Dit is een samenvatting voor het vak Sociaal recht, gedoceerd in de derde bachelor handelswetenschappen. De samenvatting is gebaseerd op het boek en slides notities uit de les.
Deel 1: Inleiding ...................................................................................................................................................... 4
collectief arbeidsrecht......................................................................................................................................... 5
De collectieve arbeidsovereenkomst – cao .................................................................................................... 5
Vormvereisten CAO ......................................................................................................................................... 7
INstellingen van sociaal overleg .......................................................................................................................... 8
partijen bij collectief arbeidsrecht of ‘de sociale partners’ ............................................................................... 12
Representatieve werknemers- en werkgeversorganisaties .......................................................................... 12
Groep van Tien .............................................................................................................................................. 13
Collectieve arbeidsgeschillen ............................................................................................................................ 14
Deel 2: Arbeidsrecht.............................................................................................................................................. 15
hoofdstuk 1: algemene bepalingen van De arbeidsovereenkomstwet van 3 juli 1978 .................................... 15
Toepassingsgebied van de Arbeidsovereenkomst ........................................................................................ 15
Aangaan van de arbeidsovereenkomst ......................................................................................................... 17
Soorten arbeidsovereenkomsten .................................................................................................................. 18
hoofdstuk 2: inhoud van de arbeidsovereenkomst .......................................................................................... 22
1. Dwingend karakter van de arbeidsovereenkomstenwet .......................................................................... 22
2. Het proefbeding ........................................................................................................................................ 22
3. Het concurrentiebeding ............................................................................................................................ 23
4. Het scholingsbeding .................................................................................................................................. 25
5. Verboden bedingen ................................................................................................................................... 26
hoofdstuk 3: uitvoering van de arbeidsovereenkomst ..................................................................................... 26
1.Verplichtingen van beide partijen .............................................................................................................. 26
2. Verplichtingen van de werknemer ............................................................................................................ 27
3. Verplichtingen van de werkgever.............................................................................................................. 27
4. Aansprakelijkheid van de partijen ............................................................................................................. 27
Hoofdstuk 4: schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ......................................................... 28
1. Het begrip schorsing ................................................................................................................................. 28
2. Overmacht ................................................................................................................................................. 29
3. Het gewaarborgd dagloon ......................................................................................................................... 30
4. ARbeidsongeschiktheid ............................................................................................................................. 30
5. Jaarlijkse vakantie ..................................................................................................................................... 34
6. Zwangerschaps- en bevallingsrust ............................................................................................................ 34
7. Kort verzuim / klein verlet ......................................................................................................................... 35
1
, 8. Loopbaanonderbreking en tijdskrediet ..................................................................................................... 36
9. Verlof om dwingende redenen ................................................................................................................. 39
10. Andere schorsingen................................................................................................................................. 39
Hoofdstuk 5: jaarlijkse vakantie ........................................................................................................................ 39
1. algemene principes ................................................................................................................................... 39
2. Vakantieduur voor arbeiders .................................................................................................................... 40
3. Duur van de vakantie voor bedienden ...................................................................................................... 40
4. Met arbeid gelijkgestelde dagen ............................................................................................................... 40
5. Vakantiegeld voor arbeiders ..................................................................................................................... 40
6. Vakantiegeld voor bedienden ................................................................................................................... 41
7. Jeugdvakantie en seniorvakantie .............................................................................................................. 41
Hoofdstuk 6: einde van de arbeidsovereenkomst ............................................................................................ 42
1. Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging ................................................................................ 42
2. Wederzijdse toestemming ........................................................................................................................ 42
3. Overmacht ................................................................................................................................................. 43
4. Ontbindend beding ................................................................................................................................... 44
5. AFloop van de termijn of voltooiing van het afgesproken werk ............................................................... 45
6. Overlijden van een an de partijen ............................................................................................................. 45
7. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ‘ontslag’ en ‘opzeg’ ............................................................... 46
schema: Opzeggingstermijnen - Opzegging door de werknemer ............................................................... 52
8. Ontslag wegens dringende reden ............................................................................................................. 53
9. ONregelmatige beëindiging met betaling van een beëindigingsvergoeding ............................................ 55
10. Motivering van het ontslag en kennelijk onredelijk ontslag ................................................................... 59
Hoofdstuk 7: Reglementering van de arbeid .................................................................................................... 61
1. ARbeidsduur .............................................................................................................................................. 61
2. overwerk ................................................................................................................................................... 63
3. gewaarborgde vrije dagen ........................................................................................................................ 63
4. loon ........................................................................................................................................................... 64
deel 3: socialezekerheidsrecht .............................................................................................................................. 65
Hoofdstuk 1:inleiding tot de sociale zekerheid ................................................................................................. 65
1. wat is sociale zekerheid ............................................................................................................................. 65
2. kenmerken van de sociale zekerheid ........................................................................................................ 66
3. overzicht sociale zekerheid (niet ambtenaren) ......................................................................................... 66
4. structuur van de rsz ................................................................................................................................... 67
5. sociale zekerheid werknemers .................................................................................................................. 68
6. sociale zekerheid zelfstandigen ................................................................................................................ 71
hoofdstuk 2: Arbeidsongevallen en beroepsziekten ......................................................................................... 73
Het sociaal recht bestaat uit twee belangrijke delen:
- Arbeidsrecht
o Betreft de juridische verhouding tussen WN en WG (private werkgever)
o Ondergeschikte band
o Arbeiders (geen ambtenaren)
- Sociaal zekerheidsrecht
Kenmerken van het arbeidsrecht:
- Privaat recht
- Dwingend ten voordele van werknemers:
o De wetgever gaat er bijna altijd van uit dat de werknemer in een zwakkere positie staat dan
de werkgever, vandaar dat het dwingend is ten voordele van werknemer.
▪ Voorbeeld: Werknemer zou verleid kunnen worden om voorwaarden te accepteren
om zijn werk niet te verliezen, zoals het geval kan zijn bij een alleenstaande moeder.
o Men mag ook niet afwijken van de rechten die aan de werknemers zijn toegekend, nl. geen
rechten verminderen en geen plichten verzwaren.
▪ Voorbeeld: Minimumloon, is een absoluut minimum waar men niet van mag
afwijken. Stel dat de werknemer al 3 jaar lang werkt aan een loon lager dan het
minimumloon, dan ook is het niet geldig, ook al is het contract geldig gesloten.
o Men mag wel afwijken ten voordele van de werknemer!
▪ Voorbeed: een werknemer die in 2016 een heel jaar voltijds heeft gewerkt, zal in
2017 recht hebben op 20 dagen vakantie. Dit kan je niet verminderen, maar wel
vermeerderen met bijkomende vakantiedagen.
- Verspreid over verschillende bronnen :
o wetgevende tussenkomsten
o grote inbreng van de sociale partners
- Hoofdzakelijk federale bevoegdheid
- Relatief jong recht, maar met sterke groei
- Toepassingsgebied : werknemers en werkgevers
o Het is niet van toepassing op zelfstandigen en statutaire tewerkstelling!
De rechten worden bepaald door akkoorden die worden gemaakt tussen de sociale partners: vakbonden (WN)
en werkgeversbonden (bv VBO). Bv recht op een fietsvergoeding? Er is geen wet, decreet, … van de nationale
overheid, maar je vind het wel in akkoorden die gesloten zijn tussen de sociale partners.
Op niveau van de onderneming, bedrijfstak / sector en nationaal moeten de vakbonden van WG en WN elkaar
regelmatig zien en praten over het arbeidsrecht en de arbeidsvoorwaarden die gelden binnen de verschillende
niveaus (de overheid helpt daarbij).
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mldsmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.