H3: Prijsvorming
• Markt: geheel van de vraag en het aanbod van een bepaald goed
- Zowel fysieke markten, deelplatformen (vb Uber), veilingsites, …
• Marktvorm: hoe een markt georganiseerd is
4 kenmerken:
- Aantal marktpartijen (vragers, aanbieders)
één, weinig of veel
- Doorzichtigheid/volkomenheid/transparantie
volkomen, transparant: alle partijen zijn op de hoogte van alle
marktelementen
onvolkomen: partijen beschikken niet over nodige informatie
- Toetredingsmogelijkheden
vrij/open: vragers en aanbieders kunnen vrij toe en uittreden
beperkt
- Mate van productdifferentiatie
Homogeen
Heterogeen
1
,VOLKOMEN CONCURRENTIE
• Kenmerken
- Veel vragers en aanbieders
- Markt is volkomen doorzichtig of transparant
- De markt is voor iedereen toegankelijk
- Men verhandelt een homogeen product
• Producent is ….
- Hoeveelheidsaanpasser (prijsnemer) ondernemer kan geen invloed
uitoefenen op de verkoopprijs, enkel reageren door geproduceerde
hoeveelheid aan te passen
• Basismodel voor economische analyse
- Komt in realiteit echter niet zo vaak voor
Prijzen komen tot stand door wisselwerking vraag en aanbod
Er ontstaat slechts één prijs = evenwichtsprijs of marktprijs
- De prijs waarbij aangeboden en gevraagde hoeveelheid met elkaar
overeenstemmen
- Qv = Qa (evenwichtsvoorwaarde)
Markt in rust (= in evenwicht)
Marktevenwicht
,Verandering evenwichtsprijs
Verschuiving vraagcurve
Oorzaken
Inkomensverandering
Preferentiewijziging van de consument
Prijzen van andere goederen wijzigen
Het aantal vragers wijzigt
Verschuiving vraagcurve naar links
Oorzaken:
Inkomen daalt
Voorkeur stijgt
Substitutiegoed wordt goedkoper
Complementair goed wordt duurder
Aantal vragers neemt af
Evenwichtshoeveelheid daalt
Verschuiving aanbodcurve
Oorzaken:
Productiviteit
Prijzen van productiefactoren
Aantal aanbieders
Verschuiving aanbodcurve naar rechts
Oorzaken:
Productiviteit stijgt
Prijzen van productiefactoren dalen
Aantal aanbieders stijgen
Evenwichtshoeveelheid stijgt
Ingrijpen overheid prijsvorming
Maximumprijs opstellen (beschermt de consument tegen te hoge prijzen)
Verstoort marktevenwicht
Leidt tot een vraagoverschot
Oplossen:
- Vraag doen dalen:
Substitueerbare goederen stimuleren
Complementaire goederen
ontmoedigen
- Aanbod doen stijgen:
Aanmoedigen meer produceren
Invoeren doen stijgen
ONVOLKOMEN CONCURRENTIE
“meer realistische concurrentievormen”
in praktijk niet veel vragers en aanbieders door fusies en overnames
(slechts enkele producenten die veel producten aanbieden)
Toetreding moeilijk
Hoge investeringsbedragen
Heterogeen product
Productdifferentiatie (kwaliteitsverschillen, verscheidenheid aanbod,..)
Directe invloed op prijs
1. Monopolie
Kenmerken
• 1 aanbieder prijszetter
- Op KT
- Geen onbeperkte economische machtspositie
• Veel vragers
• Ondoorzichtige markt
• Beperkte toetreding
• Homogene goederen
Soorten
Overheids- of wettelijk monopolie
o Overheid neemt productie in handen
o NMBS, ECB, notaris
Feitelijk monopolie
o Alle concurrenten uit markt dringen
o Apple, microsoft, aspirine
Natuurlijk monopolie
o Als enige beschikken over bepaalde grondstoffen
o Op 1 plaats verkrijgbaar
o Bv diamantmijnen in Zuid-Afrika
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper okedeveleer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
