Samenvatting
Samenvatting Historiografie HOC 1 (4/03)
- Vak
- Historiografie
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Les 1 van historiografie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Sofie Vandermarliere – BA3 Geschiedenis (2024)HISTORIOGRAFIE
LES 1: INLEIDING – VROEGSTE GESCHIEDSCHRIJVING
Wat is geschiedschrijving? = Hoe hebben mensen vroeger geschiedenis geschreven?
Historiografie was heel lang eurocentrisch, weinig over globale geschiedschrijving
Dit vak gaat eerder over brede tendensen over heel de wereld
INLEIDING
Clio, muze van de geschiedenis (dochter van Zeus) – afgebeeld met boekenrol: heeft
volgens legendes de grote goden en daden verbeeld en neergeschreven
= klassieke beeld van de geschiedschrijving
= problematisch: Clio staat voor de westerse, Rom, GR geschiedschrijving: geldt niet voor
de hele wereld!
Symbool van westerse dominantie in de geschiedschrijving
Geschiedschrijving = historisch bepaald: dynamisch, contingent, toevalligheden
(studie onthult eigenheid van onze benadering)
Beter begrip krijgen van wat we nu kennen als de norm van geschiedschrijving
Vanaf 19e eeuw is onze vorm dominanter geworden, nu kijken we ook naar andere
vormen om meer over onze benadering te weten te komen
FUNCTIES
1) Wetenschappelijk: onafhankelijk (bepaalde geschiedenis niet verheerlijken) +
geen plagiaat (og onderzoek en kritisch naar bronnen kijken)
a. Bartholomé de las Casas (1552): Latijns-Amerika : zijn doel was
kerstening van de lokale bevolking
i. Wat is de functie van dit fragment? Kaart aan dat de Spanjaarden
de lokale bevolking uitmoorden
Als hongerige tijgers, wolven en leeuwen stortten de Spanjaarden zich meteen op de
onschuldige schapen, die door de Almachtige begiftigd waren met voornoemde deugden,
en waren vanaf hun eerste ontscheping gedurende veertig jaar alleen maar bezig met het
meedogenloos uitmoorden van deze beklagenswaardige mensen, die zij zo onmenselijk en
barbaars afslachtten en pijnigden met allerlei ongekende en ongehoorde kwellingen, -
waarvan in het volgende verhaal verslag zal worden gedaan - dat er van de drie miljoen
mensen, die voordien Hispaniola bevolkten, tegenwoordig nog nauwelijks driehonderd over
zijn.
= politieke functie van geschiedenis!
2) Politiek
3) Maatschappelijk: maatschappelijk bindmiddel door te kijken naar ‘heel ander
verleden’ -> binding creeëren tussen mensen in het heden (Michel de Certeau:
L’écriture de l’histoire)
1
, Sofie Vandermarliere – BA3 Geschiedenis (2024)
4) Didactisch: mensen een spiegel voorhouden, kijken naar daden van vorsten in het
verleden om te tonen hoe vorsten zich op een correcte manier moeten gedragen
5) Esthetisch: White: geschiedenis als een vorm van poëzie, een mysterie dat nooit
helemaal ontrafeld kan worden
Geschiedenis kan veel functies hebben en al die functies kunnen elkaar ook
overlappen!
GENRES
Geschiedschrijving is beperkend: schrijven is maar 1 vorm van feiten over te brengen
Herinneringen of mondelinge overdracht = wat mensen altijd al hebben gedaan
(zoals bv Ilias en Odyssee)
Waarom is dit geen geschiedschrijving?
Geschiedschrijving startte in brede zin in de oudheid (kleitabletten Mesopotamië,
inscripties op tempels in China)
In enge zin gebeurt geschiedenis ook als een vorm van een wetenschap: nog maar
anderhalve eeuw in bestaan (geschiedenis beoefenen als wetenschap)
= historische cultuur: historisch bewust zijn - The past isn’t dead, it isn’t even past
(Faulkner, 1951)
TERMINOLOGIE
Geschiedenis: betekent verschillende dingen
- Het verleden zelf: wat er is gebeurd
- Reconstructie van het verleden
- Discipline: wetenschappelijk kennisdomein
Verschillende nadrukken naar gelang ruimte en tijd waar geschiedenis wordt beoefend
(linguïstische verschuivingen/verschillen)
Historiografie: verwijst ook naar verschillende dingen
- Geheel van geschiedenissen: historische literatuur (geschiedenissen over een
bepaald onderwerp)
- Metaniveau van de historische praktijk: heel overkoepelend, historiografie kan ook
naar doelen/methoden/.. van historische praktijk verwijzen
VALKUILEN
1) Vaak werd geschiedschrijving gereduceerd tot Europese historiografie
Eurocentrisme veronderstelt een centrum en een periferie
Kritiek: Edward Said – Orientalism (postkoloniale kritiek op europese
geschiedschrijving)
o Vage noties van oost en west bekritiseren
Historici hanteren veel meer globale benaderingen van geschiedschrijving
2) Loutere nevenschikking: alles louter als een mozaiek naast elkaar plaatsen (geen
oog voor contacten tussen gebieden) – langs beide kanten een soort uitwisseling!
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sofie7. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79202 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen