Cellen communiceren met elkaar mbv membraanreeptoren
Chemische communicatie tussen cellen:
Via bloedbaan: endocrien signaaltransductie (vb. insuline naar vetcellen)
Lokaal (diffusie): auto en paracriene signaaltransductie
Paracrien: cel zet stof vrij, naburige cel detectie signaal (vb. synaptische transmissie)
Autocrien : zelfde cel ddat signaal uitzend, detecteerd signaal
Lokaal: membraangebonden proteïnen
Enkel tussen naburige cellen, waarbij boodschapperstof verbonden blijft met cel die
signaal uitstuurd
→ Klieren gebruiken hormonen om processen in lichaam in gang te zetten:
(vrijgezet in bloedbaan door endocriensignaaltransductie) - Vrijzetting door exocytose (vb adrenaline) of diffusie
Snelle <-> trage effecten van receptoractivering
- Snel: binding ligand aan ligandgeschakeld ionkanaal -> conformatieverandering in kanaal
- Traag: te maken met genexpressie, binding aan receptor bepaald gen tot expressie aanmaak eiwit
Extra: steroid hormonen werken op intracellulaire (in cel) receptoren -> steroid bind -> eiwit naar kern, interageert met DNA , TXN
gewenste genen
Ionotrope <-> metabotrope receptoren
- Ionotrope: ligand gestuurd ionenkanaal ( binding ligand aan receptor , zo meer of minder actief)
Vb. nicotine acetylcholine receptor ; ionotrope receptor voor glutamaat, GABA
- Interactie is specifiek (sleutel – slot)
- Hoe specifiek de interactie is -> wiskundig te benaderen:
[R L] 1
=> als grote concentratie aan liganden dan = =1 => betekenis: alle receptoren een ligand gebonden hebben
R totaal 1+0
Rekenvoorbeeld dia 10
Second messengers
Ligand bindt aan receptor -> snelle vs trage effecten veroorzaakt door tussenstappen, stoffen hierbij betrokken = second messengers
1
, - cAMP ; cGMP ; DAG ; IP3
- Ca2+: : stijging Ca na receptoractivatie
- Fosforylatie door proteïne kinase (zet fosfaat van ATP op eiwit)
Defosforylatie door proteïne fosfatase (haalt fosfaat van eiwit)
G proteïnen:
- moleculaire schakelaars
- in staat guanine nucleotides te binden (GTP of GDP)
- Zijn GTPasen: enzymes die GTP kunnen spitsten in GDP + P
Actief wanneer GTP gebonden ----GTPase stimuleren (GAP) inactief bij GDP gebonden --- GEF: laat GDP los, GTP bindt actief
Hoofdrolspelers: receptor, ligand, trimeer G- proteïne dat via vetzuurannkers vastzit aan celmembraan
Receptor: GPCRs (G- protein gekoppelde receptor)
7 transmembranaire gebieden -> N terminaal in exterior; C in cytosol
serpentreceptor
Werkingsmechanisme GPCRs:
Rusttoestand (GDP gebonden)
1) Ligand bind aan receptor (sleutel slot)
2) Conformatieverandering receptor -> ineractie met G- proteïne
3) Receptor gedraagt zich als GEF (GDP los, GTP )
4) GTP bindt aan G – proteine => α en β uit elkaar
5) Uit elkaar -> G α interageert met doelwit
6) Na tijdje: G α schakelt zichzelf uit -> disscociatie van doelwit + reassociatie
α en β
Trimeer G- proteïne
- Verschillende soorten: Gα (16), Gβ (5) en Gɣ (12) -> elk andere doelwit
- Doelwitten (effectors) van belangrijke Gα soorten
Gαs (synthese) : adenylaatcyclase ↑↑
Gαi (inhibitie): adenylaatcyclase ↓↓
Gαq: fosfolipase C ↑↑
GαT: cGMP fosfodiesterase ↑↑
i. Gαs en Gαi => adenylaatcyclase
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper k1000alopeztobar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.