Samenvatting
Samenvatting - Actuele maatschappelijke problemen
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van 42 pagina's voor het vak Actuele maatschappelijke problemen aan de UGent (prof. Piet Bracke)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
actuele maatschappelijke problemeninleiding
over de studie v maatschappelijke of sociale problemen
wat is een maatschappelijk of sociaal probleem?
1. geen maatschappelijke consensus omtrent wat een sociaal probleem is
○ vb: Tabak
■ WHO ziet dit als maatschappelijk probleem
■ Cubaanse volk ziet dit probleem op andere manier
○ vb: armoede
■ universeel beschouwd als maatschappelijk probleem, toch geen
consensus over wegwerken
○ vb: Trumpisme
■ republikeinen: Trump is geen sociaal probleem
■ democraten: Trump is een sociaal probleem
○ vb: opwarming vd aarde
■ wetenschappers vinden dat het zich omzet tot maatschappelijke
problemen (Libië: corrupte samenleving)
○ sociale problemen voreger en nu
■ vroeger: homoseksualiteit als sociaal probleem
● homoseksualiteit het probleem of houding ernaar toe?
■ nu: geluidsoverlast en rondhangende jongeren (kinderen) als sociaal
probleem
● jongeren het probleem of kolonisatie openbare ruimte door
commerciële sector
2. onderscheid tussen een sociologisch en een sociaal probleem
○ vb: winkeldiefstal
■ vanuit perspectief winkel is het een probleem
■ vanuit sociologie niet, er w afgevraagd waarom mensen geen
afwijkend gedrag vertonen (waarom w er niet gestolen?)
○ vb: the case of the disseappearing teaspoons
■ tragedy of the commons: mensen handelen egoïstisch
■ indien gemeenschappelijke keuken: theelepels verdwijnen zeer snel
■ toepassen op bvb gezamenlijke wateren
3. toch ligt de sociologische studie v sociale problemen voor de hand
○ historische redenen
○ sociologische benadering
4. evenwel, geen sociologie v maatschappelijke problemen
,een sociaal probleem: algemene definitie
★ a social problem is “an alleged situation that is incompatible with the values of a
significant number of people who agree that action is needed to alter the situation”
★ een sociaal probleem is een situatie die als problematisch w ervaren door een
belangrijke groep v personen, omdat ze een bedreiging vormt voor hun centrale
waarden en belangen en waar v w verondersteld dat ingrijpen noodzakelijk is om tot
een aanvaardbare oplossing te komen
essentiële kenmerken ve sociaal probleem
1. de situatie w als problematisch ervaren
○ objectief: kan effectief probleem zijn
■ vb: Smog
○ subjectief: kan vermeend probleem zijn
■ vb: vandalisme
○ evolutie v probleem en ervaring vh probleem staan los v elkaar
○ vb: klimaat als sociaal probleem
■ objectief: via satellieten cijfers kunnen vaststellen over
■ subjectief: waarom en wie die satellieten in de lucht gedaan
○ vb: ADHD, armoede en terrorisme in wereldpers
■ ADHD en armoede: hot topic
■ Terrorisme: verdwenen in pers maar nog steeds probleem
■ hoe w iets als problematisch ervaren?
■ discussies zijn fluïde
2. situatie w gedefinieerd als sociaal probleem in functie vd waarden en belangen v
groepen v personen
○ vb: muziek downloaden vs terrorisme
3. vooral de waarden en belangen v sociale groepen met economische, politieke en
sociale macht fungeren als criterium voor de definitie van een situatie als
problematisch
○ ze kunnen visie doorduwen op de rest vd samenleving
○ houding sociologie? geef de onderdrukte groepen in de samenleving een
stem (kant kiezen vd zwaktste positie)
○ overnemen vd definities v dominante groepen
■ vb: alcoholmisbruik en USA
○ tegenbeweging: sociale problemen definiëren los vd culturele definitie
■ probleem
● waarden vd intellectuele middenklasse
○ vb: gebrek aan cutureel kapitaal in arbeidersklasse
● studie v triviale onderwerpen
○ vb: caffeïneverslaving
, 4. situaties w als problematisch omschreven als middelen voor handen zijn om eraan
te verhelpen en als men wil dat de situatie wijzigt
○ w de situatie corrigeerbaar ervaren?
