CONTEXTBEGELEIDING
DEEL 1:BETREKKEN EN BEGELEIDEN VAN GEZINNEN EN
CONTEXTEN
1. SITUERING
Is erg belangrijk om rekening te houden met de context van iemand. Als we mensen in kwetsbare
levenssituaties willen ondersteunen zullen we ook rekening moeten houden met de mensen rondom
hen en deze relaties mee ondersteunen. à relaties hebben een invloed op mensen.
1.1 VAN BESCHERMING VAN HET INDIVIDU NAAR BEGELEIDING VAN DE CONTEXT
Maatschappelijke evoluties en evoluties in wetgeving en hulpverlening gaan hand in hand.
Diverse wetgevingen en maatschappelijke evoluties waren van belang waardoor context
rond individu groter werd. à Zo gingen ze context betrekken in hulpverlening
BELANG VAN HET GZIN MAAR OOK BESCHERMING VH KIND (EIND 19 E EEUW-1950)
Afschaffing kinderarbeid (1889) + ontstaan moderne gezinsmodel à ontstaan wetten
kinderbescherming.
Gezin werd geprivatiseerd, werd hierdoor gezien als opvoedomgeving.
Van eind 19e eeuw tot midden 20e eeuw: gezin vormt hoeksteen samenleving. Goede
gezinnen zorgen voor gezonde kinderen.
Gezin = opvoedomgeving (gezonde gezinnen zorgde voor gezonde kinderen.)
De klassieke, duidelijke & vaste waarden & normen (christendom), gezinnen dragen deze
normen over aan kinderen. (bv niet scheiden, moeder zorgt voor kids)
Als men niet aan deze waarden en normen kon volgen, gezin functioneerde niet, door sociale
problemen (vb armoede, gebrekkige huisvestiging etc) à kind werd uit gezin genomen
(uithuisplaatsingen) (kwam door wetgeving kinderbescherming (1912)
1950-1990: BIJSTAND EN GEZINSGERICHTE HULPVERLENING (NA WOII)
Invloeden: Bowlby, WOII, jeugdbeschermingswet 1965, wetgeving, systeemtheorie, ontkerkelijking &
emancipatie.
Na WOII Vlaanderen alles in teken van wederopbouw + ontstaan gezinsgericht werken.
Bowlby met hechtingstheorie: belang van een warm/hecht gezin, komt centraal, want is
belangrijk voor goeie ontwikkeling.
o Als er problemen zijn, het gezin maximaal ondersteunen. Uithuisplaatsing vermijden.
o Als er geen andere oplossing is, het kind wordt uit gezin wordt genomen. à ouders
moeten betrokken zijn!! (ouderparticipatie)
Jeugdbeschermingswet van 1965: het gezin moet worden ondersteunt in functie van de
opvoeding van het kind. ( verschuiving van bescherming vh kind àbijstand vh gezin) à
gezinsgerichte hulpverlening
Naast ger. jeugdbescherming ook buitengerechtelijke of sociale bescherming als preventieve
maatregel (BGB enkel op vrijwillige basis) à opnieuw ouders betrekken.
1
,Samenvatting contextbegeleiding Athina Beschuyt
Systeemtheorie (+/- 2e helft; 20e eeuw): zorgde voor meer focus op belang van
gezinsbehandeling vanuit geloof dat problemen zich niet enkel afspelen binnenin individu,
maar ook tussen individuen binnen het gezin.
Concept ‘gezin’: wordt uitgedaagd door seksuele revolutie en emancipatie werden de
bestaande rollenpatronen in vraag gesteld. (moeders willen niet meer thuis blijven)
Moraal van christendom verliest zijn greep en secularisering (ontkerkelijking),
democratisering en egalisering gelijke kansen vinden meer plaats.
o Gevolg: meer echtscheidingen en verschillende gezinsvormen.
Emancipatie van vrouwen komt op: gevolgà kinderen gaan naar opvang, want beide ouders
gaan werken.
