Geschiedenis toets Tweede Wereldoorlog (6.2 t/m 6.5) Feniks – 3 havo
6.2 Fascisme en nationaalsocialisme
Hoofdvraag: Hoe kregen de totalitaire ideologieën fascisme en nationaalsocialisme vorm
in Italië en Duitsland?
ITALIE:
Waarom was er onvrede in Italië? Italië was 1 van de overwinnaars na WO1, maar kregen
weinig gebiedsuitbreiding. Ook economisch ging het niet goed.
Gevolgen ->
1. communisten gingen staken en demonstreren, wilde revolutie
2. zwarthemden (= oud-WO1 strijders, ze droegen zwarte overhemden) waren tegen
communisten, wilden: 1 sterke man -> Mussolini).
Fascistische Partij: partij van zwarthemden o.l.v. Benito Mussolini (opgericht ’21)
1922: machtsovername (staatsgreep) door Mussolini. Vanaf dat moment werd het fascisme
een ideologie (= allerlei ideeën en standpunten samen).
fascisme = ideologie die bestaat uit:
1. hevig nationalisme (Italië is het grootst, Italiaans volk en cultuur het allerbeste)
2. militarisme (‘vechten maakt een volk harder’)
3. geloof en vertrouwen in 1 sterke leider (‘Il Duce’, de leider = Mussolini)
dit leidde tot een totalitaire samenleving =
Staatsvorm waarbij de overheid er in alle lagen van de samenleving is. Niet alleen op politiek
niveau hebben ze de macht, maar ze willen ook de macht over persoonlijke levens van
mensen. Burgers moeten doen wat de overheid wil. Ze worden gehersenspoeld
(indoctrinatie) totdat ze de ideologie helemaal accepteren en volgen.
Tegenstanders werden gevangen genomen of vermoord. Er was geen democratie, geen
vrijheid van meningsuiting en er was een strenge censuur (overheid controleert alle
informatie in media).
DUITSLAND:
Waarom was er onvrede in Duitsland? Duitsland had WO1 verloren, veel frustratie/woede,
mensen waren het niet eens met het Verdrag van Versailles. Wat hield dit ook al weer in?
Leger mag maar uit 100.000 soldaten bestaan, vloot en luchtmacht overdragen aan
geallieerden, Duitsland mag in het Rijnland geen soldaten meer hebben, Duitsland moet 132
miljard goudmark aan herstelbetalingen doen, Elzas-Lotharingen terug naar Frankrijk, België,
Denemarken en Polen kregen delen van het Duitse grondgebied en geallieerden verdeelden
onderling de Duitse koloniën.
1
, Adolf Hitler was frontsoldaat in WO1, was verbitterd. Vond democratische regering van de
Republiek van Weimar maar niks. Er moest 1 sterke leider komen om Duitsland te redden.
1923: poging tot staatsgreep Hitler in München -> mislukte -> Hitler kreeg 5 jaar cel, maar
zat maar 1 jaar in een luxe gevangenis. De Duitse elite en oude machthebbers stonden
achter hem.
Mein Kampf (Mijn strijd) -> boek dat Hitler schreef in de cel met zijn ideologie.
Nationaal socialisme / nazi’s = Hitlers ideologie:
1. rassenleer*
• Germaans ras = superieur (Noord/West Europeanen)
• Slavisch ras (Oost-Europeanen), mogen geen ‘Lebensraum’
• Tegen het Joodse volk, moeten uitgeroeid (want: wilden rijkdom en macht)
Lebensraum – levensruimte: voor Germaans ras essentieel om te overleven. Zonder
levensruimte geen landbouwgrond, brandstof en woonruimte.
2. hevig nationalisme (Duitsland is alles)
3. militarisme
4. geloof en vertrouwen in 1 sterke leider (Hitler)
via: massabijeenkomsten en massamedia (media die groot publiek konden bereiken)
Waarin verschilden Hitler (het nationaal socialisme) en Mussolini (fascisme)? Hitlers
nationaal socialisme had 1 extra element: racisme.
racisme = woorden en daden die voortkomen uit het idee dat mensen zijn onder te verdelen
in rassen, die ongelijkwaardig zijn aan elkaar.
*rassenleer = opvatting dat mensen zijn onder te verdelen in rassen die ongelijkwaardig zijn
1933: Hitler aan de macht
Leerdoel: wat zijn de eigenschappen van het nationaalsocialisme en fascisme?
6.3 De wereld brandt
Hoe ontstond WO2 en hoe verliep deze?
SITUATIE IN EUROPA
1933 – Hitler aan de macht. Hij verbreekt het Verdrag van Versailles. Hoe dan?
1. ’33: hij voert een herbewapeningsprogramma in
2. ’35: hij voert de algemene dienstplicht in (DLD krijgt een miljoenenleger)
(’35: Vriendschapsverdrag met Italië, Mussolini)
3. ’36: hij bezet toch het Rijnland
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hanieuw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.