv musimol: dit is een GABA A-
agonist, een inhiberende neurotransmiter die de excitate van neuronen onmogelijk maakt
actepotentalen worden niet doorgegeven., er is tjdelijke verstoring van actviteit in deze regio
2. Elektrische stimulatie: een elektrode in de cellen doet de cellen exciteren (ongeacht of die een
inhiberende of exciterende werking hebben. door elektrische stmulate. De neuronen worden niet
verbrand, maar alle cellichamen en axonen in die regio worden geactveerd. Nadeel aan deze
techniek is dat ze weinig specifek is en weinig ecologisch valide. Klinische toepassingen: deep brain
stmulaton bij Parkinson, OCD, Tourete, chronische pijn…
3. Chemische stimulatie: infusie door een al dan niet tjdelijke cannula van exciterende aminozuren.
Voordeel: zij stmuleren specifeker (enkel soma en dendrieten., maar zelfde nadeel als elektrische
stmulate: weinig specifek en weinig ecologisch valide
4. Optogenetica: deze techniek maakt gebruik van natuurlijk voorkomende proteïnen die gevoelig
zijn aan licht. Genetsch gewijzigde virussen worden geïnjecteerd die de neuronen infecteren. Zij
zorgen voor de aanmaak van deze lichtgevoelige proteïnen:
ChR2: stof uit groene algen die enkel gevoelig is aan blauw licht. Wanneer deze stof in
aanraking komt met blauw licht, zullen de cellen waar ChR2 aanwezig is depolariseren
(excitate. door infux van positef geladen deeltjes
NpHR: afkomstg van bacterinn. Wanneer cellen met deze stof geraakt worden door geel
licht, is er een infux van negatef geladen deeltjes Cl - hyperpolarisate (inhibite. van de cel
5. Transcraniale magnetische stimulatie (TMSe: er wordt een magneet boven een bepaalde zone in
de hersenen gehouden exciteren/verstoren functe van die bepaalde regio. Voordeel: de efecten
zijn tjdelijk en zonder veel schade. Klinische toepassingen: vooral bij depressie, ook bij diagnostek
van functes
6. Targeted mutation: gemuteerde genen worden aangebracht in de chromosomen (vb bij muizen.:
Knock-out genen: deze verhinderen bepaalde genetsche expressie = verhinderen aanmaak
bepaalde proteïne
Knock-in genen: deze stmuleren genetsche expressie. De gebruikelijke producte van een
bepaalde proteïne wordt gestmuleerd of een proteïne die normaal niet aangemaakt wordt,
wordt nu wel aangemaakt
Voorwaardelijke knock-out: zoals knock-out, maar treedt pas in werking na toediening van
een bepaalde substante (vb: om proefdieren zich eerst normaal te laten ontwikkelen.
Observeren van structuur
Histologische methoden: weefselleer vb nagaan waar er precies schade is toegebracht na ablate
1. Perfusie: verwijdering van bloed uit de bloedvaten spoeling door zoutoplossing en fxatemiddel
door bloedvaten gepompt
2. Fixatie: weefsel wordt in een fxatemiddel geplaatst om decomposite tegen te gaan. Vb: vloeistof
om hersenen in te bewaren
3
, 3. Versnijden:
Microtoom = dunne schillen
Cryostaat = ingevroren
4. Kleuring: vb Nissl-kleuring de Nissl-lichaampjes ziten enkel in de soma en de dendrieten,
bepaalde kleurstofen binden selectef aan die Nissl-lichaampjes. Een andere manier is
immunocytochemie er worden kleurstofen gebonden aan een specifek antlichaam, waardoor
de peptdes of proteïnes waar deze antlichamen zich aan binden zichtbaar worden. Klinische
toepassing: de synthese van dopamine bij Parkinsonpatnnten kan nagegaan worden
5. Observatie:
Lichtmicroscoop: relatef ongedetailleerd en enkel dunne sectes
Transmissie-elektronenmicroscoop: tot op niveau van vesikels en celorganellen, enkel dunne
sectes
Scanning-elektronenmicroscoop: minder vergrotng, 3D-beelden, enkel dunne sectes
Confocale laserscanning: kan gebruikt worden in dikkere sectes, kan zelfs gebruikt worden
op levend weefsel, de cellen moeten gekleurd worden met een fuorescerende kleurstof
(d.m.v. immunocytochemie.
Tracing: methode gebruikt om schema’s te maken om verbindingen tussen hersengebieden aan te
geven. Er zijn 3 mogelijkheden:
1. Naar welke structuren gaat de axonale output van een bepaalde regio? Efferente axonen worden
gevolgd = anterograad labelen. Na infusie van een chemische substante nemen de dendrieten/soma
het op, via axoplasmatsch transport komt deze stof terecht in de eindknopen waar in de
hersenen wordt de substante gezien na axonaal transport? Dit wordt opnieuw door
immunocytochemie zichtbaar gemaakt.
2. Van welke structuren ontvangen neuronen van een bepaalde regio input? Afferente axonen
worden gevolgd = retrograad labelen. Een substante wordt ingespoten die zich hecht aan de
eindknopen axonen waar wordt de stof teruggevonden?
3. Beide bovenstaande methodes geven 1 stap aan, via transneuronale tracing maak je verscheidene
stappen zichtbaar. Dit gebeurt door virussen die verschillende schakels in de keten infecteren
(opnieuw immunocytochemie om zichtbaar te maken..
Structuur van levend weefsel: vorige methodes (met uitzondering van confocale laserscanning.
waren enkel mogelijk bij dode dieren. Er bestaan via technologie echter ook relatef onschadelijke
methodes om neuraal weefsel te observeren. Dit is dan ook toepasbaar op mensen.
1. CT-scan: computerised tomography röntgenopnames worden door de computer gecombineerd
tot een 3D-weergave van het brein. Je wordt in een ring met X-stralen gelegd, die ring draait, zo
wordt het beeld verkregen.
Voordelen CT-scan: 3D; goede spatiale resolutie, zeer goed voor harde weefsels (boten.. Het is
toepasbaar op levend weefsel en sneller dan een MRI.
Nadelen CT-scan: bestraling is niet geheel onschadelijk, mentale implantaten (vb vullingen van
tanden. verstoren het beeld, lage contrastresolutie (onderscheid tussen soorten zachte weefsels =
moeilijk..
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SophieDC. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen