WETENSCHAPPELIJK MANAGEMENT
Historische wortels van het management
= De wetenschappelijke kennis over het management van organisaties is een langdurig en
continu proces van analyse en falsificatie geweest. De wortels hiervan kunnen worden herleid
tot de klassieke oudheid.
• Babylonische koning Hammurabi (2250 v.Chr.)
o Vaardigde een codex uit met 282 wetten. Sommige daarvan hadden betrekking op
zaken.
o Wet 104 was de eerste historische vermelding van boekhouding.
- Het behandelde geschreven ontvangstbewijzen en ontwikkelde een
agentschapsrelatie en verantwoordelijkheid tussen agent en handelaar.
o Zijn code reguleerde ook salarissen en vergoedingen.
• Een van de eerste termen die een professionele managerial rol beschreven = vizier (1750
BC)
o Van dit woord komt supervising. Gaat terug naar het oude Egypte.
o De functie van vizier was een functie van directeur, organisator,coördinator en
besluitvorming. Onder de vizier werd een grote bureaucratie ontwikkeld om de
eb en vloed van de Nijl te meten
o Voorspellen, taakverdeling over departementen en een full time coördinator
• Sun Tzu is de vader van strategisch management-denken (544 BC).
o Hoewel zijn filosofieën zich afspelen in een militaire omgeving, kunnen ze
worden toegepast op strategische business beslissingen.
o Hij biedt inzichten om niet alleen met de vijand of concurrenten om te gaan,
maar ook in het managen van mensen.
o “Every battle is won before it is fought”
• Boek: the art of war (Sun Tzu)
o “Strategie zonder tactiek is de traagste weg naar de overwinning. Tactiek zonder
strategie is het geluid dat een nederlaag voorafgaat”.
, o “Het is het beste om de eigen staat intact te houden; het vernietigen van de staat
van de vijand is niet meer dan een tweede keuze [...]. Dus het behalen van
honderd overwinningen is niet de hoogste voortreffelijkheid; de hoogste
voortreffelijkheid is het onderwerpen van het vijandelijke leger zonder te
vechten” (Sun-Tzu 2008, 143).
o “Het opstellen van troepen kan worden vergeleken met water: zoals de loop van
het water hoge gronden vermijdt en naar het laagste punt stroomt, zo moet men
op de weg naar de overwinning de sterke punten van de vijand vermijden en daar
toeslaan waar hij zwak is” (Sun-Tzu 2008, 161).
o “Hij die de vijand en zichzelf kent zal in geen honderd gevechten in gevaar zijn”
(Sun-Tzu 2008, 145).
o “Oorlog is zodanig dat de belangrijkste overweging snelheid is” (Sun-Tzu 2008,
191).
o “Daarom beweegt de expert in de strijd de vijand en wordt hij niet door deze
bewogen” (Sun-Tzu 2008, 157).
o “Daarom, breng [de troepen] bijeen door ze menselijk te behandelen en houd ze
in de hand met strikte militaire discipline. Dit zal hun trouw zeker maken” (Sun-
Tzu 2008, 179).
• 469-399 BC – Sokrates
o Zag dat managementvaardigheden geleerd konden worden.
o Hij zei dat het management van private belangen niet verschilt
van het management van publieke belangen – enkel in de
grootte. Geen enkele kan uitgevoerd worden zonder mensen.
En deze die begrijpen hoe ze anderen kunnen inzetten zijn
succesvolle beheerders van zowel publieke als private belangen.
• 427-347 BC – Plato
o Student van Sokrates bestudeerde menselijke diversiteit en zag
hoe dit leidde tot arbeidsverdeling.
o De notie dat arbeidsverdeling tot een optimalisatie van
productiviteit zou leiden zou ongeveer 2000 jaar blijven bestaan en de basis
vormen om werk te organiseren.
, • 384 -322 BC – Aristotoles
o Student van Plato gaf meerdere inzichten in management
en organisatie en politiek.
o Over arbeidsspecialisatie werk wordt beter gedaan
wanneer het onverdeelde aandacht krijgt.
o Over centralisatie, decentralisatie en delegatie van bevoegdheden: we zouden
moeten weten welke lokale tribunalen over welke materie bevoegd zouden
moeten zijn en welke waarin autoriteit moet worden gecentraliseerd.
§ Zou 1 persoon orde moeten handhaven op de ene markt en iemand anders
ergens anders? Of zou dezelfde persoon overal verantwoordelijk moeten
zijn?
o Over synergieën: het hele is natuurlijk superieur over het gedeelte
o Over leiderschap: hij die nooit geleerd heeft te volgen en te gehoorzamen, kan
nooit een goede leider zijn.
• 350-275 BC – Chanakya Kautilya (India)
o Het is moeilijk om competente ambtenaren te vinden omdat mensen van nature
uit wispelturig zijn.
o Het is onmogelijk voor een overheidsambtenaar om niet een deel van de Konings
inkomsten op te eten.
o Om orde te handhaven adviseert hij strikte en nauwe controle,
strenge bestraffing, een netwerk van spionnen binnen de overheid om
toezicht te houden op de werknemers van de overheid en werknemers
in de verleiding brengen om hun loyaliteit te testen.
§ Cfr. Politie en huiszoekingen – euro.
o Hij ontwikkelde departementen met directeuren met gedetailleerde
functieomschrijvingen
• 325 - Constantijn de Grote
o Gaf aanzet tot Eerste Concilie van Nicea waarbij de Christelijke doctrine werd
vastgelegd + autoriteit van Rome, Alexandrië en Antiochië.
o Was poging om organisatorische en theologische problemen op te lossen
waarmee vroege Christendom werd geconfronteerd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zokornas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.