Samenvatting
Samenvatting Maatschappijgeschiedenis I (100% slaagkans)
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
In deze samenvatting wordt elke les samengevat. Alles staat in deze samenvatting, waardoor je slaagkansen zeer hoog zijn.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappij 1Les 1
Nieuw assyrisch rijk
Donkere eeuwen
- Begint rond 1200
- Ontstaan wnr myceense beschaving teneinde gaat
- Paleiseconomie verdwijnt doordat paleisburchten verdwijnen
- Sterke daling bevolking
- Verschuiving van akkerbouw naar veeteelt (als bevolking afneemt, is er meer land ter
beschikking), veeteelt was minder arbeidsintensief & vee kun je tijdens oorlogen naar
vrijheid brengen
- Technisch pijl gaat achteruit
- Techniek van lezen en schrijven gaat achteruit, minder bronnen dus voor ons
Schrift komt terug op, de eerste opgeschreven bronnen die we overhebben zijn
ilias en odysee
Homerus
Ilias: grieken vs troje
- Agamenon = koning mycene
- Achilles grote strijder
- Odyseus bouwt paard van troje
Odyssee
- Verhaal van odysseus (griekse held die trojaanse paard heeft gevonden)
Was wijs en intelligent
- Een deel gaat over De terugkeer van odyseus naar huis & ander deel van het verhaal
gaat over wat er op eiland gebeurt met telemachus
750-650 ongeveer: wanneer geschreven is
- Hoe zijn ze ontstaan? Milman parry merkt op dat ilias en odyssee sterke
overeenkomsten hebben met de gezangen van de barden op balkan in 19de eeuw
In ilias en odyssee zijn er formules die eeuwig herhaald worden & dat heb je ook
in de barden van de balkan (deze werden mondeling overgeleverd)
Aan de ilias en odyssee kunne we zien dat ze een mondelinge overlevering
hebben (vb: strijdwagens & bronzenwapens
Passages
,Polis
Soort stadstaat
Allemaal onafhankelijke staten
- Stedelijke centrum + omringend gebied
- De burgers staan centraal in de poleis
- Vaak ontstaan er ook vluchtburchten (tijdens gevaar kwamen ze bij die heuvel bij
elkaar) (in athene heb je de akropolis)
- Wat onderscheid de positie van de aristocratie met die van de gewone burgers?
aristocratie zijn grootgrondbezitters
de publieke functies zijn voorbehouden aan de aristocratie (dat verandert in de
loop der tijd)
- de poleis in archaische periode (750-500) komen eerst op in zuiden en zuidoosten
passage
kolonisatie
ze vestigen nieuwe poleis buiten griekenland
- vanuit griekse poleis worden nieuwe poleis ergens anders gesticht (vooral langs de
kusten van zwarte zee, zuid italie en de kust van zuid-frankrijk en spanje)
- de beweging kwam onder andere door bevolkingstoename: een deel van de burgers
ergens anders vestigen
- dit leidde tot uitbreiding van de handel
landbouwsoverschotten naar greece (vb graan)
specialisatie in wijn en olijven
groei in nijverheid en handel in archaische periode (bv de groei van textiel)
leidt tot sociale veranderingen
sociale veranderingen
naast aristocratie ontstaan er mensen die ook rijk zijn
er ontstaat toenemende kloof tussen rijk en arm: bevolkingsgroei zorgt ook voor een
probleem
- veel kleine boeren komen in de problemen omdat er niet genoeg grond is
- schuldslavernij is een groot probleem in de poleis
oorlogvoering
door sociale en econiomsche verandering is er een verandering van oorlogen
,er komen nieuwe rijken op naast aristocraten, dus de mensen die een rol kunnen spelen in
oorlog verhoogt
- de welvarende boeren gaan ze inschakelen in de oorlog (ze zijn welvarend genoeg
om wapenuitrusting te kunnen kopen = hoplieten)
- de armen kunnen zich zo een uitrusting niet kopen, zij zijn de lichtgewapenden
- de hoplieten strijden op een andere manier: hoplieten gaan in een linie opereren, ze
vechten in een linie (falanx)
collectief>individualisme
- naast de infanterie had je de ruiters (dat waren de elite)
was duur
over archaische perioden heen. Is de neergang van de aristocratie
- door veranderingen verandert positie van de adel
- er komen andere groepen die net zo rijk zijn, en de oorlogvoering verandert
waardoor de belangrijke legitimerende rol ban de aristocratie wegvalt
- dat leidt tot politieke veranderingen
politieke veranderingen
passages
het opschrift stellen van wetten
- om de burgers te beschermen van de willekeur van de aristrocraten
- er is een deel van de aristocratie dat zich wil beschermen tegen de machtigere
aristocratie (dus het beschermt ook de minder machtige aristocraten tegen de meer
machtige aristocraten)
publieke functie waren enkel voor de rijke aristocratische families
- de rijke niet-aristocraten willen ook deel hebben aan de invloed voor de zaken
binnen de poleis
- dus 2de politieke verandering: toegang voor publieke ambten is niet meer gebaseerd
op adelijke afkomst maar op rijkdom
dan spreken we over een oligarchie: een beperkte groep die de publieke ambten
kan vervullen, die invloed heeft op de besluiten van de polis
in overgang van aristocratie naar oligarchie zagen we in veel poleis een fase van tirannie vast
- in grieks opzicht: iemand die meer macht uitoefent dan hem toekomt (dat kan op
een positieve manier zijn)
- basis van tirannen:
individuele gezag van tiran: het zijn altijd aristocraten & ze hebben veel
persoonlijke prestatie
hij krijgt steun van een groep buiten de aristocratie (vaak de hoplieten
- een fase van tirannie duurt meestal maar 2 generaties
, wrm? Kwam door de persoonlijke ervaring in eerste generatie (de zoon heeft niet
dezelfde prestaties als zijn vader gedaan) & steun van buiten aristocratie
(hoplieten vooral) zien het als verworven recht en hoeft men geen steun meer te
bieden aan tiran in 2de generatie
athene in 6de eeuw
594: solon wordt aangesteld als bemiddelaar
- de rijken niet aristocraten willen ook invloed hebben in beleid in poleis en willen ook
de eer hebben (status)
- 2de conflictpunt: de problemen van de kleine boeren (de schuldslavernij), ze eisen een
herverdeling van het land
Hij komt met maatregelen
1) Hij geeft de niet rijken toegang tot de publieke posten: hij creeert 4
vermogensklassen (superrijken, rijken, welvarende boeren..) ( de 2 hoogste
mogen de ûblieke posten bekleden)
2) Hij begint ook de raad van 400 waarin de eerste 3 vermogensklassen meedoen
3) Hij schrapt alle schulden en laat iedereen die in schuldslavernij is geraakt vij &
schapt hij schuldslavernij af
4) De herverdeling van het land doet hij niet
De volgende fase is de tirannie
- Peisistratus: aristocraat, hij erft goudmijnen in thracie, OBV goud dat hij beschikt,
bewapent hij het gewone volk in athene
- 18 jaar lang tirannie, daarna zoon hippias overgenomen
- Zijn voornaamste maatregelen waren gericht tegen de mede aristocraten
Zijn beleid is erop gericht om de invloed van de andere aristocraten te
verminderen
- Sparta voert een beleid tegen tirannen en hippias wordt belegerd door spartaanse
troepen en hij gaat in ballingschap in perzisch rijk
- (cleisthenes wordt gezien als grondlegger van de democratie)
Overeenkomst cleisthenes en peisistratis: ze zoeken allebei aansluiting bij
bredere lagen bij burgers van athene & beide zijn het aristocraten & beleid
voeren wat de macht van de aristocratie vermindert
passages
les 2: klassiek griekenland
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gustdesmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen