Dit is een samenvatting van Psychodiagnostiek 3 SPP van Toegepaste Psychologie aan Thomas More Hogeschool Antwerpen. Ik slaagde met deze samenvatting in de 1e zit (13/20). Het bevat alle hoorcolleges en is gemaakt aan de hand van de powerpoints en eigen notities van de hoorcolleges.
Inhoudsopgave psychodiagnostiek 3
1. Psychodiagnostiek binnen SPP................................................................................................................... 3
2. De intake binnen SPP: analyse van kind en context: OS en OLS...................................................................4
2.1. Praktijk ervaringen intake?...........................................................................................................................4
2.2. Analyse van kind en context..........................................................................................................................6
2.2.1. Aspecten van de OLS en OS...................................................................................................................6
2.2.2. De opvoedingssituatie (OS)...................................................................................................................6
2.2.3. Aspecten van de Onderwijs Leer Situatie (OLS)....................................................................................7
2.3. Opfrissing opstellen VIB................................................................................................................................7
2.3.1. Nagaan of alle verzamelde informatie volledig is.................................................................................7
2.3.2. Ordenen en clusteren van informatie...................................................................................................7
2.4. Opfrissing van KOP naar VIB.........................................................................................................................9
2.4.1. Verbanden leggen tussen de geclusterde informatie (VIB)...................................................................9
2.5. Hypothesestelling: van VIB naar hypothese................................................................................................10
2.5.1. Van VIB naar hypothesestelling?.........................................................................................................11
2.5.2. VIB/lijst van hypothesen volledig?......................................................................................................11
2.5.3. Hypothesen betrouwbaar getoetst?...................................................................................................11
3. Psychodiagnostistisch procesmodel versus handelingsgerichte diagnostiek..............................................13
3.1. Psychodiagnostisch procesmodel................................................................................................................13
3.1.1. Aanvullend onderzoek – denken.........................................................................................................13
3.1.2. Aanvullend onderzoek – handelen......................................................................................................13
3.2. 6 stappen onderzoeksfase: procesmodel versus HGD.................................................................................13
3.2.1. Onderzoekshypothese.........................................................................................................................14
3.2.2. Onderzoeksplan opstellen...................................................................................................................15
3.2.3. Toetsingscriteria opstellen..................................................................................................................17
3.2.4. Voorstelling onderzoekstraject aan cliënt...........................................................................................20
3.2.5. Uitvoeren onderzoekstraject...............................................................................................................20
3.2.6. Na het onderzoek................................................................................................................................21
4. Observeren binnen SPP............................................................................................................................ 22
4.1. De klasobservatie........................................................................................................................................22
4.1.1. Belang klasobservatie..........................................................................................................................22
4.1.2. Rol van de leerkracht...........................................................................................................................22
4.1.3. Voorbereiding klasobservatie adhv stappenplan................................................................................23
4.1.4. (Mogelijk) observatieschema..............................................................................................................25
4.1.5. Mogelijke uitdagingen bij een klassituatie..........................................................................................28
4.2. De (participerende) thuisobservatie............................................................................................................29
4.2.1. Omschrijving en doelstellingen participerende thuisobservatie.........................................................29
4.2.2. Belang thuisobservatie........................................................................................................................29
4.2.3. Voorbereiding motivatie: waarom doe ik nu dit?...............................................................................29
4.2.4. Voorbereiding methode en timing......................................................................................................31
4.2.5. Observatieschema...............................................................................................................................31
4.2.6. Mogelijke problemen bij thuisobservatie?..........................................................................................32
4.3. De pedagogische spelobservatie.................................................................................................................33
4.3.1. Voorbereiding pedagogische spelobservatie......................................................................................33
4.3.2. Doelstellingen......................................................................................................................................33
4.3.3. Voorwaarden.......................................................................................................................................33
4.3.4. Mogelijk spelverloop...........................................................................................................................34
1
, 4.3.5. Leuvens analytisch schema voor pedagogische spelobservatie.........................................................35
5. Het integratief beeld................................................................................................................................ 39
5.1. Integratief beeld casus Lucia.......................................................................................................................39
5.1.1. Per hypothese alle informatie samenbrengen....................................................................................39
6. Advies en rapporteren: integreren en indiceren........................................................................................ 43
6.1. Integreren en indiceren...............................................................................................................................43
6.1.1. Stap 1: opstellen integratief beeld (zie les 6)......................................................................................43
6.1.2. Stap 2: opstellen lijst met interventies en toetsen van deze interventies..........................................43
6.1.3. Kiezen van aanbevelingen...................................................................................................................46
6.2. Hoe een IHP opstellen?................................................................................................................................47
7. Advies en rapportering: handelen............................................................................................................ 49
7.1. Advies en rapportering................................................................................................................................49
7.1.1. Advies...................................................................................................................................................49
7.1.2. Rapportering........................................................................................................................................52
7.1.3. Afronding.............................................................................................................................................52
7.2. Casus Lucia..................................................................................................................................................52
8. Uitdagingen bij de psychodiagnostische besluitvorming...........................................................................53
8.1. Psychodiagnostische besluitvorming..........................................................................................................53
8.2. Inzicht in proces van oordelen en beslissen: valkuilen................................................................................54
8.3. Mogelijke uitdagingen bij het beantwoorden van onderzoekshypothesen................................................58
8.4. Kritische blik op DSM-5 en psychodiagnostische besluitvorming...............................................................60
8.5. Uitdagingen biji het opstellen van het IB....................................................................................................61
9. Psychodiagnostiek bij jonge kinderen van 0 tot 6 jaar...............................................................................62
9.1. Wat is kenmerkend bij psychodiagnostiek bij jonge kinderen?..................................................................62
9.2. Speciale expertise en vaardigheden psychodiagnosticus...........................................................................62
9.3. Psychodiagnosticus/anamnestisch interview: holistische blik op het kind hanteren!................................62
9.4. Aandachtspunten bij psychodiagnostiek bij jonge kinderen.......................................................................69
2
,Psychodiagnostiek 3
1. Psychodiagnostiek binnen SPP
Wie doet aan psychodiagnostiek binnen SPP-werksettings?
