Samenvatting Geschiedenis Historische Context China
5 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Geschiedenis
Niveau
VWO / Gymnasium
Dit is een samenvatting over de Historische Context China. Ik heb het gebaseerd op de stof uit het boek Feniks voor 4/5/6 vwo. Deze historische context gaat over China, de Qing-dynastie, Ongelijke Verdragen, de Bokseropstand, de CCP, de Lange Mars, de Volksrepubliek China, Mao Zedong, het communism...
Vanaf de zeventiende eeuw werd China geregeerd door keizers van de Qing-dynasty. Ze
worden ook wel de Mantsjoes genoemd. Het keizerlijke gezag was in China gebaseerd op het
confucianisme: volgens deze filosofie en gedragsleer werd de keizer door de Hemel
aangewezen. Een groep ambtenaren, de mandarijnen, hielpen de keizer. Vanwege het
examenstelsel vormden de mandarijnen een bevoorrechte klasse met veel aanzien.
Volgens het confucianisme moest men eerbied hebben voor de hiërarchische ordening van
de samenleving.
In de negentiende eeuw verzwakte de machtspositie van de Qing-dynasty.
- Door een sterke bevolkingsgroei braken in sommige delen van het keizerrijk
hongersnoden uit.
- Bestuursfuncties werden steeds vaker op basis van vriendjespolitiek verdeeld.
- Veel mandarijnen maakten zich schuldig aan afpersing en diefstal.
Naast de interne onrust ontstond er ook een externe bedreiging voor de keizerlijke macht:
het modern imperialisme.
Westerse mogendheden probeerden in China hun positie te versterken. Dat ging moeizaam.
Het keizerlijk hof beperkte de mogelijkheden voor westerlingen om in China handel te
drijven. China toonde nauwelijks interesse in westerse handelswaar door het sterke Chinese
superioriteitsgevoel, sinocentrisme genoemd: Chinezen zagen westerlingen als barbaren.
Rond 1820 vonden de Britten toch een product waarmee ze de Chinese markt konden
betreden: opium. Miljoenen Chinezen werden verslaafd gemaakt. De Chinese overheid stelde
een verbod in, maar dat had weinig effect.
Door de massale verslaafdheid raakte de Chinese samenleving totaal ontwricht. In 1839
besloot de keizer twintigduizend kisten opium in beslag te nemen en te vernietigen. Hierdoor
begon de Eerste Opiumoorlog. De Chinezen maakten geen schijn van kans. China verloor dan
ook in 1842.
De Britten stelden een vernietigend vredesverdrag op. Dit Verdrag van Nanking kan worden
beschouwd als een van de eerste Ongelijke Verdragen. In deze diplomatieke
overeenkomsten, waarvan er in de negentiende eeuw nog vele volgden, werd China steeds
tot veel verplicht, terwijl de westerse mogendheden voor zichzelf juist rechten en privileges
afdwongen.
Rusland zag Mantsjoerije als onderdeel van haar invloedssfeer en legde er een spoorlijn aan
die uitkwam in de Russische havenstad Vladivostok. De Chinese regering verloor steeds meer
zeggenschap over haar eigen grondgebied. Voor buitenlanders werd in de verdragen
extraterritorialiteit geregeld.
In 1856 brak de Tweede Opiumoorlog uit, nadat China zich probeerde te verzetten tegen
nieuwe Britse economische eisen. Ook dit keer verloor China en kreeg een vernederend
verdrag opgelegd.
, In 1894 kwam het tot een oorlog tussen China en Japan, omdat Japan zijn macht naar Korea
probeerde uit te breiden. De Chinese vloot werd vrijwel direct uitgeschakeld en moest de
vredesvoorwaarden accepteren.
De macht van de keizer nam steeds meer af. Binnenlands verzet tegen het falende centrale
gezag nam daardoor toe. Tussen 1851 en 1868 werd de Chinese overheid geconfronteerd
met twee grote volksopstanden.
1. Hong had grote groepen ontevreden boeren gemobiliseerd. Hong wilde met hen een
revolutie ontketenen tegen de keizer Taipingopstand. Zij kregen een groot deel van
China in handen.
2. De overstromingen van de Gele Rivier in noord China zorgden voor grote problemen.
Boeren kwamen massaal in opstand Nianopstand: gewapende acties tegen
grootgrondbezitters en tegen ambtenaren die belastingen inden.
Deze werden met moeite neergeslagen. Het deed sommige Chinezen beseffen dat
moderniseringen noodzakelijk waren. Japan was een grote inspiratiebron.
In 1861 startte in China de Zelfversterkingsbeweging. De aanhangers wilden belangrijke
stappen zetten op het gebied van militaire en technische modernisering.
De keizer besloot enkele aspecten van het bestuur te moderniseren. Een invloedrijke groep
conservatieven waardeerde dit niet. Cixi, de keizerin-weduwe, steunde hen. In 1898 nam ze
de macht van de keizer over en draaide ze de meeste hervormingen direct terug.
Eind jaren negentig van de negentiende eeuw ontstond in Noord-China een geheimzinnige
rebellenbeweging. De aanhangers noemden zichzelf het Genootschap de Vuisten van de
Gerechtvaardigde Eensgezindheid. Anderen noemden hen Boksers. Ze namen gewelddadige
acties tegen westerse imperialisten en vernietigden allerlei kerken en westerse bezittingen.
Ze kregen steun van Cixi. Nadat zij een belangrijke Duitse gezant vermoordden, greep een
westerse troepenmacht in en moesten ze een Ongelijk Verdrag tekenen.
In een poging de keizerlijke positie te versterken, werd alsnog een aantal hervormingen
doorgevoerd. Maar deze betekenden in feite te weinig en kwamen te laat. Na Cixi kwam
Puyi, drie jaar oud, op de troon. Eind negentiende eeuw was er een nieuwe nationalistische
beweging ontstaan onder leiding van Sun Yat-sen. In 1911 brak in het zuiden van China een
muiterij uit in het leger. Generaal Yuan Shikai nam de leiding van deze revolutie op zich. De
Qing-dynasty kwam ten val: keizer Puyi trad af en Shikai werd president van de Republiek
China.
§3.2 Nationalisten en communisten strijden om de macht
Na het uitroepen van de republiek China werden er in 1913 parlementsverkiezingen
georganiseerd. De nationalisten, o.l.v. Sun Yat-sen behaalden de meeste stemmen. Er
stonden Drie Volksbeginselen centraal:
1. Nationalisme moest leiden tot het terugdringen van buitenlandse invloeden in China.
2. De bevolking moest via verkiezingen invloed krijgen in de politiek, waardoor China
democratischer zou worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper info8955. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
