Lekenpsychologie: volkswijsheden, ‘iedereen weet toch dat..’
Pseudopsychologie: vorm van pseudowetenschap wetenschap die
pretenderen iets onderzocht te hebben maar eigenlijk helemaal niet.
Bv grafologie: op basis van jouw handschrift jouw persoonlijkheid bepalen.
Wat dan wel?
Psychologie = wetenschap van het gedrag en de mentale processen
Externe gedrag kunnen we meten (wordt bestudeerd)
Gedragsevidentie: gebruikt om interne processen te begrijpen die aan dat
gedrag ten grondslag liggen (onmeetbaar)
Bv: intelligentie
a. Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk gemaakt hebben
Geschiedenis:
Lang verleden:
Wortels in de filosofie
Geen gericht onderzoek maar nadenken over menselijke geest
Officiële start 1879: oprichting eerste psychologisch laboratorium
(Wundt)
Eerste onderzoeksexperimenten
Waarom zo laat?
Wetenschappelijke studie van de geest vorderde veranderingen in
mensbeeld.
Van immateriële ziel naar studieobject
1
, Van filosofisch nadenken over werking van geest, tot onderzoek van de geest
in de traditie van de natuurwetenschappen.
Ontwikkeling in de filosofie:
Oud-Griekse filosofen:
Aristoteles:
Geocentrisme: kosmologisch model aarde staat in het midden en planeten
draaien errond
Dualisme Plato: geest en lichaam geest was los van het lichaam
Kennis = resultaat van rede, intuïtie,..
Tot en met 15de eeuw:
Vertaling van Griekse geschriften door theologen
God (Bijbel) staat garant voor de waarheid
Kennis = vanuit het geloof de mens proberen te begrijpen via de rede.
Wetenschappelijk revolutie 16de eeuw:
Ideeën die we hadden over de mens, universum,.. leken niet helemaal te kloppen.
Copernicus:
Geocentristisch model was verkeerd. Het is eigenlijk de zon die het
centrum vormde. heliocentrisme
Alle oude wijzingen werden veranderend boekdrukkunst, ontdekkingsreizen,..
(zoals nu internet)
Klassieke religieuze ideeën: maken plaats voor modern wetenschappelijk
denken
Kennis = product van wetenschappelijke studie = observatie en experimenten
Rationalisme 17de eeuw:
Descartes:
Als je de waarheid achterhaald, moeten we die rede afleiden.
Nativisme: kennis is aangeboren breidt zich daarop verder via de rede.
2
, Dualisme: Lichaam als machine, en geest apart
Toepassing wetenschappelijk onderzoek op mens MAAR enkel beperkt tot de
lichaam.
Empirisme 17de – 18de eeuw:
Locke:
Wij (onze kennis) zijn product van onze zintuigelijke ervaringen (niet aangeboren!)
Geest = tabula rasa
Door verband te leggen tussen die ervaringen kennis van geest ervaren
(observatie).
Geest kan ook wetenschappelijk onderzocht worden.
Nature vs nurture:
Rationalisme vs empirisme
Bv komt onze persoonlijkheid van onze ouders of van onze omgeving?
19de eeuw: Darwin
Vanuit evolutietheorie mens is ook veranderd door evolutie (aap mens)
Gedrag en geest kan dus worden bestudeerd op een wetenschappelijk
manier.
19de eeuw maatschappij is klaar om geest te beschouwen als studieobject
dat kan bestudeerd worden op wetenschappelijk wijze.
psychologie
07/10/2022
b. De beginjaren van de psychologen
(timetabel dia 32 kennen maar niet de jaartalen!)
Wundt beschouwt als de grondlegger van academische psychologie
Startdatum: 1879
Eerste experimenten: menselijke geest/bewustzijn
Introspectie = naar jezelf kijken
Kijken naar eigen bewustzijn door objectieve, nauwkeurige rapportering
gevoelens, gedachten, herinneringen.
Simpele prikkels aanbieden om te zien welke prikkel een gevoel/gedachte bij
jou opbrengt. Bv snel tikken van metronoom
School ontstaan gebruikten Structuralisme
Titchener, Külpe:
Onderzoek structuur bewustzijn.
Uit welke deelelementen/bouwstenen bestaat menselijke geest?
Afgeleid via introspectie = opdelen van waarnemingen in
deelelementen/bouwstenen.
Tabel met alle deelelementen. Wat zijn we daarmee?
Intravariabiliteit: iedereen zegt iets anders,…
School van functionalisme (Amerika)
Onderzoek functie bewustzijn.
Geïnspireerd door James (schreef veel,..) “stream of consciousness” bewustzijn
is niet één vast gegeven, maar verandert.
Tegenreactie op het structuralisme.
Evolutietheorie
Onderzoek moet nuttig zijn voor de maatschappij.
Hoe kan geest optimaal functioneren in zijn omgeving?
Bv. Intelligentie Kan intelligentie verklaart worden door omgeving?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Firda0us. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.