Deze begrippenlijst bevat een uitgebreide beschrijving van alle begrippen die prof. Sciot vraagt op het examen Ziektemechanismen. Bevat alle begrippen die hij ooit gevraagd heeft.
Sciot: Begrippenlijst
Gangreen
Necrotisch weefsel kan gemodificeerd worden door omgevingsfactoren. Blootstelling aan lucht gaat
aanleiding geven tot droog gangreen. Necrotisch weefsel is ook een ideale voedingsbodem voor
bacteriën. Infectie van necrotisch weefsel leidt tot nat gangreen.
Immunotherapie
Immunotherapie is een aantrekkelijk wapen dat op verschillende fronten ingezet kan worden
- Men kan stoffen (bv. IL-2) inzetten die in het algemeen de immuunrespons stimuleren
- Voor een aantal kanker worden monoclonale antistoffen gebruikt tegen cruciale moleculen
(bv. trastuzumba bij Her2Neu + borstkanker)
- Vaccinaties mbv lichaamseigen antigen presenterende dendritische cellen
- Het blokkeren van immune checkpoint receptoren.
- T-cellen isoleren en in vitro via gentherapie herprogrammeren en cloneren. Deze ‘CAR’
(Chimeric Antigen Receptor) T-cellen worden terug aan de patiënt toegediend. Ze kunnen op
een efficiënte manier de tumorcellen in vivo herkennen en opruimen
Immunotherapie is een vorm van medicamenteuze behandeling van kanker.Immunotherapie focust
op een aanval van ‘binnen uit’: we gaan de eigen wapens van de gastheer optimaliseren om te
vechten tegen de tumor.
AL Amyloidose
Een vorm van extracellulaire pathologie.
Amyloid = een groep verschillende extracellulaire onoplosbare eiwitten die afkomstig zijn van
precursoreiwitten in het bloed en die:
- eenzelfde morfologische eigenschap hebben (eosinofiel en hyalijn)
- affiniteit hebben voor specifieke kleurstoffen (congorood) en op deze kleuring karakteristiek
geel/groen aankleuren onder gepolariseerd licht.
Deze eigenschappen zijn het gevolg van een gemeenschappelijke vouwbladstructuur. Zeer veel
eiwitten bevatten een segment van de secundaire structuur dat een vouwbladconfiguratie heeft. Het
polymeriseren van deze fragmenten veroorzaakt de neerslag van amyloid. Deze extracellulaire
onoplosbare eiwitten zijn inert, resistent tegen afbraak.
Bij AL amyloidose is het verantwoordelijk eiwit een fragment van de korte keten van het
immunoglobuline. Dit is de vorm die aangetroffen wordt bij primaire amyloidose, en bij tal van
ziekten met een proliferatie van B lymfocyten of plasmacellen, bv. lymfomen en plasmocytomen. Dit
is de meest frequente vorm van systeem amyloidose (55%).
Empyeem
Een empyeen is een ettercollectie in een bestaande lichaamsholte (bv. pleura). Een empyeem komt
voor bij suppuratie van een exsudatieve ontsteking: defensiemechanismen en pyogene bacteriële
ontwikkelen houden elkaar in evenwicht. Het mengsel necrotisch weefsel, bacteriën en dode
leukocytosen heet etter/pus.
Het organisme wordt bevoordeeld wanneer de massa etter openbreekt aan een oppervlak (bv. door
osmose). Daardoor wordt een groot gedeelte van de bacteriën geëlimineerd, en kan de exsudatieve
ontsteking de rest van de infectie opruimen. Ubi pus, ibi evacua.
Liquefactienecrose
Wanneer cellen sterven hebben eiwitten 2 mogelijke lotsbestemmingen: denaturatie of autolyse.
Liquefactienecrose heeft te maken met autodigestie van cellen door het vrijkomen van lysosomale
, enzymen. Bij organen die talrijke digestieve enzymen bevatten is de autolyse uiteraard meer
uitgesproken (bv. pancreas). De cellen vervloeien tot een halfvloeibare massa.
Dit ziet men ook wanneer de necrose veroorzaakt wordt, of gepaard gaat met een belangrijke
infiltratie door neutrofiele granulocyten: hebben een kort leven (+- halve dag), en bij hun afsterven
komen heel wat histolytische en cytolytische enzymes vrij in het weefsel.
M2 macrofaag
Voorbeeld van een kanker proliferatief effect van onsteking.
Sommige kankerpatiënten met ernstige postoperatieve infecties in het gebied waar de tumor zich
bevond, doen het beter dan patiënten zonder deze infecties.
Men denkt dat het type macrofaag (Tumor Associated Macrophage) een rol speelt in goed/slecht
effect van de onsteking op de groei van een kankerproces: er bestaan verschillende macrofaag
fenotypes, maar M1 en M2 type macrofagen zijn de uitersten.
De M2 macrofaag zet in op groei en herstel, door vorming van granulatieweefsel, neovascularisatie,
matrixeiwitten, ijzervrijzetten en inductie van stamceldifferentiatie. Het grote nadeel is dat hiermee
ook de groei van de kanker(stam)cellen gestimuleerd wordt. In kankers is een meestal een overwicht
aan M2 macrofagen.
M1 macrofaag
Voorbeeld van een kanker onderdrukkend effect van onsteking.
Sommige kankerpatiënten met ernstige postoperatieve infecties in het gebied waar de tumor zich
bevond, doen het beter dan patiënten zonder deze infecties.
Men denkt dat het type macrofaag (Tumor Associated Macrophage) een rol speelt in goed/slecht
effect van de onsteking op de groei van een kankerproces: er bestaan verschillende macrofaag
fenotypes, maar M1 en M2 type macrofagen zijn de uitersten.
M1 macrofagen zijn pro-inflammatoir en stimuleren afbraak en opruiming, waaronder opruiming van
kankercellen. Het nadeel is dat het onstekingsgeweld belangrijke schade aan het parenchym kan
bezorgen, wat men bv. ziet bij de hersenen bij MS patiënten.
TAM
Sommige kankerpatiënten met ernstige postoperatieve infecties in het gebied waar de tumor zich
bevond, doen het beter dan patiënten zonder deze infecties.
Men denkt dat het type macrofaag (Tumor Associated Macrophage) een rol speelt in goed/slecht
effect van de onsteking op de groei van een kankerproces: er bestaan verschillende macrofaag
fenotypes, maar M1 en M2 type macrofagen zijn de uitersten.
M1 macrofagen zijn pro-inflammatoir en stimuleren afbraak en opruiming, waaronder opruiming van
kankercellen. Het nadeel is dat het onstekingsgeweld belangrijke schade aan het parenchym kan
bezorgen, wat men bv. ziet bij de hersenen bij MS patiënten.
De M2 macrofaag zet in op groei en herstel, door vorming van granulatieweefsel, neovascularisatie,
matrixeiwitten, ijzervrijzetten en inductie van stamceldifferentiatie. Het grote nadeel is dat hiermee
ook de groei van de kanker(stam)cellen gestimuleerd wordt. In kankers is een meestal een overwicht
aan M2 macrofagen.
Choristoma/ ectopie
Een choristoma is een goedaardige, tumorale massa. Het is matuur voorkomend weefsel dat echter
normaal niet voorkomt in het orgaan waar men het aantreft. De term ectopie wordt hier ook voor
gebruikt.
Keloïd
Keloïd is een vorm van stroornis in de heling van huidwonden. Keloïd is het excessief neerzetten van
bindweefsel in het litteken. De fibroblasten blijven een tijdje prolifereren en vormen een zeer hard
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Paracetamol123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
