HFDST I PSYCHOLOGIE ALS WETENSCHAP
1. Kenmerken van wetenschap
Psychologie is een wetenschap. Elk mens is immers zelf het onderwerp van het onderzoek.
domein
Elke wetenschap heeft een domein. Bij psychologie is dat de mens. Zowel zijn innerlijke
psyche als zijn gedragingen. Maar ook zijn interactie met de context.
De behavioristen: bestudeerden observeerbare gedrag
Cognitieve psychologen: problemen proberen verklaren vanuit de hinderlijke denkpatronen,
het denken als domein
Psychologen binnen systeemdenken: onze communicatie onder de loep
Freud:
Grondlegger klinische psychologie
Niet wetenschappelijk genoeg
Weense dokter met theorie, onderwerp seks
Psychoanalyse
Darwin:
De aard kan agressief zijn en empatisch
De evolutiepsychologie
Gedrag van mensen bestuderen in licht van evolutie
Hypothesen en theorieën
Een theorie opgebouwd uit: getoetste stellingen en inzichten
Een hypothese: wetenschappelijke stelling die nog niet bewezen is
Deze twee hangen samen met een bepaald gebied van de werkelijkheid
Systematische en hiërarchische ordening:
Bv: is er een invloed op studiesucces vanuit familie?
Reductie
Elke wetenschap is vereenvoudiging van de totale werkelijkheid.
kracht van wetenschap ligt in isoleren deelsystemen. We proberen het bewustzijn te
verklaren door het te vertalen naar fundamentele deelfacetten.
Bv: H2O, water is zoveel meer dan reductie H20, niemand heeft ooit H20 gedronken of erin
gezwommen.
,We moeten ons beperken tot de analyse van de deelsystemen, zoals het waarnemen van
uitgestoten geluiden, en de totaliteit ontglipt ons.
Elke psychologische theorie faalt sowieso als ze een individuele mens willen beschrijven en
verklaren.
Intersubjectieve overeenstemming
= iets geldig of waar is voor een groep mensen onderling
Bv: god, ufo’s
Het is niet omdat een grote groep mensen in ufo’s gelooft dat ufo’s ook bestaan.
Inter: tussen
Intra: binnen in een dezelfde persoon
Wetenschap streeft naar intersubjectieve overeenstemming tussen diegenen die zich aan
wetenschappelijke spelregels houden.
Betrouwbaarheid van psychologische kennis= relatief en geen absoluut begrip
Voordeel van dergelijke vaktermen: precies omschreven, een economische en efficiënte
communicatie mogelijk maken
Voortgang
Elke wetenschap evolueert.
Paradigma: is een stelsel van met elkaar samenhangende wetenschappelijke visies,
theorieën, begrippenkaders en onderzoeksmethoden. Iedereen verdient een volwaardige
plek in de samenleving.
Paradigma’s volgen zich op en de overgangen ertussen zijn bruusk.
!! cyclische voortgang
Kritisch
Men vraagt zich af of het verzamelde feitenmateriaal niet gekleurd is door subjectieve
vooronderstellingen en verwachtingen.
Wetenschappelijk forum voorgelegd omdat ze niet honderd procent objectief kunnen zijn.
De methodologie: de discipline die omschrijft aan welke spelregels moet worden voldaan om
tot betrouwbare wetenschappelijke kennis te komen.
Behaviorisme enkel strenge wetenschappelijke methodologie en kiest ervoor om enkel te
bestuderen wat objectief observeerbaar is.
1) Mensenkennis
Mensenkennis vs wetenschappelijke psychologische kennis
Mensenkennis heeft iedereen. Wetenschappelijke kennis is verkregen via strikte
onderzoeksmethoden.
Betrouwbaar
Nauwkeurig
Abstract
Dan algemene mensenkennis.
Mensenkennis is:
Subjectief
Waardegeladen
Cultuurgebonden
Niet noodzakelijk universeel
3.2 Niet-psychometrische methoden
Geen strikte statistische of cijfermatige onderbouw. Geen statistieken voor nodig
, Observatie
= een fundament voor de psychologie
Specifieke manier van observeren: participerende observatie.
Men zal in de psychologie systematisch waarnemen en registreren.
Introspectie
= naar binnen kijken
De persoon kijkt als van op een afstand naar zijn eigen gedachten, gevoelens, verlangens,
motieven en gedragingen.
Het is een vorm van innerlijke zelfwaarneming.
Interview
Meer of minder gestructureerd
Een valkuil is het stellen van suggestieve vragen en projectie, waarbij de eigen gedachten
aan de geïnterviewde toegeschreven worden.
Anamnese
= studie van de ontwikkeling van een bepaalde problematiek, karaktertrek
Men tracht te achterhalen welke gebeurtenissen in het verleden van invloed kunnen
geweest zijn.
Het is altijd subjectief, door de persoon zelf.
Gevalstudie of casestudy
Samenbrengen van alle materiaal en informatie die we hebben.
Intensieve bestudering van één praktijkgeval. Globaal inzicht in een gegeven problematiek.
Multidisciplinaire benaderingswijze:
- Medische gegevens
- Anamnese
- Vragenlijsten
- Interview
- Testuitslagen
Voordelen:
- Diepgaande en gedetailleerd
- Verkennen thema
Nadelen:
- Resultaten niet zomaar te veralgemenen
Projectieve technieken
= persoon schrijft eigen karaktertrekken, emoties en motieven toe aan iets of iemand buiten
zichzelf, volledig of grotendeels onbewust.
- Ongestructureerd betekening loos materiaal
- Projectieve testen
Thematische apperceptie test / children apperception test
Roschachtest
- Projectie bruikbaar bij diagnostiek en therapie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emiliedewilde04. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.