1990 TOT HEDEN: CONTEXTBEGELEIDING EN VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG
Gezinnen worden kleiner, kind en z’n ontwikkeling wordt belangrijker. (‘baby on board’)
Eerste opvoeding winkels in Vlaanderen/opkomst internet: heel veel informatie over het
opvoeden. (zorgt wel voor veel onzekerheid + spontane/ouderlijke intuïtie gaat verloren)
(opvoedingsadviezen)
Modern family: diversiteit als norm. (samengesteld gezin) à wegvallen van ‘vaste’ waarden en
normen vh christendom zorgen voor meer keuzemogelijkheden, maar ook ONZEKERHEID.
à IVRK, EVRM en de wetgeving op de integrale jeugdhulp. = hier nadruk op de ouder als belangrijkste
partner in opvoeding en rol van overheid in ondersteuning van ouders
Vanaf jaren 90 worden eerste stappen gezet naar contextbegeleiding hoe we deze vandaag kennen:
Decreet van maart 1990: gezinsgericht werken wordt basisbeginsel.
Beleidsnota bijzondere jeugdhulp 1999: eerste stappen richting een integrale jeugdhulp.
(hervorming integrale jeugdzorg met meer contextgerichte hulpverlening, banden met familie
moet blijven)
Vlaams Beleid: ijvert al 10 jaar voor het inzetten en betrekken van informele zorg (zorg verleend
door niet professionelen) en het appelleren van sociale netwerken bij de hulpverlening aan
cliënten, onder de ruime vlag van vermaatschappelijking.
Begrippen kennen zie hieronder.
Belangrijke punten! Allebei examen kennen, eigen volledige woorden.
Contextbegeleiding veel ruimer bekijken dan enkel de ouders. Ook
de hulpverleningscontacten met school, CLB,
sociaal werker, trainer van sportclub etc.
Vermaatschappelijking vd zorg meer nadruk op buurtgericht werken.
Verschuiving binnen de zorg waarbij men
streeft om menen met beperking, kwetsbare
ouderen, etc met al hun mogelijkheden en
kwetsbaarheden een eigen zinvolle plek in de
samenleving te laten innemen, hun hierbij te
ondersteunen en die zorg zoveel mogelijk in
2
, Samenvatting contextbegeleiding Athina Beschuyt
geïntegreerd in de samenleving te laten
verlopen.
Beroepsgeheim daarom vaak niet met de context/ naasten
werken, maar fout! Je kan hun wel betrekken
zonder beroepsgeheim te schaden!
POSITIEVE GEVOLGEN VAN CONTEXTGERICHT WERKEN
Context is belangrijker en duurzamer voor cliënt
Welzijn mensen.
Relationele veerkracht
Vergroting omgeving
Buffer omgaan met stress door goede context
Verandert rol van hulpverlener: moet samenwerkingsverband met alle betrokkene dient op te
bouwen en actief dient te werken aan sociaal vangnet om cliënt of gezin heen.
NEGATIEVE GEVOLGEN/KRITIEKEN VAN CONTEXTGERICHT WERKEN
Wat als er weinig/geen netwerk is? Geraken ze zelf niet overbelast als je teveel vraagt aan
netwerk?
Rechtvaardiging van bezuinigingen
Inzetten op het netwerkgericht werken mag geen vervanging zijn voor hulpverlening.
Zie samenvatting hieronder
Maatschappelijke evolutie Wetgeving
Moderne gezin als hoeksteen van de Wet op kinderbescherming van 1912: belang
samenleving en opvoedomgeving. van het gezin maar ook uithuisplaatsing als
Christelijke (gezins)moraal met duidelijke bescherming.
waarden en normen.
Systeemtheorie en hechtingstheorie drukken Wet op kinderbescherming van 1965: reeks aan
hun stempel op de inzichten rond het maatregelen om het gezin te ondersteunen,
begeleiden van individuen en gezinnen. meer gezinsgerichte hulpverlening en ook
Emancipatie en seksuele revolutie: het buitengerechtelijke ondersteuning.
(langzaam aan) ontstaan van meer
verschillende gezinsvormen.
Verhoogde aandacht voor de ontwikkeling en Integrale jeugdhulp: contextbegeleiding als
opvoeding vh kind en druk op ouders. centrale module.
Postmoderne gezinnen en wegvallen van de Vermaatschappelijking: inzetten en betrekken
‘zekerheden’ van informele zorg en sociale netwerken.
Individualisering en globalisering.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper athinabeschuyt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,19. Je zit daarna nergens aan vast.