,Inhoud
1. Pro- en eukaryoten................................................................................................................... 4
1.1 Prokaryoten: bacteriën en archaea .............................................................................................. 4
Bacteriën ......................................................................................................................................... 4
Archaea ........................................................................................................................................... 5
1.2 Eukaryoten: Planten, dieren schimmels en protisten ................................................................... 5
Plantaardige vs. dierlijke cellen ...................................................................................................... 5
Schimmels ....................................................................................................................................... 6
Protisten .......................................................................................................................................... 6
1.3 Uni- en multicellulair..................................................................................................................... 6
1.4. Celgrootte .................................................................................................................................... 7
1.5 Virussen......................................................................................................................................... 7
Virale replicatie ............................................................................................................................... 8
2. Organellen ............................................................................................................................... 9
2.1 Biologische membranen ............................................................................................................... 9
2.2 Alle organellen in detail ................................................................................................................ 9
Nucleus (Kern) ............................................................................................................................... 10
Endoplasmatisch reticulum (ER) ................................................................................................... 10
Golgi apparatus ............................................................................................................................. 11
Lysosoom ...................................................................................................................................... 11
Vacuole.......................................................................................................................................... 11
Plasmamembraan ......................................................................................................................... 12
2.3 Cytoplasma en cytosol ................................................................................................................ 12
Cytoplasma.................................................................................................................................... 12
Cytosol........................................................................................................................................... 12
2.4 De endosymbiose theorie ........................................................................................................... 13
3. Celcylcus ................................................................................................................................ 14
3.1 Mitose ......................................................................................................................................... 14
3.2 Celdeling bij prokaryoten ............................................................................................................ 14
3.3 De celcyclus in verschillende fases ............................................................................................. 14
De G1-fase ..................................................................................................................................... 14
De G0-fase ..................................................................................................................................... 14
De S-fase ....................................................................................................................................... 14
De G2-fase ..................................................................................................................................... 14
De M-fase ...................................................................................................................................... 14
, 3.4 De mitotische fase in detail......................................................................................................... 15
3.5 Cytokinese in detail ..................................................................................................................... 17
3.6 Regulatie van de celcyclus; checkpoints ..................................................................................... 17
3.7 Korte intro Apoptose (zie H6) ..................................................................................................... 19
3.8 Stamcellen................................................................................................................................... 19
4. DNA ....................................................................................................................................... 20
4.1 DNA/RNA structuur ..................................................................................................................... 20
4.2 DNA replicatie proces ................................................................................................................. 23
Eind-replicatie probleem: telomeren ........................................................................................... 25
4.3 DNA organisatie .......................................................................................................................... 25
5. Oncologie............................................................................................................................... 26
5.1 Kenmerken tumorcellen ............................................................................................................. 26
5.2 Genetische veranderingen in tumoren ....................................................................................... 29
Mutaties ........................................................................................................................................ 29
Proto-oncogenen .......................................................................................................................... 29
Tumor suppressor genen .............................................................................................................. 30
5.3 Behandelmethoden .................................................................................................................... 32
6. Apoptose, necrose en autofagie.............................................................................................. 34
6.1 Apoptose; 2e keuze ..................................................................................................................... 34
Apoptotische routes...................................................................................................................... 34
6.2 Necrose; 3e keuze........................................................................................................................ 37
6.3 Autofagie; 1e keuze ..................................................................................................................... 38
7. HPV ....................................................................................................................................... 39
7.1 HPV infectie................................................................................................................................. 39
7.2 Tumorgenese .............................................................................................................................. 40
, 1. Pro- en eukaryoten
1.1 Prokaryoten: bacteriën en archaea
In de prokaryote cel ligt het DNA los in de cel; in de nucleoide. 1 circulair ‘chromosomaal’ DNA,
plasmiden: Losse circulaire DNA moleculen. Meestal haploïd (1 kopie van elk gen).
• Prokaryoten hebben een celwand (beschermd tegen uit elkaar barsten omdat ze eencellig
zijn)
• Ze hebben een minder goed ontwikkelt cytoskelet dan eukaryoten, maar het is wel aanwezig
• Ze hebben GEEN ORGANELLEN.
Figuur 1.1: Een prokaryote cel (1-10 micrometer)
Bacteriën
• Maar 1-5% van alle bacteriën is pathogeen (ziekteverwekkend)
• Essentieel voor overleven van de gastheer: bacteriën verteren een deel van ons voedsel en
maken nuttige stoffen zoals K en B12.
• Belangrijkste component celwand: peptidoglycaan (glycoproteïne)
• Gram-positief → sommige bacteriën hebben 1 membraan met de celwand aan de
binnenzijde
• Gram-negatief → anderen hebben 2 membranen met de celwand ertussen
Figuur 1.2: Celwand van bacteriën
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindecox. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.