Uitgebreide samenvatting van het vak systeemfysiologie, onderdeel ademhaling. De samenvatting bevat 31 pagina's. Punt behaald met deze samenvatting: 14/20.
Ademhaling
Organisatie van het respiratoir systeem, statische volumes en
basisbegrippen
Longen zijn verantwoordelijk voor zuurstof opname in bloed en CO 2 afvoeren = gasuitwisseling
veel verschillende transportmechanismen.
Hoe komt zuurstof vanuit lucht in de cellen terecht en hoe CO 2 vanuit cellen terug in de lucht
= respiratoir systeem.
Definitie van respiratoir systeem
Systeem van externe ademhaling: geheel van alle transportmechanismen, zowel zuurstof van buiten
naar binnen als CO2 van binnen naar buiten. Externe ademhaling is de uitwisseling van O 2 en CO2
tussen de atmosfeer en de mitochondria.
Werkt op twee belangrijke fysische principes:
Diffusie:
o passievve beweging van moleculen van hoge naar lage conc = fysico-chemisch proces
=> geen energie voor nodig
o Over korte afstanden
o Belangrijk in respiratoir systeem
o Weinig efficiënt
Convectie:
o Alle andere mechanismen samengevat (alles behalve diffusie)
o Over langere afstand
o Actief transport om zuurstof naar de mitochondriën te brengen dit via
gesofisticeerde pomp en transportsystemen
o Vervoer van bulk materiaal, er zijn momenten dat je zuurstof in ‘trein’ gaat zetten en
die laten rijden kost energie, alle manieren om die energie te voorzien wordt
samengevat in de term convectie.
o Kost veel energie maar gaat sneller
Helikopterview: long met bloedcirculatie aan gekoppeld.
long: deel van respiratoire fysio: lucht in contact brengen met bloed & voldoende lucht
aanvoeren en afvoeren van vuile lucht (eerste functie van de longen)
o Bewegen lucht in en uit de long = ademen = convectie = kost energie!
Hoe gaat lucht en bloed in contact komen met elkaar
Hoe passeert bloed door de long: circulatie van de long: lucht & bloed stromen komen in
contact met elkaar!
Hoe wordt dit systeem aangestuurd? Heel ingenieus controlesysteem
Zuurstoftransportcascade
Van zodra we lucht inademen: hoeveelheid conc 02 die zakt totdat we op cellen zijn
waar O2 nodig is => conc O2 in bloed is lager dan in de lucht
Transportsystemen niet heel efficient
Iedereen keer gaat er een een stapje minder O2 zijn => hoe meer naar de
cellen toe minder O2 = transportcascade van O2 => dit is ook normaal
, Als je te weinig lucht hebt of transportsystemen die falen => cascade grotere sprongen
maken (dus op einde minder O2 over voor de cellen)
Samenstelling van lucht
Grootste deel van lucht is stikstof 80%
21% zuurstof
Ook nog andere gassen in de lucht: 0,03% CO 2 en 0,93% argon
Gasmengsels
In een mengsel van gassen heeft elk gas een partiële druk. Dit is de druk van het mengsel dat
afkomstig is van dit gas. Dit is de druk die er zou heersen als je alle andere gasmoleculen wegneemt.
In lucht => totale luchtdruk is samengesteld uit soms vna partieeldrukken van O2 en N
Partieeldruk van 02 in lucht weergeven: PO2 = 21% maal 760 = 159 mmHg
Mengsel van 2 gassen: N en O2 => bolletjes samen
Druk die bv O2 zou innemen in een ruimte wanneer alle
andere moleculen zijn weggelaten (bv Pa) = partieel
druk
Je kan partieel druk ook gebruiken in bloed
Volgens de ideale gaswet is de partiële druk evenredig
met de “molaire fractie” van dat gas in het mengsel: P Z =
Xz . Ptot
Volgens de Wet van Dalton is de totale druk van een
gasmengsel de som van hun individuele partiële
drukken
Gassen opgelost in bloed
Wet van Henri (heeft hiermee te maken)
Bokaal afsluiten: in water heb je moleculen O2 opgelost => zit vacuüm
Moleculen gaan bewegen en evenwichtssituatie gaat ontstaan
PO2 = maatstof voor hvlheid O2 moleculen die opgelost zitten in het bloed
Als PO2 van bloed 100mmHg bedraagt => als ik beetje bloed zou afnemen van iemand en dat
bloed in vacuüm container plaatsen => dan betekent dat als ik lang genoeg wacht gaan O2 uit
beginnen komen en partieeldruk van 100mmHg gaan uitoefenen => PO2 van O2 in bloed is
100mmHG
We kunnen dus dezelfde conc O2 houden dat in de lucht zit naar ons bloed, dus wnr het
opgelost is
PO2 van bloed is 100 mmHg want als ik een druppel bloed in vacuüm zou leggen en wachten
=> partiele druk van O2 meten van 100mmHG
Hvlheid zuurstof die opgelost is, is recht evenredig met PO2, met partiele druk die O2 gaat
aannemen in ruimte erboven = wet van Henri
PO2 en PCO2 in real time weergeven met machine
,Vochtige lucht versus droge lucht
Verschil tussen een damp en een gas
Dam = geen gas => een gas is iets dat voldoet aan de ideale gaswet
Damp = een fase van een stof! Want moleculen moeten ver uit elkaar kunnen liggen bij een
gas => bij damp liggen die te dicht bij elkaar
Wat is wel een gas: 02, N, CO2 = 3 !! Gassen in deze cursus
Er is een probleem: wat gebeurt er?
Er zit veel water in de lucht dat je uitademt => mond en neus is vochtig = alle lucht die in
lichaam komt w bevochtigd
Waterdamp is geen gas, maar neemt wel een bepaalde partieeldruk in
Druk van lucht die je inademt blijft 760 mmHg
lucht inademen: PO2 van lucht = 159 mmHg, PO2 van de lucht in je mond is dan 150mmHg
=> want moet zijn plaats delen met waterdamp moleculen die een vast partiele druk hebben
van 47mmHg bij normale lichaamstemperatuur
Deze dampspanning voor water voldoet niet aan de ideale gaswetten (tegelijk gas en
vloeistof-fase) en moet voor gecorrigeerd worden wanneer de lucht bevochtigd wordt in ons
respiratoir systeem
Lagere PO2 in de mond: doordat lucht bevochtigd is!
De geleidende luchtwegen
Long ziet eruit als spons: met grote vertakkingen tot op niveau dat we longblaasjes overhouden =
functionele unit van een long (longblaasjes) hier gebeurt uitwisseling tussen lucht en bloed
Long = grote vertakte boom op bepaald niveau (vanaf 16, 17) => units van waar longblaasjes
beginnen => dit niet kennen
Ondanks dat buisjes steeds smaller worden, gaat totale weerstand voor lucht niet toenemen
Totale opp in vertakkingen = is net groter
Hoe dieper in long: hoe minder weerstand: grootste weerstand om lucht te laten stromen zit
in trachea, want dieper in long meer vertakking
De alveool: de functionele unit
300 000 000 alveolen
Totale oppervlakte van 50 - 100m²
Door de vertakking stijgt totale oppervlakte belangrijk voor diffusie/gasuitwisseling
optimaliseren door opp groter te maken.
Longblaasje:
Functionele unit van de long
O2 die van ene kant naar de andere gaat en CO2 van bloed naar luchtzijde
We kunnen alles uitdrukken als PO2 en PCO2
, Dubbele bloedsvoorziening
Bloedsvoorziening van alveool is complex. Bloed die naar long stroomt vormt een complex proces.
1. Bloed naar de longen toe is zuurstofarm en is afkomstig van rechterventrikel via alveolen
zuurstof toegevoegd naar linker atrium via linkerventrikel naar lichaam.
2. Long zelf is ook een orgaan met cellen en structuren die zuurstof nodig hebben. Bevloeiing
long door takjes die van aorta worden afgesnoerd. Zuurstofrijk bloed van aorta naar longen =
bronchiale circulatie.
Je hebt dus twee bloedstromingen die mixen thv het gasuitwisselingsopp.
Het respiratoire systeem: meer dan alleen maar ademhaling
Longen hebben ook veel andere functies. Wat door de longen passeert, passeert ook door de rest
van het lichaam. Nog veel onontdekte functies van de longen.
Geurzin
Processen van ingeademde lucht
o Verwarmen: ↘ oplosbaarheid (luchtbellen)
o Bevochtigen
o Filteren => onzuiverheden filteren => long kan merken of iemand die naast
autostrade gewoond heeft of op platteland
Bloedreservoir voor het linker hart (440 ml)
“Filteren” van het bloed => long embolie = bloedklonter die ontstaat in onderbeen => als die
loskomt gaat die naar RA (hier geen probleem want grote vaten) => klonter komt vast te
zitten in longcirculatie want daar zitten kleine capillairen => kan dodelijk zijn
Metabole functies
Long mechanica
De fysische eigenschappen van de long, luchtwegen en thoraxwand
Beschrijft hoe het lichaam een verandering in longvolume teweegbrengt (= convectie)
Statische eigenschappen: de fysische eigenschappen wanneer er geen lucht stroomt => druk
en volume, bv als je je adem inhoudt
Dynamische eigenschappen: fysische eigenschappen wanneer er wel lucht stroomt => bij in-
en uitademen
Hoe komt lucht van buitenaf in de alveolen terecht?
Ventilatie: hoeveelheid lucht die per tijdseenheid in longen terecht komt en deze vervolgens
weer verlaat. Lucht die we inademen per min: 5L/min (kan variëren bij sporters, etc)
Statische eigenschappen van de long
Balans tussen long en thoraxwand
Inademen: lijkt of je moeite moet doen uitademen: weinig
moeite
Long = ballon die je opblaast = ballon opblazen: moeilijk
en die ballon loslaten: gaat vanzelf => heeft de neiging
om plat te vallen
borstkas: hierin zit de long
Borstkas induwen: als je die induwt en loslaat => springt terug naar buiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisabaetens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
