Burgerlijk recht
= regelt de essentiële verhoudingen tussen de burgers onderling en bevat de algemene en essentiële begrippen
van het recht. Het kan onderverdeeld worden in het familierecht en het vermogensrecht
• Familierecht
= bevat de regelingen die inherent zijn aan de persoon zoals naam, nationaliteit, bekwaamheid alsook
de regels m.b.t. de familiale verhoudingen tussen personen zoals huwelijk, afstamming, ouderlijk
macht en regels m.b.t. het familiaal vermogensrecht
• Vermogensrecht
= regelt de betrekkingen tussen rechtssubjecten en goederen (zakenrecht) of tussen rechtssubjecten
m.b.t. goederen (verbintenissenrecht)
BASISBEGRIPPEN FAMILIERECHT
PERSONENRECHT
1. Begrip persoon of rechtsperoon
Een persoon of een rechtssubject
= elk wezen, hetzij fysiek of juridisch, dat geacht wordt rechten en plichten te kunnen hebben
• ≠ dier = rechtsobject
Rechtsbekwaamheid
= de geschiktheid om drager van rechten en plichten te zijn
Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen natuurlijke personen en rechtspersonen
• Natuurlijke personen
= Alle mensen
o De mens is een rechtssubject van geboorte tot dood
o Soms: ook een verwerkt, ongeboren kind
§ Vb. erfrecht
• Rechtspersonen
= zijn abstracte juridische constructies die door of krachtens een wet of een decreet zijn opgericht
o Beschikken over een zelfstandig vermogen, rechten, plichten en doelstellingen
o Ze zijn strafrechtelijk aansprakelijk
o Nemen als rechtssubjecten deel aan het rechtsverkeer maar geniet niet van familierechten
o Publiekrechtelijke en privaatrechtelijke rechtspersonen
§ Publiek: de federale staat, gewest, provincie, VRT, …
§ Privé: vennootschappen, vzw, VUB
2. Attributen van persoonlijkheid
= geheel van kenmerken die toelaten een persoon in familie en maatschappij te identificeren
Naam
= woord waarmee een persoon geidentificeerd wordt in de maatschappij
• Er zijn specifieke regels die bepalen hoe de naam wordt verkregen en kan worden gewijzigd:
, o Artikel 335 BW bepaalt dat het kind naar keuze de naam draagt van de vader, de moeder of
van beide in een vrij gekozen volgorde
§ Bij gebrek aan keuze draagt het kind de naam van beide ouders in alfabetische
volgorde
o Niemand mag publiekelijk een andere naam of andere voornamen dragen dan de namen die
vermeld zijn in zijn akte van geboorte
o De ambtenaar van de burgerlijke stand mag in de akte van de geboorte geen voornamen
opnemen die aanleiding geven tot verwarring die dan het kind of derden kunnen “schaden”
o Volgens bepaalde procedures kan er wel van namen en voornamen veranderd worden
• Ook rechtspersonen hebben een naam, de maatschappelijke benaming die een bijzondere
rechtsbescherming geniet
Geslacht
• Aanpassing van de registratie van het geslacht is mogelijk
o Een meerderjarige persoon kan zich wenden tot de ambtenaar van de burgerlijke stand, de
persoon moet dan verklaren dat hij de overtuiging heeft dat het geslacht dat vermeld staat op
de geboorte akte niet overeen stemt met zijn innerlijke beleefde genderentiteit.
o De ambtenaar voert een onderzoek omtrent die overtuiging
§ Positief: Dan zal de persoon voor de tweede keer moeten verschijnen voor de
ambtenaar van de burgerlijke stand die dan een akte zal opnemen waarbij de gender
wordt aangepast
o Dit steunt op het beginsel van zelfbeschikking
= recht op eigen keuze en zelfstandigheid
Nationaliteit
= de juridische band tussen een persoon en een staat en die wederzijdse rechten en plichten veroorzaakt
• Belgische nationaliteit wordt verkregen door:
o Afstamming
o Adoptie en toekenning
o Nationaliteitsverklaring
= geboorte in België of 5/10 jaar wettelijk verblijf en bijkomende voorwaarden
o Naturalisatie
§ Door uitstraling van België = aan België buitengewone diensten bewezen (sporters)
§ Erkende staatloze (2 jaar)
• Het kan ook worden verloren of herkregen
Woonplaats
= Is de plaats waar men zijn hoofdverblijf heeft gevestigd en geacht wordt aanwezig te zijn voor het uitoefenen
van zijn rechten en het vervullen van zijn plichten
• Wordt gekenmerkt door eenheid van bestendigheid
• ≠ woning of verblijfplaats (plek waar je ingeschreven bent)
• Voor rechtspersonen is de woonplaats de maatschappelijke zetel, dat is de administratieve hoofdzetel
van waaruit de rechtspersoon werkelijk wordt geleidt
• ≠ woonplaats strafrecht (plek van privacy)
Handelingsbekwaamheid
= geschiktheid om de rechten en plichten die men heeft zelf uit te oefenen, zonder tussenkomst van derden
(≠ rechtsbekwaamheid)
• Minderjarigen, geesteszieken, beschermde personen, … hebben geen of slechts beperkte
handelingsbekwaamheid en moeten derhalve vertegenwoordigd of bijgestaan worden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper awamariedg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.