Dit document bevat een volledige en uitgebreide samenvatting van de colleges inclusief notities van het vak Basisvaardigheden seksuologische counseling en therapie met practicum (E08L4a) dat gedoceerd wordt door Prof. Paul Enzlin. Dit vak wordt gegeven aan de tweede master seksuologie aan de KUL.
Overzicht seksuele stoornissen.............................................................................................................................5
Indeling van seksuele disfuncties.....................................................................................................................5
Seksuele problemen.........................................................................................................................................6
Oorzaken van seksuele disfuncties...................................................................................................................7
De intakefase................................................................................................................................................. 9
Het eerste contact................................................................................................................................................9
Het begin van een intake....................................................................................................................................10
Doelen van een intake........................................................................................................................................11
Oefening rond intake..........................................................................................................................................12
Fase 1..................................................................................................................................................................20
Fase 2..................................................................................................................................................................21
Fase 3..................................................................................................................................................................21
Fase 4..................................................................................................................................................................23
Probleemformulering en behandelplan........................................................................................................ 24
Definitie van seksualiteit: “Seksualiteit is het gedrag dat gericht is op het laten ervaren van
opwindings- en lustgevoelens”
- Het is gedrag dat gepaard gaat met het opwekken van lustgevoelens vanuit klinisch
perspectief: is er ook gedrag dat leidt tot problematisch functioneren wat betreft deze
gevoelens?
- Welke aspecten van seksualiteit kan je bevragen in hulpverleningsgesprekken?
o Seksueel functioneren
o Seksueel gedrag
o Seksuele beleving
o Betekenis van seksualiteit
Is persoonlijk en ontstaat op basis van o.a. ervaringen, overtuigingen,
maatschappelijke en culturele denkbeelden
Ontstaat binnen een algemene maatschappelijke en culturele context
Nadenken hierover is belangrijk binnen therapie, onderliggende normen en
waarden in vraag durven stellen en in perspectief plaatsen
Bv. als je praat met iemand van 26j die al 10j lang primair een pijnprobleem
heeft, kan je je inbeelden dat de betekenis van seks niet heel positief is
Bv. als het idee is dat echte seks, seks met penetratie is, dan stellen
erectiestoornissen, vaginisme, pijnstoornissen... dit hele idee in vraag dit
bespreken met patiënten is van belang als we focussen op herstellen van
penetratieseks, dan is er functieherstel, maar daarom geen verandering in
betekenis
Attitude-oefening:
- Schrijf op wat 1e associaties zijn bij het woord ‘seks’ en geef aan wat gevoelswaarde is van
deze termen
o Intimiteit +
o Verlangen +
o Partnerschap +
o Naaktheid +
o Zelfontplooiing +
o Zelfonthulling +
o Kwetsbaarheid ±
- In hoeverre heb je jezelf gecensureerd en sociaal wenselijke associaties opgeschreven
- Wat zeggen deze associaties over uw kijk op seks? Welke associaties zijn momentopname,
welke zijn van belang in deze periode van uw leven?
- Kunnen deze ideeën gevolgen hebben voor uw manier van hulpverlenen bij seksuele
problemen?
2
,SEKSUELE FYSIOLOGIE
“Functioneren van onze seksuele anatomie”
“Hoewel seksuele opwinding door verschillende bronnen kan worden opgewekt (zoals aanraking,
kussen en zoenen, vrijen, fantasie, een film kijken, een boek lezen, masturbatie) zijn de lichamelijke
reacties/responsen op seksuele opwinding (bijna) identiek bij mannen en vrouwen, zonder dat deze
lichamelijke responsen een deel van een mechanisch proces zijn; deze komen voort uit een
multidimensionele, psychosomatische interactie”
Seksuele opwinding komt voor bij mensen van alle leeftijden terwijl ze wakker zijn en slapen
(nachtelijke erecties en vaginaal vochtig worden)
Seksuele responscyclus: Masters en Johnson (1954-1965)
- Psychofysiologisch labo onderzoek
o 382 vrouwen 18 – 78 jaar oud
o 312 mannen 21 – 89 jaar oud
o Fysiologisch, klinisch, biochemisch onderzoek
ECG: hartritme
EMG: spierspanning, spiercontractie en relaxatie
- Fasen van menselijke seksuele respons
o Een cyclus die wordt gekenmerkt door verschillende stadia
o Elke fase
Komt overeen met verschillende niveaus van opwinding
Beschrijft typische reacties tijdens seksuele functie
Vasocongestie = verhoogde hoeveelheid bloed geconcentreerd in
weefsels in de geslachtsorganen en de vrouwelijke borsten =>
opzwelling
Myotonie = verhoogde neuromusculaire spanning => ontspanning en
contractie
o Stadia zijn willekeurig gedefinieerd
Niet altijd duidelijk gescheiden
Kan aanzienlijk variëren bij één persoon op verschillende tijdstippen
Varieert aanzienlijk tussen mensen
- DEOR-model van human sexual response
o Desire
o Excitement
o Plateau en orgasm
o Resolution
- Verschillende fasen
o Desire: seksueel verlangen (libido)
o Excitement: seksuele opwinding
Erectie of vaginale lubricatie
Fysiologische of psychologische stimulatie
3
, o Plateau en orgasme
Toenemende seksuele spanning met hoogtepunt
o Resolutie
Psychosomatische symptomen verdwijnen
o Satisfaction
- Voor vrouwen verschillende verlopen mogelijk, maar eigenlijk voor mannen ook typisch
wordt opgesteld dat vrouwen mogelijkheid hebben om verschillende fasen op verschillende
manieren te doorlopen en dat variatie groter is bij vrouwen dan bij mannen
Met welke vragen worden seksuologen vaak geconfronteerd?
- Verschillen in verlangen
- Zorgen rond seksuele oriëntatie
Met welke vragen worden seksuologen weinig geconfronteerd?
- Erectiestoornissen: komen niet vaak bij seksuologen terecht, worden vaak behandeld door
huisarts en urologen
- Anorgasmie bij vrouwen: komen hier vaak niet voor
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gaellesoetemans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.