Biologie H12
12.1
Regelkringen
Je lichaam probeert de waarde van 37 graden, de norm, te handhaven
Een regelkring voorkomt grote afwijkingen
Homeostase = het in stand houden van een dynamisch evenwicht
Regelkringen bestaan uit receptoren, een regelcentrum en effectoren
Bij de temperatuurregulatie meten temperatuurreceptoren de lichaamstemperatuur
en geven die door aan het regelcentrum
Het temperatuurcentrum bewaakt de norm van 37 graden
Wijkt de gemeten temperatuur af van de norm, stuurt het regelcentrum informatie
naar effectoren die de afwijking kunnen corrigeren (koelen/opwarmen)
Bijv. Zweetklieren die meer zweet afgeven
Negatieve terugkoppeling = een afwijking in de norm zet een process in gang dat
invloed heeft heeft op die afwijking om de afwijking tegen te gaan
Temperatuurregulatie
Enzymreacties verlopen het snelste bij een optimumtemperatuur
lagere temperatuur -> tragere reactiesnelheid, hogere temperatuur -> denatureren
enzymen
De hypothalamus bevat receptoren die aan de hand van de bloedtemperatuur de
kerntemperatuur registreren (bevat ook norm en regelcentrum)
De temperatuur in de buitenste lagen verschilt met de temperatuur van de omgeving
Schiltemperatuur is lager dan de kerntemperatuur
In water van 12 graden daalt de schiltemperatuur
De koudereceptoren in de huid registreren deze afkoeling en geven dit door aan het
regelcentrum
Registreert het regelcentrum een dalende kerntemperatuur, dan gaan er signalen
naar de effectoren van kern en schil om de warmteproductie op te voeren
Kringspieren vernauwen zodat er minder bloed naar de schil gaat
Koorts
, Bij koorts heeft de hypothalamus de norm voor de temperatuur verhoogd, hierdoor
gaan de effectoren aan de slag alsof er onderkoeling dreigt
Koorts is meestal een reactie van je lichaam op een infectie
Hogere temperatuur stimuleert de productie en afgifte van afweerstoffen
Zodra de infectie is bestreden gaat de norm van de kerntemperatuur terug naar 37
Het temperatuurcentrum regelt de afkoeling (duurt enkele dagen)
Inwendig milieu
Een regelkring regelt ook de samenstelling van het bloed, de weefselvloeistof, de
lymfe en het cytoplasma: het inwendige milieu van je lichaam
Het inwendig milieu mag niet te veel variëren
Elke regelkring heeft voor een waarde van het inwendig milieu een eigen norm
Bij transpireren verlies je water met opgeloste zouten, als gevolg daarvan is er
minder uitscheiding van water door de nieren naar het uitwendige milieu, wat nog
meer waterverlies voorkomt
Regelcentra in de hersenen nemen samen met het hormoonstelsel passende
maatregelen
De alvleesklier maakt het hormoon glucagon -> lever zet glycogeen om in glucose ->
door inspanning geven bijnieren meer van het hormoon adrenaline af aan het bloed -
> hart gaat sneller kloppen + ademfrequentie omhoog -> extra O2 aanvoer + grotere
CO2 afvoer
Bij een tekort aan Ca+ regelt het parathormoon (PTH) uit de bijschildklier de afgifte
van Ca+ uit je skelet naar je bloed toe en vermindert het de calciumopslag in je
botten
Is de normwaarde voor Ca+ bereikt: afname van getroffen maatregelen door
negatieve terugkoppeling : inwendig milieu is weer in evenwicht
12.2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekeneelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.