Deel 1: emotionele
ontwikkeling
1. Beschrijving van de structuur van de emotionele
ontwikkeling
1.1. Evolutie van de eigen emoties
= onderscheid tussen zelfbewustzijn en zelfregulatie
1.1.1. Zelfbewustzijn
1.1.1.1. De zuigeling
Sensomotorische ervaringen - Geen onderscheid zichzelf en buitenwereld
- Focus op zichzelf + gevoelig voor omgeving
Gevoel van opwinding overheerst (onlust of lust)
Stemmingen - Na 2 maanden
Opgeruimdheid en neerslachtigheid
Drie drijfveren - Na 3 maanden: ontdekken wereld
Genotsdrang
Lust wordt herhaald, onlust vermeden
Sensatiedrang
Kijken en (mond-)voelen
Activiteitsdrang
Speldrang, nabootsinggedrag (van zichzelf en andere)
Bewuster van andere - Rond 6 maanden
Gedifferentieerde gevoelens ervaren
Kijken naar gevoelsuitdrukkingen (Grossmann, Stiano
en Friederici)
Gevoelens uitdrukken - Rond 1 jaar
Gevoelens uitdrukken
Lachen, huilen, honger, …
Deelname sociaal leven - Peuter
Meespelen met anderen
Differentiatie van gevoelens
Verwondering, twijfel, jaloezie, schaamte, …
Zelfbewustzijn - Directe uitingen op wat zich voordoet in omgeving
Koppig, agressief, affectie, …
1.1.1.2. De kleuter
Ontwikkeling ik-leven
- Middelpunt van de wereld
Egocentrisme: kind ziet zichzelf als middelpunt van de wereld
Uitbreiding van sociale contacten en gevoelens
- Veel kinderen
Gaat naar school nieuwe culturen, … bedreigd voelen geleidelijk vertrouwd
- De kleuterleidster
Wordt niet getwijfeld aan woorden van ‘de juf’.
Eerste volwassenen buiten ouders waar ze zich aan hechten
Grote verantwoordelijkheid/ vertrouwensfiguur
1
,Centrale begrippen
- Behoefte aan leeftijdgenoten
Zoekt contact, anders gebruikt hij fantasie
Beginnend empathisch vermogen
Prestatiedrang en initiatief
= rond 3 à 4 jaar
- Vergelijken
Prestaties vergelijken met die van anderen.
Initiatief nemen
- Opgavebewustzijn
Onderscheid maken tussen verwachten wat we bereiken en wat we bereiken
Hier is nog hulp bij nodig (overschat zich soms) vaak overcompensatie
1.1.1.3. Het lagere schoolkind
= uitbreiding van sociale gevoelens en ontstaan morele gevoelens
- Eigen prestaties beoordelen
Leren lezen en schrijven
Nieuwe omgeving
Leren eigen prestaties beoordelen
- Zelfwaardegevoel
Gevoelens over zichzelf
Zeer gevoelig voor feedback
Meer- en minderwaardigheid, schuldgevoel, spijt en schaamte
- Gevoelens over anderen
Vergelijking met andere leidt tot gevoelens
Bewondering, spot, leedvermaak, …
- Weinig diepgang
Uitlachen en dieren mishandelen
1.1.2. Emotionele zelfregulatie
- Hersenontwikkeling
Prefrontale hersenschors
Vaardigheid om emoties te controleren
- Problematische aanpak van lagere schoolkind
probleemgerichte coping en emotiegerichte coping
bij onaangename situatie proberen veranderen
wanneer veranderen niet mogelijk is ontstaan passende emoties
- synaptische groei (12j)
synaptische groei: emoties controleren (prefrontale hersenzone)
synaptogenese (17j) (temporale hersenzone)
verbanden leggen in taalgebied emoties omzetten in taal
1.2. evolutie van het inzicht in emoties van anderen
1.2.1. temperament
= aangeboren tendens om op prikkels te reageren
- prikkels komen van binnenin en buitenaf
temperament speelt rol in hoe intens signalen binnekomen
2
, Centrale begrippen
1.2.2. social referencing
= doelbewust zoeken naar informatie over de gevoelens van anderen om onduidelijke
omstandigheden en gebeurtenissen te kunnen plaatsen
- baby zoekt vaak steun bij volwassenen
baby begrijp na een tijd non-verbale signalen
doet iets mama toont walging baby stopt
- nog niet duidelijk of social referencing mogelijk is door:
1. baby’s gezichtsuitdrukkingen waarnemen (empathie)
2. nodige informatie haalt uit gezichtsuitdrukking
‘die blik betekent stop ermee’
1.2.3. Empathie
= een emotionele respons die correspondeert met de gevoelens van een andere persoon
Empathic distress Hoffman
- Empathic distress
Gevoel van onbehagen ervaren bij situatie van
iemand anders
Reactie op eigen gevoel, geen emotionele respons
Situatie zien maar hij geen deel van uitmaakt en
schaamte, … ervaren
Stemmingen - Zien dat anderen gedrag stellen met bepaalde reden
Oma kookt om te kunnen eten
Beginnende empathie (2j) - Emotionele signalen van anderen opvangen, motiveert
om actie te ondernemen
Andere peuter weent, hij troost
1.2.4. Spiegelneuronen
= zenuwcellen verspreid over hersenen (vooral in motorische gebieden van frontaalkwabben) die
handeling van anderen spiegelen ( Rizzolatti)
- Je ziet iemand handeling uitvoeren spiegelneuronen in actie alsof we het zelf uitvoeren
- Is ook verbonden met emotionele schakelingen
Je ziet iemand vallen, voelt dit zelf
1.2.5. Theory of mind and role taking
- Theory of mind
Besef dat anderen opvattingen, verlangens en emoties kunnen hebben die verschillen
van jezelf.
Deze cognitieve vaardigheid stelt je in staat je anticiperen op het gedrag en de
gevoelens van anderen
Fantasiespelletjes spelen
- Role taking (perspectief)
Het kennen van interne factoren die het gedrag bepalen
5 fases role taking:
Fase 1: egocentrische of - Egoïstisch
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanrompaeyfran. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.