Hoofdstuk 1: Controle van Beweging
1.1. Motorische controle & motorisch leren: definiëring en domeinbepaling
Motorische controle ≠ motorisch leren
Motorische controle = de processen die een rol spelen om te komen tot actie
de wetenschap die de fysieke, gedragsmatige & neurale kenmerken van
bewegen beter tracht te begrijpen
o momentopname (nu)
o Hoe komt beweging tot stand?
o Op welke manier gebeurt het aanleren van nieuwe motorische taken?
o Op welke manier grijpen intrinsieke & externe factoren in
Motorisch leren = veranderingen in het proces van motorische controle die optreden in
verloop van de tijd
o De manier waarop intrinsieke & extrinsieke factoren inspelen op de controle van
bewegingen
o Relatief permanente gedragsverandering door ervaring(en)
o Hoe wordt een beweging(-s)/ patroon beïnvloed?
o Baby tot volwassene
1.2. Motorisch gedrag & motorische controle
1.2.1. motorisch gedrag
= gedrag dat tot stand wordt gebracht door het uitoefenen van spierkrachten die
inwerken op ledematen of andere lichaamsdelen => gedrag dat voorkomt uit
spieractiviteit
Menselijk motorisch gedrag
o Adaptief
o Doelgericht
Elementaire acties = een doelgerichte motorische actie die niet in componenten kan
opgedeeld worden
o 1 beweging die je gaat uitoefenen in een reeks van bewegingen
o Bouwstenen waaruit meer complexe acties kunnen opgebouwd worden
Motorische actie uitvoeren ≠ identiek aan het uitvoeren van een combinatie van
bewegingen of spiercontracties
o Vb. sluiten v/e deur
Je kan de deur op verschillende manieren sluiten met de hand, ertegen
duwen, …
Zelfde actie, maar de details vd beweging zijn zeer verschillend
1
, o Oorzaak: omgevingsomstandigheden & de begincondities kunnen telkens anders zijn
Het principe van Motorische fit = motorisch gedrag moet aangepast zijn aan de
omstandigheden
o Doelgerichte bewegingen = adaptief
Motorische equivalentie = 2 bewegingen, of spieractivatiepatronen, zijn equivalent
wanneer ze tot hetzelfde resultaat leiden ook al zijn ze verschillend op andere domeinen
1.2.2. Vrijwillige & doelgerichte bewegingen
Vrijwillig (motorisch) gedrag:
= (motorisch) gedrag dat wordt uitgevoerd met de bewuste intentie om een doel te
bereiken
o Bewuste intentie voorafgaand aan de beweging
o Doelgerichte bewegingen
o Adaptief
Onvrijwillig gedrag:
o Geen bewuste intentie = onbewust
Let op: gedrag waartoe iemand gedwongen wordt ≠ onvrijwillig gedrag
o Reflexmatige bewegingen
o Stereotype
o Doelgericht
o Reflexmatig gedrag:
niet adaptief maar stereotiep
onbewust
doelgericht
doelgerichte bewegingen worden ook gestuurd door het doel er moet een interne
representatie zijn van het te bereiken doel
1.2.3. controle van vrijwillige en doelgerichte bewegingen
zintuigelijke waarneming = essentieel
sensorimotorisch principe = gerelateerd aan het kenmerk adaptibiliteit
=> het zich kunnen aanpassen aan andere of nieuwe omstandigheden een essentieel
kenmerk is van doelgericht bewegen
o volharding in geval van falen
o sensoriek & motoriek = nauw verbonden
o doelgericht motorisch gedrag = sensorimotorisch gedrag
Perceptie bepaalt onze acties
2
, Verwijst naar de integratie van verschillende waarnemingen tot betekenisvolle
informatie
o Noodzakelijk om onze bewegingen aan te passen aan de omstandigheden
“Closed loop”: perifere benadering:
o Bewegingen worden gecontroleerd o.b.v. feedback uit de spieren & gewrichten
(proprioceptie), vestibulaire, visuele & auditieve informatie
“Open loop”: centrale benadering:
o Bewegingen worden vooraf geprogrammeerd
o Feedback is niet noodzakelijk voor het tot stand komen en uitvoeren van deze beweging
1.3. Hoe komt beweging tot stand? Een historische visie
Nadruk op rol van het centrale zenuwstelsel weinig aandacht voor verschillen tussen
individuen of factoren in de omgeving
Gedrag = reflexmatig
1.4. Hoe komt beweging tot stand? Een geïntegreerde visie
Neuromechanica => verschillende wetenschappelijke disciplines combineren
(neurowetenschappen, biomechanica, psychologie)
Neuro-mechanische visie op controle van beweging:
3
, Neuro-mechanisch concept => beweging vertrekt vanuit een motivatie, de intentie om te
bewegen
o Vrijwillige & doelgerichte bewegingen
o Startpunt vh proces
o Bewust op centraal niveau
o Zet cascade in gang:
Neuraal niveau
Via banen in ruggenmerg
Activatie van - motorneuronen
- motorneuronen innerveren skeletspiervezelbundels & zorgen bij
activatie voor contractie => genereren spierkracht
Samenspel/evenwicht tussen; spierkrachten, externe & interne krachten bepalen hoe het
bewegingspatroon eruitziet
o Mechanische controle van beweging => krachtenevenwicht
Niveau van mechanische controle: beïnvloed door lichaamsbouw & groei
Bekwame manier bewegen => beweging = energetisch efficiënt & doelmatig
o Vereist: neurale controle is afgestemd op de complexe mechanische kenmerken vd
beweging
=> neuro-mechanische aspect van controle van beweging
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karenmeesters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.