Hoofdstuk 1 – Wat is de oorsprong van hersenen en gedrag?
1.1 Waarom gaan we hersenen en gedrag bestuderen?
1. Hoe de hersenen gedrag produceren is één van de grote wetenschappelijke
vragen
2. De hersenen zijn één van de meest complexe organen op aarde en worden
bij vele diersoorten aangetroffen
3. Een toenemende lijst van gedragsstoornissen kunnen verklaard en
behandeld worden naarmate onze kennis van de hersenen toeneemt
De kernvraag:
Hoe zijn de hersenen georganiseerd om gedrag te bestuderen?
1. Hoe zijn hersenen en gedrag geëvolueerd in verschillende diersoorten?
2. Hoe verandert gedrag in mensen met hersenschade of andere dysfuncties van de
hersenen?
3. Hoe zijn de hersenen gerelateerd aan gedrag in ‘normale’ mensen?
Hersenen hebben een invloed op gedrag en gedrag op de hersenen:
De hersenen bestaan uit voorhersenen en hersenstam.
➢ De voorhersenen zijn verantwoordelijk voor de meeste bewuste gedragingen.
o De voorhersenen hebben twee (bijna) symmetrische helften, deze
worden de hemisferen genoemd (links en rechts)
➢ De hersenstamisverantwoordelijkvoor demeesteonbewuste gedragingen.
o Cerebrale cortex is een dun, gevouwen laag van zenuwweefsel om de
hersenen heen. Je hebt vier verschillende kwabben in je hersenen.
1. Temporale kwab: horen, taal en muzikale mogelijkheden.
2. Frontale kwab: ‘uitvoerende’ functies zoals beslissingen maken
3. Pariëtale kwab: bewegingen in de richting van een doel, of uitvoeren van een
opdracht, zoals iets oppakken.
4. Occipitale kwab: begin van visuele processen.
1
, Zenuwstelsel bestaat uit centrale en perifere zenuwstelsel
➢ CZ: hersenen en ruggenmerg
➢ PZ: Autonome ZS (zorgt voor het gebruik van organen) en
somatische ZS
→Kloppen van je hart, samenkrimpen van je maag,…:
autonoom
→Spieren bewegen: somatisch
1.2 Benaderingen van hersenen en gedrag
Aristoteles en het mentalisme:
➢ De immateriële geest was verantwoordelijk voor gedrag, de hersenen hadden
hier niets mee te maken
→Geest en brein zijn onafhankelijk van elkaar
➢ Geest verwerkt informatie en produceert gedrag
➢ Mentalisme: betekenis van de geest
Descartes en het dualisme:
➢ Gedrag wordt geregeld door twee delen, een geest en een lichaam
dualisme
➢ De geest zit in het brein, dus de geest is ook verbonden met het lichaam
➢ Geest-lichaam probleem: het probleem hoe een immateriële geest kan samen
werken met de hersenen.
➢ Volgens Descartes zorgde de pijnappelklier ervoor dat er direct vloeistof naar de
spieren ging. Descartes geloofde dat dan de spieren bewogen.
→Ditkloptniet, tegenwoordigwetenwe dat de pijnappelklier eenrol speelt
bij biologische ritmevan het lichaam
Darwin en het materialisme:
➢ Rationele gedrag kan volledig worden verklaard door de hersenen en de rest van
het zenuwstelsel materialisme.
➢ Natuurlijke selectie: Darwins theorie over hoe nieuwe soorten kunnen ontstaan
en hoe soorten kunnen veranderen over een bepaalde tijd.
➢ Deze theorie heeft drie belangrijke implicaties voor ‘hersenen en gedrag’
1. Alle dierensoorten zijn ergens familie van elkaar, dus de hersenen ook.
2. Alle dierensoorten zijn ergens familie van elkaar, dus het gedrag ook.
3. Hersenen en gedrag zijn langzaam veranderd bij dieren die complexer
2
, werden, bij mensen is dat dus ook het geval.
➔ Mensen geloven verschillende theorieën, kan ook afhangen van je geloof.
Het brein produceert bewustzijn maar hoe produceert het brein dat?
➢ Klinische casus: locked-in syndroom (=mensen zitten in een coma maar zijn wel bij
bewustzijn
➢ Diepe hersenstimulatie: elektrische stimulatie van de hersenen
➢ Glasgow Coma Scale: bewustzijn is geen kwestie van alles-of -niets
3
, 1.3 Evolutie van Hersenen en Gedrag
Oorsprong van hersencellen en hersenen
➢ We sporen de evolutie van hersenen en gedrag bij mensen op twee manieren
op.
1. Door te kijken naar dieren die eerst een zenuwstelsel en spieren hebben
ontwikkeld.
2. Hoe het zenuwstelsel meer complex werd en daardoor de hersenen
ook meer complexer gedrag vertoonde.
➢ Oorsprong van hersencellen en hersenen
o Zenuwstelsels hebben zich opgebouwd en zijn stapje-
voor-stapje veranderd naarmate dieren evolueerden
o Mensen stammen niet af van apen maar wij zijn apen
o Apen zijn niet onze voorouders, maar we hebben een
gemeenschappelijke voorouder.
➢
➢ Een zenuwstelsel is niet essentieel voor biologisch leven (de meesten
organismen doen het zonder een zenuwstelsel). Zie hb. P16-17-18
o Zenuwstelsel: simpel zenuwstelsel dat geen hersenen of
ruggenmerg bevat, maar bestaat uit neuronen die sensorische
informatie doorgeven aan andere neuronen die spieren laten
bewegen.
o Bilaterale symmetrie: Lichaamsplan waarbij delen van het lichaam
aan beide kanten voorkomen (handen bijvoorbeeld).
o Ganglia: collectie van zenuwcellen dat functioneert als hersenen.
o Twee extra functies onderscheiden de ‘chordates’ (gewervelden):
Verspreiden niet toegestaan | Gedownload door Lauren Hermans (lauren.hermans99@hotmail.com)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurenhermans99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.