- Diensten/organisaties: CLB, CAR, Centrum Voor Ontwikkelingsstoornissen, Dienst
voor Opvoedingsondersteuning, Pleegzorg
- Disciplines: alle disciplines doen aan psychodiagnostiek (multidisciplinair):
psychologen, orthopedagogen, logopedisten, …
Waarom aan diagnostiek doen?
- Inzicht in problemen
- Cliënten hulp op maat bieden, in functie van verdere hulpverlening
- Volledig beeld creëeren van de cliënt
- Bruikbare adviezen formuleren
Hoe?
- Via principes van het psychodiagnostisch procesmodel
(Kind)diagnostiek ter discussie:
- Nadelen
o Kind wordt stukje in een vakje geduwd, kind wordt niet meer als kind gezien
maar als zijn/haar stoornis
o Kind voelt zich anders dan de rest, stigmatisering
o Diagnostisch onderzoek = duur
o Context wordt vaak niet meegenomen
- Voordelen
o Geeft richting aan hoe het kind geholpen kan worden en begeleid kan worden
o Het kan het kind helpen begrijpen waarom hij/zij zich zo voelt
o Begrip en erkenning in omgeving
o Schuldgevoel bij ouders wegnemen
o Essentieel voor bepalen juiste aanpak
Uitgangspunten psychodiagnostisch procesmodel: een psychodiagnosticus…
- Handelt en denkt als een scientist-practitioner
- Stemt optimaal af op de cliënt
- Handelt en denkt interventiegericht
- Handelt en denkt systematisch
- Handelt en denkt vanuit een transactioneel referentiekader
- Handelt en denkt in constructieve samenwerking met cliënt en zijn omgeving
- Handelt en denkt fair en cultuurbewust
- Benut en versterkt de positieve kenmerken van de cliënt en zijn omgeving
- Handelt en denkt volgens deontologische richtlijnen
3
, 2. De intake binnen SPP: analyse van kind en context:
OS en OLS
2.1. Praktijk ervaringen intake?
Informatie verzamelen via welke methodes?
- Gesprek, interviewleidraad
- Dossier
- Observatiegegevens
- Screeningsinstrumenten
- Documenten
Intakegesprek gehad met wie?
- Ouders
- Kind
- Leerkracht, zorgcoördinator/leerlingenbegeleider
- Opvoeder
- Pleegouder
1 of meerdere intake gesprekken mogelijk met verschillende informanten! > beste om
volledige informatie te verkrijgen
Binnen
intakegesprek(ken)
- Niet-
hypothese-
gestuurd
informatie verzamelen = open, breed, zoveel mogelijk relevante domeinen
o In gesprek
o In screeningsinstrument: klachten die niet bevraagd zijn tijdens gesprek
exploreren
- Hypothese-gestuurd informatie verzamelen =
o PD brengt verzamelde info in verband met kennis
o Hypothesevorming tijdens gesprek
o Hypothesetoetsing door gerichte vragen te stellen
o Bevestiging of weerlegging hypothese
- Wisselwerking tussen deze twee tijdens hele intake!
Binnen combinatie intakegesprek(ken) en screeningsinstrumenten
- Niet-hypothese-gestuurd informatie verzamelen:
o In gesprek
o In screeningsinstrument: klachten die niet bevraagd zijn tijdens gesprek
exploreren
o Vaak niet enkel screeningsinstrument voor exploratie
- Hypothese-gestuurd informatie verzamelen:
o Hypothesevorming tijdens gesprek OF via screeningsinstrument
o Hypothesetoetsing door afname screeningsinstrument met
toetsingscriterium: vooraf voorspellen van verhoogde score op bepaalde
scha(a)l(en) OF door navraag tijdens gesprek met aandacht voor falsificatie
o Bevestiging of weerlegging toetsingscriterium > hypothese
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberscheynen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,49. Je zit daarna nergens aan vast.
