Samenvatting
Samenvatting juridische bronnen module 1
- Instelling
- Artesis Hogeschool Antwerpen (Artesis)
Deze samenvatting is uitgebreid en er wordt telkens aangeduid wat er zeker op het examen komt volgens de lector
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 83 pagina's
Voorbeeld 4 van de 83 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Juridische bronnen samenvatting examen1 Wat is recht?
Domitius Ulpianus: “ubi societas, ibi ius”.
"Waar een maatschappij/ samenleving, daar is recht.”
Voorbeeld:
Verschillende soorten samenlevingen waar we toe behoren: Westerse samenleving, Vlaamse
samenleving, AP-samenleving, gezin, …
➢ Binnen een samenleving [bijvoorbeeld een klasgroep] kunnen er ook
verschillen zijn door bijvoorbeeld verschillende regels en omdat iedereen
anders is…
➢ Wij behoren tot duizenden samenlevingen zonder dat we het door hebben.
Recht zijn regels die door een overheid worden opgelegd (parlement of regering)
a. Verschillen tussen samenlevingen/staten (staat vs. rechtstaat).
Politieke staat
Een staat is een land met een eigen onafhankelijk bestuur, en met
een hiërarchische, politieke organisatie die gezag uitoefent over de plaatselijke
bevolking.
• Grondgebied
• Volk
• Politieke organisatie
• Erkenning
Voorbeeld: China ziet Taiwan niet als staat maar als provincie die ze bij hen
willen voegen. Dit komt omdat Taiwan staat gekend om microchips. 80% van de
wereldwijde productie van microchips gebeurt in Taiwan.
, Voorbeeld: Israël wordt door Oosterse en Arabische landen niet als staat
gezien.
Een rechtsstaat is een staat waarin vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid
voor de burger heel belangrijk zijn. Bovendien geniet de burgerbescherming van
zijn rechten en vrijheden, tegen medeburgers én tegen de overheid.
- Mensenrechten; [recht op vrije meningsuiting, privacy, educatie, vergadering,
godsdienst (verschil tussen erkende en niet erkende godsdienst, erkende
godsdienst - subsidies anders geen subsidies voor bijvoorbeeld een gebouw) …]
Je mag mensen anders behandelen/ ‘discrimineren’ als je het kan verantwoorden.
- Scheiding der machten
• Wetgevende macht – zij maken de wetten [parlement]
• Uitvoerende macht – zij voeren de wetten uit [regering]
• Rechtelijke macht - zij controleren erop dat de wetten nageleefd worden
[hoven en rechtbanken]
Waarom is er een scheiding der machten?
Men wilde voorkomen dat de ene macht inwerkte op de andere en voerde daarom
de scheiding der machten in waarbij de rechterlijke macht ook conflicten, enerzijds
tussen de wetgevende en uitvoerende macht, en anderzijds tussen de verschillende
echelons arbitreert. Om machtsmisbruik tegen te gaan.
Kapitalistische staat: focust zich op het individu
Communistische staat: focust zich op de samenleving (ons)
Voorbeeld: Grote verschillen in het omgaan met familie tussen bepaalde mensen. In
sommige landen [India, Rusland…] staat familie op nummer 1. Ze kijken er eerst naar de
familie en dan pas naar zichzelf. Hier in België is dat omgekeerd. Hier kijken ze eerder naar
zichzelf en dan past naar de rest.
,Voorbeeld: Als wij als Belgen een bepaalde mening hebben, zullen wij deze uitten. In de
situatie tussen Rusland en Oekraïne is er veel protest tegen de situatie maar ze houden deze
mening stil, want ze denken aan de onderdrukking van iedereen.
Voorbeeld: In China zullen bedrijven overgenomen worden door de overheid, waarbij de
inkomsten dus gaan naar de overheid. In België mag het individuen zijn ding doen en de
overheid bemoeit zich er dan niet mee.
b. Verband met de heersende economische opvatting.
Communisme geeft meer belastingen dan het kapitalisme -> economische opvatting,
vooral vroeger.
Voorbeeld; Frankrijk was het meest belaste land. België stond op nummer 2 en al de andere
landen stonden lager dan België.
Toch zit België in diepe schulden ook al belast het z’n burgers zo hoog.
Verschillende soorten rechtsregels:
- Berechtingsregels (= procesrecht -> procedurele wetten -> spelregels)
, Procesrecht is het recht dat dient om het materieel recht (het inhoudelijke recht) af
te dwingen.
Voorbeeld: Hoelang mag ik u vasthouden na arrestatie? Hebt u recht op een
advocaat? Termijnen? Naar waar moet u gaan? Kunt u in beroep gaan? Hoe
aanvragen?
- Wijzigingsregels
Regels die de betsaaande regelgeving gaan wijzigen.
Wetten om andere wetten te wijzigen (dat artikel wordt vervangen door dit artikel)
- Erkenningsregels (= gelding, interpretatie en verhouding).
Voor erkenning gelden drie vereisten:
➢ er moet een bevolking zijn;
➢ er moet een grondgebied zijn;
➢ en de bevolking moet haar regering aanvaarden, althans daarin berusten.
Enkele verbanden:
- Recht en godsdienst (belang secularisatie).
Bij ons staat recht bovenaan en de godsdienst moet zich daar dan maar
onderschikken. Toch is er achter de schermen zeker nog wel wat inspraak van
godsdienst.
- Recht en moraal (positivisme vs. natuurrecht).
Wat mag en wat niet mag. Dit verandert constant door tijd en ruimte.
Voorbeeld: Vroeger mocht je je kind zo maar slaan, maar nu mag dat niet.
Voorbeeld: Er zijn landen waar er een relatie met meerdere vrouwen hebben
gewoon wordt ervaart maar in België is dat niet zo.
- Recht en sociale zeden (temporeel en cultureel bepaald).
Sociale zeden heeft een verband met goede zeden
Voorbeeld: regels rond beleefdheid, relatie tussen ouders, vreemdgaan…
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inaspiessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen