1. GASTRO
Impactie van voedsel of vreemd voorwerp in slokdarm
= Is medisch gezien niet urgent, wel op menselijk vlak
- Anamnese is hierbij zeer belangrijk!!
o Vragen of er voorafgaand reeds klachten waren
Van dysfagie (slikstoornis)/pyrosis (maagzuur)
Sommige patiënten zijn reeds gevoelig om zich te verslikken
Gekende oesofagitis
Eosinofiele oesofagitis: astmacellen in slokdarm
o Motoriek van slokdarm verstoren
o Te zien door ringetjes in oesophagus
Gekende slokdarmtumoren
o Blunt vs sharp? = wat is er ingeslikt?
Bij volwassenen: alles kleiner dan 2 euro stuk: passeert gewoon
- Als het voorwerp hoog zit: NKO
o Als het voorwerp laag zit: gastro-enteroloog
- Heeft de patiënt pijn?
o Mogelijkse perforatie
Zichtbaar door beeldvorming: RX thx of CT thx
Kijken of er geen vrij lucht in de longen zit of in het mediastinum
- Indien evacuatie nodig is: endoscopie/gastroscopie onder narcose
- Behandeling: eventueel glucagon: relaxeert de slokdarm
!! Batterijen en magneten moeten uitgehaald worden!!
Caustische oesofagitis
= Oesofagitis door eten/drinken van toxische stoffen (bv D-stop: eet slokdarm weg)
- Endoscopie is hierbij belangrijk
o Schatting maken van de ernst: minimum 3 uur na incident, max 24 uur na
- Bij hevige pijn: mogelijke perforatie
o Drempel van beeldvorming ligt hierbij laag
Bij vermoeden caustische verbranding van de slokdarm
CT-abdomen: mediastinitis, perforatie?
- Behandeling:
o Zeker geen emetica geven!! = stimulatie tot overgeven = meer schade
o Naargelang de ernst: NPO, TPN, preventieve antibiotica
o Dilatatie bij stricturen (vernauwingen)
Gastro-intestinale bloedingen
= Bloedingen die we zien: overt VS bloedingen die we in labo zien: occult
- Hematochezie VS ferriprieve anemie
o Hematochezie: vers rood bloedverlies via anus
o Ferriprieve anemie: te weinig aanmaak van rode bloedcellen door ijzertekort
, - Hematemesis VS faeces occult bloed (iFOBT)
o Hematemesis: bloedbraken
o iFOBT: opsporen van bloeding in onderste deel maagdarmstelsel via faeces
- Melena: vermenging van bloed in stoelgang = zwarte, kleverige ontlasting
Hoge VS lage bloeding
- Hematemesis: hoog: maag, mond, slokdarm of eerste deel twaalfvingerige darm
- Melena: hoog
- Hematochezie: hoog of laag
Casus: patiënt heeft vers rood bloedverlies en slechte parameters = hoge bloeding!!!
Hoge bloedingen
= Ernst pathologie inschatten aan de hand van parameters
- Bloeddruk (liggend, staand), pols, bewustzijn
- PPA: palpatio per anum: rectaal toucher: kijken of er melena aanwezig is
o Oud of vers bloed?
- Labo: Hb, Hct, trombocyten, PT en ureum
- Medicatie: bloedverdunners, NSAID’s (maagbloeding?)
- Angor: ECG nemen om ischemie uit te sluiten
- Antecedenten: cirrose, bloeding?
- Mortaliteit: 5-10%: vaak is de bloeding geen doodsoorzaak
o Wel niercrisis, hartprobleem = co morbiditeit bij de bloeding
o Bloeding kan opgelost worden
Stabiliseren van patiënt
- Dikke iv lijn, liefst 2 bij ernstige bloeding
- Packed cells bestellen of fresh frozen plasma
- Vullen met plasma expanders!! = hartman, plasmalyte…
- Zuurstof toediening = intubatie bij shock of verminderd bewustzijn
- Nadien: endoscopie: binnen de 24 uur = eerst pt stabiliseren
Maagzweer
= Bloeding uit peptische ulcus = maagzweer = grootste oorzaak hoge bloeding
- Komt minder voor door eradicatie = therapie combinatie AB en maagmiddel
o Heliobacter pylori (= Hp) uit te roeien in maag
= Bacterie in slijmvlies maagwand
o Doordat wij meer AB gebruiken dan vroeger
- Door meer gebruik van NOAC’s = nieuwe bloedverdunners: lixiana, pradaxa, eliquis
o = Meer hoge intestinale bloedingen
- Preventie: Hp eradicatie, PPI (= protonpompinhibitor: omeprazole, pantoprazole)
o Via endoscopie: vissible vessel: voortekenen op ‘herbloeden’ van ulcus
- Behandeling
o Endoscopie: clips, hemospray, coagulatie
= combinatietechniek van inspuiten adrenaline en mechanische
techniek = clippen of coaguleren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper clmencepauwels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.