Samenvatting Blok 3 : Hormoonstelsel, Voortplanting, Weefsel, Uitslag en Eczeem
Les 1 : Diabetes
Alvleesklier (Pancreas):
• Heeft een dubbele functie het is een endocriene en een exocriene klier
Endocriene = Endocriene klieren zijn de organen in het lichaam die hormonen
produceren. Een bekende klier is bijvoorbeeld de alvleesklier, die insuline en
glucagon maakt om de bloedsuikerspiegel op peil te houden. Het lichaam herbergt
een aantal klieren; voor stressreacties zijn de hypofyse en de bijnier van belang.
Exocriene = Type van klier dat stoffen afscheidt aan het oppervlak van het lichaam of
in andere organen door een kanaal. Voorbeelden van exocriene klieren zijn de
pancreas (of de alvleesklier), de speekselklieren, de zweetklieren en de borstklieren.
• Hormoonproductie in de eilandjes van Langerhans
De eilandjes van Langerhans bevinden zich in de alvleesklier (pancreas). Daar
produceren ze het onmisbare hormoon insuline. Bij patiënten met type 1-diabetes
valt het eigen afweersysteem de eilandjes aan, waardoor zij geen of nauwelijks meer
insuline aanmaken en de bloedglucose te hoog is.
• Eilandjes vormen slechts 2% van totale volume van alvleesklier
• Productie van 2 hormonen: insuline en glucagon
Glucagon wordt in de alvleesklier (pancreas) gemaakt. Het verhoogt het bloedsuiker.
Bij diabetes mellitus (suikerziekte), om een te laag bloedsuiker ('hypo') te
behandelen. U kunt een injectie of neuspoeder met glucagon krijgen als u zo suf
bent dat u niets meer kan eten of drinken.
Glucagon is een hormoon dat wordt gemaakt in de alvleesklier. Insuline en glucagon
regelen samen de hoeveelheid glucose (suiker) in je bloed. Insuline haalt glucose uit
je bloed en slaat het op in de cellen. Glucagon verhoogt de hoeveelheid glucose in je
bloed.
,Eilandjes van Langerhans in pancreas
Insuline versus glucagon:
• Insuline zorgt voor de omzetting van glucose in glycogeen → glucose verlagende
werking
• Glucose wordt opgenomen uit het bloed door de cellen, met behulp van insuline
• Glucagon doet het omgekeerde, dit zorgt dat glycogeen omgezet wordt in glucose:
glucose verhogend. Insuline is dus een antagonist van glucagon.
Wanneer de eilandjes van Langerhans niet goed werken voor productie van insuline,
dan kan de glucose niet worden opgeslagen. De nieren moeten het dan laten
passeren en vervolgens wordt de glucose uitgeplast. Men spreekt dan van een
‘zoete doorloop’, ofwel Diabetes Mellitus.
Wat is diabetes:
• In de volksmond suikerziekte.
• Een ziekte waarbij het lichaam de bloedsuiker niet meer in evenwicht kan houden.
,Verschillende typen diabetes:
• Diabetes type 1
• Diabetes type 2
• Prediabetes
• Zwangerschapsdiabetes
• Diabetes type 3c na alvleesklierontsteking
• Neonatale diabetes
• Cystic Fibrosis Related Diabetes
• Mody
toets
Diabetes type 1:
• Auto-immuunziekte: het afweersysteem vernielt de cellen die insuline aanmaken in
de alvleesklier
• Lichaam stopt dus met insuline aanmaken, waardoor insuline afhankelijke diabetes
ontstaat
• Nog niet te genezen
• Oorzaak nog erg onbekend, maar er is veel onderzoek naar
• Ontstaat vaak op jonge leeftijd
Diabetes type 1: symptomen
• Veel dorst
• Veel plassen
• Afvallen zonder dat daar een reden voor is
• Ziek en beroerd voelen
• Veel honger hebben, of juist helemaal niet
• Wazig zien
• Misselijk zijn of overgeven
Diabetes type 1: behandeling
• Omdat je geen insuline meer aanmaakt zul je insuline moeten toedienen.
• Dat betekent dat je een langwerkende insuline gebruikt (of ingespoten of via
pomptherapie), daarmee wordt er een basis insuline afgegeven in het bloed.
• Daarnaast gebruikt de patiënt een kort werkende insuline, die spuit hij bij de
maaltijden. Een diabeet controleert elke maaltijd hoe hoog het suikergehalte is in het
bloed en hoeveel koolhydraten er gegeten gaan worden, en bepaald daarvan uit
hoeveel insuline er bij gespoten moet worden.
toets
Diabetes type 2:
• Vroeger noemde men dit “ouderdomssuiker”, maar die term is achterhaald.
• Dit type diabetes komt het meest voor 9 op 10 mensen met diabetes heeft deze
variant.
• Het lichaam reageert niet goed op de insuline. De insuline is als het ware
onzichtbaar en kan zijn werk niet doen.
, Diabetes type 2: oorzaken
• Erfelijkheid • Ouder worden • Roken
• Weinig lichaamsbeweging • Overgewicht • Ongezond eten
Diabetes type 2: symptomen
• Diabetes type 2 is er vaak al langer, maar de symptomen zijn er vaak later
• Veel dorst en last hebben van een droge mond
• Veel plassen
• Veel moe zijn
• Last van de ogen, zoals rode en branderige ogen, wazig zien, dubbel zien of slecht
zien
• Slecht genezende wondjes
• Kortademigheid
• Pijn in de benen bij het lopen
• Infecties die vaak terugkomen zoals blaasontsteking
Diabetes type 2: behandeling
• De behandeling van diabetes type 2 hangt van verschillende factoren af, maar over
het algemeen is dit de route:
- Leefstijl verandering: gezonder eten, bewegen en afvallen
- Start met metformine (dit zorgt ervoor dat insuline wordt opgenomen in het lichaam)
- Werkt dat afdoende: voeg een sulfonylureumderivaat (gliclazide) toe,
→ dan ook bloedglucosegehalte testen, want dit werkt glucose verlagend
- Werkt dat niet afdoende: voeg langwerkende insuline toe
- Werkt dat niet afdoende: volledige insulinebehandeling
Type 1 en type 2 diabetes:
• Zorgen samen voor de grootste groep diabeten
• Grote verschillen:
- Type 1: Oorzaak auto-immuunziekte
Maakt geen insuline → insuline afhankelijk
Ca. 10% van de gevallen
0-35 jaar Subcutaan insuline toedienen
Diabetische ketoacidose
- Type 2: Oorzaak erfelijkheid/leefstijl
Lichaam neemt onvoldoende insuline op
Ca. 90% van de gevallen
Vaak oudere leeftijd
Combinatie: leefstijl en genetische aanleg → dieet, bewegen, afvallen
Insuline resistentie Orale antidiabetica (zoals metformine)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cynthialaunica. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.