Dit is een (Nederlandse) samenvatting voor het vak Menselijke biologie en Genetica. Gebaseerd op het boek Human Biology.
Gegeven door professor Rudi D'Hooge aan de universiteit van Brussel.
Geslaagd in eerste zit.
Chemie = studie van materie en energie (nodig om te groeien, verplaatsen en voor te
planten)
Zuurstofgas in de lucht
Stikstof, waterstof en koolstof uit voedsel dat we eten
1. Leven hangt af van water!
= meest stabiele en overvloedige molecule
Belangrijke eigenschappen
o Uitstekend oplosmiddel
Oplosmiddel: vloeistof waarin andere stoffen oplossen
Water = ideale oplosmiddel polaire vloeistof
- Polaire moleculen die worden aangetrokken door water en op
elkaar inwerken = HYDROFIEL
- Niet polaire neutrale moleculen lossen niet op = HYDROFOOB
(olie en water)
o Vloeistof op kamertemperatuur
Vloeistof bij temperaturen van 0 tot 100 graden genoeg warmte-
energie om de zwakke waterstofbruggen tijdelijk af te breken tussen
de watermoleculen
Indien onder 0 graden onvoldoende warmte-energie geen
afbraak waterstofbruggen vormen stabiele onveranderlijke stijve
roosterstructuren
Indien boven 100 graden alle waterstofbruggen volledig afgebroken
gas
Vloeibaarheid van water op lichaamstemperatuur maakt dat het een
uitstekend medium is voor het transporteren van opgeloste stoffen
- Transport = belangrijke functie van bloed (bevat zuurstof en
voedingsstoffen)
o Warmte-energie absorberen en vasthouden
Regulatie van lichaamstemperatuur
Kan grote stijging voorkomen + warmte vasthouden indien gevaar
voor warmteverlies
Zweet verdampen
o Verdamping van water verbruikt warmte-energie
o Neemt deel aan chemische reacties
Binnen levende organismen
2. Belang van waterstofionen
Zuren en basen
o Waterstofmoleculen die uit elkaar vallen laten evenveel waterstofionen als
hydroxide-ionen vrij
o Mol = wetenschappelijke meeteenheid van atomen, ionen en moleculen
1
, Zure oplossingen (hoge H+ concentratie)
o Oplossen in water vrijkomen van waterstofionen (H+)
Basische oplossing (lage H+ concentratie)
o Nemen waterstofionen (H+) op OF geven hydroxide-ionen (OH-) af
= sommige zuren of basen zijn sterk, dat wil zeggen dat ze veel H+ of OH- ionen afstaan.
PH schaal
= zuurtegraad of basische waarde van oplossing weer te geven
PH 7 = neutrale toestand (H+ en OH_ zijn gelijk)
PH boven 7 = basisch
o 0 = meest zure
o 14 = meest basische
Elke eenheid op de pH schaal is (naar boven of onder) 10 keer zuurder of basischer
o PH bloed = 7,4
Buffer
PH moet binnen smal bereik gehouden worden
Buffers om pH-veranderingen te voorkomen en binnen normale grenzen te houden
Één van de belangrijkste bufferparen in lichaamsvloeistof:
o Bicarbonaat (indien bloed te zuur)
o Koolzuur (indien te alkalisch)
3. Organische moleculen van de levende organismen
Koolstof = gemeenschappelijke bouwsteen van organische moleculen (aan elkaar
gehouden door covalente bindingen)
o Kan covalente bindingen maken met:
Waterstof
Stikstof
Zuurstof
Andere koolstof
Uitdrogingssynthese
Macromoleculen worden in de cel opgebouwd, voor elke sub unit dat er bij komt,
wordt een watermolecule afgetrokken
Hydrolyse
Wanneer een covalente binding gebroken wordt, komt er een equivalent van
watermoleculen toegevoegd
Levende organismen synthiseren 4 klassen organische moleculen
Koolhydraten
o Energie en structurele ondersteuning
o Universele energiebron
o Monosacharide
Simpele suikers bestaande uit één suikermolecuul
Structuur: koolstof, waterstof en zuurstof
Ribose, deoxyribose, glucose & fructose
Oligosacharide = meer dan één monosacharide samengenomen
o Polysacharide
Slaan energie op, extra energie stockeren
2
, Lange polymeren, lange ketens van glucose sub eenheden
Complexe koolhydraten
Lipiden
o Onoplosbaar in water
o Bestaan uit:
Triglyceriden
- Energie bewarende moleculen
- Verzadigde vetten (twee waterstofatomen aan de staarten vb.
boter)
- Onverzadigde vetten (meer dan 1 koolstofatoom aan de staart)
Fosfolipiden
- Primaire component cab cel membranen
- Fosfaatgroep polaire kop en niet-polaire staart
- Gestructureerd als vetten
- Belangrijkste bestandsdeel van plasmamembranen in de cel
Steroïden
- Opgebouwd uit 4 ringen
- Niet oplosbaar in water
- Cholesterol = veel voorkomende steroïde
Eiwitten/proteïnen
o Complexe structuren opgebouwd uit aminozuren
o Menselijke proteïne = 20 verschillende aminozuren
o Gevormd door dehydratie synthese
o 3-100 aminozuren worden polypeptide genoemd
o Functie hangt af van structuur:
Primaire structuur
Secundaire structuur
- Hoe de keten gevormd is in de ruimte
Tertaire structuur
- Drie dimensionale vorm
Quartaire structuur
- Verwijst naar het aantal polypeptide ketens die instaan voor
het eiwit
o Verschillende eiwitten, verschillende structuren, verschillende toepassingen:
Enzymen: reguleren de snelheid van de biochemische reacties in
cellen
= biologische katalysator
Snelheid van chemische reacties verhogen
o PH denaturatie:
Permanente verstoring van de eiwitstructuur verlies biologische
functie
Voorbeeld met ei dat gekookt wordt
Nucleïnezuren
o Slaan genetische info op
o Twee soorten nucleïnezuren:
Deoxyribonucleïnezuur (DNA)
- Genetische aspect van de levende dingen, stuurt de cel aan
3
, - Leiding over alle levensprocessen + groei, voortplanting en
ontwikkeling
Ribonucleïnezuren (RNA)
- Uitvoeren van functies ie het DNA geeft
o = DNA bevat instructie voor het aanmaken van RNA RNA bevat instructie
voor het maken van eiwitten eiwitten sturen de meeste processen in het
leven
o Samenstelling:
Bestaan uit nucleotides
- Suiker met 5 koolstofatomen
- Enkele of dubbele ringstructuur
- Één of meer fosfaatgroepen
8 verschillende; 4 DNA en 4 RNA
- Adenine (bindt met thymine)
- Thymine (bindt met andenine)
- Cytosine (bindt met guanine)
- Guanine (bindt met cytosine)
ATP draagt energie
Universele energiebron
Afbreken van ATP adenosine difosfaat (ADP) + een organische fosfaatgroep (PI) +
energie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maurytolpe1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