■ vb: risicogedrag v mannen
○ sociale situaties w soms als problematisch gedefinieerd als groepen over
vermeende srategieën beschikken om eraan te verhelpen
○ vb: viagra voor vrouwen
■ voordien bereik: helft vd bevolking -> voor vrouwen “nieuwe” ziekte
(female sexual disfunction)
★ techno-solutionisme
○ maatschappelijk probleem waarvoor oplossing gevonden w
○ onze samenleving zit vol met dit soort problemen en oplossingen
○ neiging bij wetenschappers om eenvoudige, technische oplossingen te
formuleren bij diepgaande maatschappelijke problemen
theoretische perspectieven
de sociologische studie v sociale problemen
benaderingen
sociale pathologische benadering
★ ontstaan: 19de eeuw
★ kernideeën vanuit biologie en geneeskunde
★ samenleving is lichaam (met organen en cellen/instituties)
○ economie, juridisch systeem, …
○ sociaal probleem = ziekte vh lichaam
★ hedendaagse versie vd “frenologie”
○ > criminologie
○ frenologie: schedelonderzoek
■ persoonlijkheidskenmerken linken aan concrete maatschappelijke
problemen (biologisch bepaald)
■ hedendaags: uiterlijke gezichtskenmerken linken aan
persoonlijkheidskenmerken
★ het verlichtingsdenken
○ menselijk gedrag en natuurwetten
■ verlichtingsfilosofen: mens is maakbaar
■ instituties kunnen omgeworpen w
○ filosofie vd vooruitgang
■ ontwikkeling in stadia in de richting v beter -> kwaliteitsvolle
maatschappij
● mens en samenleving gaat erop vooruit
● optimisme
, ○ individualisme: nadruk op individuele motieven
○ IR 19de eeuw
■ problematisch
■ verbeteren vd stabiliteit
■ conflict = slecht en stabiliteit = goed
■ alles wat afwijkt v social enorm = ziek of moreel verwerpelijk
★ Sociaal-Darwinisme en organische analogie
★ 19de eeuwe socio-historische context: industrialisatie, urbanisatie als aanslag op de
“natuurlijke grondslag” v menselijk bestaan
★ gevolgen
○ maatschappelijke transformatie is bron v sociale problemen
○ stabiliteit is na te streven natuurlijke stadium ve samenleving
○ wat afwijkt vh status-quo is ziek of moreel verwerpelijk
★ definitie ve sociaal probleem: een schending v morele of ethische verwachtingen
★ eerste generatie
○ oorzaken: gebrek aan socialisatie (verkeerde opvoeding) of gebrekkige
socialisatie wegens biologisch inferieur en/of moeilijk socialiseerbaar
○ gevolg: individueel moreel verval
○ oplossing: survival of the fittest, eugenetische oplossingen of morele
opvoeding in de middenklassenwaarden
★ tweede generatie
○ oorzaken: immorele sociale condities, die adequate socialisatie bemoeilijken
○ gevolg: meer algemeen verspreid maatschappelijk moreel verval
○ oplossing: maatschappelijke instellingen veranderen, via morele opvoeding
waarden vd mensen wijzigen
○ vb: the persuit of loneliness
■ hoogmoderne samenleving: economie en zakenleven verwijdert
mensen v elkaar door de nadruk op individuele competitie
■ gevolg: eenzaamheid en gebrek aan verbondenheid
■ lokale gemeenschappen en families zijn laatste oases v gemeenschap
en relatiegerichtheid
■ individualistische reacties op behoefte aan verbondenheid leiden
evenwel tot verdere afbraak van deze oases van verbondenheid
● vb: ontkenning van nood aan gebondenheid door
afhankelijkheid v anderen te verminderen (zelfbediening,
privetuintjes, …)
○ gevolg: contact met anderen als stoorzender gezien
● vb: gekwetst zelfbeeld (als gevolg v eenzaamheid) w
artificieel opgekrikt langsheen individualistische zoektocht
naar status en zelfwaarde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nissavannuffel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen