SAMENVATTING UROLOGIE
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Anatomie en fysiologie................................................................................................................ 4
1.1. Algemeen over het urinair stelsel ............................................................................................................ 4
A. Indeling ................................................................................................................................................ 4
B. Functies van het urinair stelsel .............................................................................................................. 4
1.2. Nier........................................................................................................................................................ 4
A. Ligging .................................................................................................................................................. 4
B. Anatomie .............................................................................................................................................. 5
C. Histologie.............................................................................................................................................. 6
D. Functie ................................................................................................................................................. 6
1.3. Ureter .................................................................................................................................................... 6
A. Anatomie.............................................................................................................................................. 6
B. Verschil met een arterie en vene........................................................................................................... 6
C. Beeldvorming........................................................................................................................................ 7
D. Transport van urine doorheen de ureter ............................................................................................... 7
1.5. Blaas ...................................................................................................................................................... 8
A. Algemeen ............................................................................................................................................. 8
B. Anatomie .............................................................................................................................................. 8
C. Antirefluxmechanismen ........................................................................................................................ 8
D. Histologie ............................................................................................................................................. 9
E. Bezenuwing van de blaas .................................................................................................................... 10
F. Normale blaasvulling en -lediging ........................................................................................................ 11
G. Vulling van de blaas ............................................................................................................................ 13
H. Continentie......................................................................................................................................... 14
I. Mictie .................................................................................................................................................. 14
J. Neurogene blaas.................................................................................................................................. 15
1.6. Urethra ................................................................................................................................................ 16
A. Verschil tussen mannen en vrouwen ................................................................................................... 16
B. Urethrale weerstand ........................................................................................................................... 16
1.7. Mannelijke genitalia ............................................................................................................................. 17
A. Inwendige en uitwendige delen .......................................................................................................... 17
B. Prostaat .............................................................................................................................................. 17
C. Uitwendige mannelijke genitaliën ....................................................................................................... 18
1.8. Bekkenbodem ...................................................................................................................................... 19
A. Anatomie............................................................................................................................................ 19
B. Spieren ............................................................................................................................................... 19
1
, Sophie Rutten
B. Functie van de bekkenbodem ............................................................................................................. 21
C. Prolaps ............................................................................................................................................... 21
D. Urinaire incontinentie......................................................................................................................... 22
2.1. Anamnese ............................................................................................................................................ 23
A. Anamnese .......................................................................................................................................... 23
B. Algemene symptomen ........................................................................................................................ 23
C. Vochtinname ...................................................................................................................................... 24
D. Pijn ................................................................................................................................................ 24
E. Problemen met wateren ..................................................................................................................... 26
F. Urethraal verlies.................................................................................................................................. 28
G. Erectieproblemen ............................................................................................................................... 28
H. Ejaculatiestoornissen .......................................................................................................................... 28
I. Orgasmestoornissen ............................................................................................................................ 29
J. Overzicht van de alarmtekens ......................................................................................................... 29
2.2. Klinisch onderzoek ................................................................................................................................ 30
A. Algemene inspectie............................................................................................................................. 30
B. Bevoelen............................................................................................................................................. 32
C. Specifieke testen................................................................................................................................. 32
2.5. Technische onderzoeken ....................................................................................................................... 34
A. Beeldvorming ..................................................................................................................................... 34
B. Dynamisch onderzoek van de nieren ................................................................................................... 36
C. Urodynamisch onderzoek.................................................................................................................... 38
D. Endoscopie ......................................................................................................................................... 40
Hoofdstuk 3: Drainage in de urologie ............................................................................................................. 41
3.0. Inleiding ............................................................................................................................................... 41
A. Indicaties voor sondage ...................................................................................................................... 41
B. Soorten urinaire drainage ................................................................................................................... 41
3.1. Transurethrale sonde ........................................................................................................................... 42
A. Verblijfsonde ...................................................................................................................................... 42
B. Zelfsondage: intermittente transurethrale sonde ................................................................................ 44
3.2. Suprapubische sonde ............................................................................................................................ 45
A. Wat is een suprapubische sonde? ....................................................................................................... 45
B. Hoe steken we een suprapubische sonde? .......................................................................................... 45
C. Contra-indicaties................................................................................................................................. 45
D. Complicaties ....................................................................................................................................... 46
E. Onderhoud ......................................................................................................................................... 46
F. Wat doen we bij geen afloop van urine? .............................................................................................. 46
G. Verwijderen van een suprapubische sonde ......................................................................................... 46
2
, Sophie Rutten
H. Verschillen tussen transurethrale en suprapubische sonde ................................................................. 47
3.5. Condoomcatheter (palliatief) ................................................................................................................ 48
A. Wat is een condoomcatheter? ............................................................................................................ 48
B. Bij wie? ............................................................................................................................................... 48
C. Voordelen en nadelen ......................................................................................................................... 49
Hoofdstuk 1: Anatomie en fysiologie
1.1. Algemeen over het urinair stelsel
A. Indeling
De anatomie van het urinair stelsel wordt opgedeeld in de hogere en lagere urinewegen. Dit is belangrijk,
aangezien de pathologie bij de hogere en lagere urinewegen kan verschillen!
Urinair
stelsel
Hogere Lagere
urinewegen urinewegen
Pyelum/
Nier Ureter Blaas Urethra Prostaat Scrotum Liesregio
nierbekken
B. Functies van het urinair stelsel
Het urinair stelsel heeft enkele belangrijke functies:
- Uitscheiding van afvalstoffen en dus het zuiveren van het bloed
- Regelen van de waterbalans, wat gelinkt is met het circulerend volume, bloeddruk en
samenstelling van het bloed.
CAVE: Een probleem met de waterbalans geeft nycturie. Hierbij staan de mensen in het midden van de nacht op
met een hoge drang om te gaan plassen. Nycturie kan een probleem zijn van een te kleine blaas, maar kan ook
het gevolg zijn van een te hoog circulerend volume, wat kan voorkomen bij hartproblemen. Het is belangrijk om
de twee oorzaken van elkaar te differentiëren om te weten hoe we het moeten behandelen.
- Het urinair stelsel is nauw gelinkt met het reproductief systeem. Dit is vooral het geval bij de
man, waarbij het urinair en het genitaal stelsel aan elkaar zijn gekoppeld d.m.v. de prostaat.
1.2. Nier
A. Ligging
De nier is retroperitoneaal gelegen, dorsaal, in de flanken, net onder de ribben. Ze worden op hun plaats
gehouden door perirenaal vat, de vasculaire pedikel en de abdominale organen. De rechternier ligt lager
dan de linkernier door de lever.
Wanneer er een nierabces zou openbarsten, blijft dit allemaal retroperitoneaal. Er is bv. geen contact met de darmen,
waardoor het geen peritonitis zou kunnen veroorzaken. Dit is anders bij een abces in de buikholte zelf. Door de locatie
(retro- of intraperitoneaal) zijn er dus andere ziektebeelden.
Om aan de nier te geraken, kunnen we transperitoneaal of via de rug (lumbotomie) gaan. Wanneer we
transperitoneaal gaan, is er kans op schade aan de darm. Bij lumbotomie komen we rechtstreeks op de
nier uit, waardoor er minder kans is op complicaties.
De nier wordt bevloeid door de A. & V. renalis. De A. renalis ligt anterieur van de V. renalis buiten de nier.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gnskndstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.