LES 4 & 6
TOPIC 3 - concept
LES 4
Plato
“Achter de wereld van de dingen verschuilt zich de wereld van de ideeën waarin de werkelijke waarde
moet gezocht worden."
→ concept= branding, masker, leidraad
Het concept al filosofie
→ intuïtie + kennis
- intuïtie: perceptie door middel van het onbewuste, het on(der)bewuste
- kennis: ratio → patronen, beelden, types, culturele achtergrond, interessesfeer, ...
CONCEPT & CONCEPTENCANON
!!! EX: toepassing van de concepten/ conceptencanon op de genoemde/ te kennen
gebouwen
1. cultureel concept
→ Gesteund op en aansluitend bij gedachtestroom overeenkomstig aan een bepaalde tijd en
levensuiting vb. modernisme (interbellum)
→ nieuwe gewoontes
- Unitaswijk, Van Steenbergen, 1924, Deurne, Antwerpen
- beïnvloed door de Arts & Crafts beweging
- sociaal romantische stijl
- Wereldtentoonstelling, 1930, Antwerpen
- Huis Hoste, Tentoonstellingswijk, 1934, Antwerpen
- opkomst van de ‘woonmachine’
- Dom-Ino Le Corbusier
- functioneel wonen
Genius Loci
= geest van de plek
→ relatie met de context
Christian Norberg-Schultz, “Genius Loci”
Kritisch regionalisme
= typologie, topologie, tektoniek (Frampton, 1996)
- typologie: gevoelsmatigheid van de omgeving, cultureel bepaald
- topologie: fysische van de omgeving, het tastbare
- tektoniek: constructie met materiaalkeuze
- Zumthor, Thermae Baden, Vals, 1986-’96
- beleving is primair + lichtinval
- Meander als vorm-typologie
- introverte materialiteit
Kleur als cultureel gegeven
- Luis Barragan, Casa Barragan, Mexico, 1948
→ ”My house is my refuge, an emotional piece of architecture, not
a cold piece of convenience”
1
, Cultureel & morfologisch concept
→ Gebouw als belichaming van een herinnering aan een cultuur of gebeurtenis
- Daniel Libeskind, Joods Museum, Berlijn
- Grondplan als bliksemschicht als metafoor van de herinnering
- Gedachtelijnen trekken doorheen het gebouw en symboliseren en verbinden de
duizenden gedeporteerde
- grillig, verwoestende ervaring
2. professioneel concept
→ Concept van de vakbekwaamheid.
→ Accent op de kwaliteit van het ontwerpproces als garantie voor de kwaliteit van het product
- Gehry, Guggenheim Museum, Bilbao
3. wetenschappelijk concept
→ Gesteund op verworvenheid van wetenschap of waarbij wetenschap het voortouw neemt.
→ deductie en inductie
- Deductie = argumentatie- of bewijstechniek. Een redenering opgebouwd uit
aannames waarbij een onontkoombare conclusie volgt.
vb. het regent, de auto staat buiten, dus de auto wordt nat
- Inductie = argumentatie- of bewijstechniek die geen logisch onontkoombare conclusie
oplevert, maar waarschijnlijk aannemelijk.
vb. de eerste katachtige in het dierentuin is bruin, de tweede is bruin, de laatste is
bruin. We nemen aan dat alle katachtigen daar bruin zijn.
Jean Nouvel verdedigt volgende stelling:
“Architectuur moet in de eerste plaats de introductie zijn van
culturele waarden in de constructie – cultureel concept”
→ hij voert een beeldcultuur in
- Jean Nouvel, Institue de Monde Arabe, Parijs, 1988
A pattern language, Christopher Alexander, 1977
“The built environment is a language”
- combinaties
- systeem in weergave patroon
- introductie
- hoofdlijn
- eigenlijk problee
- besluit
- diagram
- linken met andere patronen
→ zie extra pagina’s
- Santiago Calatrava, Luik Guillemins station, Luik, 2009
2
