,Magmatische gesteenten
Eigenschappen
• Stollen/solidificeren of kristalliseren uit een magma
o Anders: vulkanisch glas
• Fysische eigenschappen: viscositeit – smeltpunt – kristallisatiegedrag
• (Meestal) silicaatmagma: hete vloeistof met silicaatsamenstelling
o Afkoeling: silicaatmineralen
• Magma: smelt + kristallen + opgeloste gassen
o Samenstelling van de 3 toestandsfasen, maar zal zich als geheel als vloeistof
gedragen
o T° (stolling) T° (magma) bij gegeven P (weinig/geen oververhitte magma’s)
▪ Mafische (lage SiO2 c.) magmas zoals basalt 1100-1200°C
▪ Felsische (hoge SiO2 c.) magmas zoals rhyoliet 750-900°C
▪ Oplossen H20: verlaging van het smeltpunt
Chemische Samenstelling
= Vooral O, Si, Al (hoofdelementen)
• Hoofdelem. (>2%) – Nevenelem. (0,1-2%) – sporenelem. (0,1% of <1000 ppm)
o Classificatie: hoofdelementen + nevenelementen (SiO2 gehalte)
o Genese: sporenelementen
• Elementaire oxiden: Vol% O = 93,77, Gew% O = 46,59
• Gabbro – dioriet – syeniet – granodioriet - graniet
• Opgeloste gassen: Oplosbaarheid neemt toe met T en P
o Explosieve eruptie van gas = vulkaanuitbarsting
o Rustig: fumarole (gasbron) – solfatara (zwavelgasbron)
o Externe of atmosferische gassen: H2O, N2, O2 en Ar
o Actieve gassen van zuivere magmatische oorsprong: CO2, NH3, HCl, HF, H2S, SO2
3
, Genese
= Door partieel opsmelten t.h.v. boven mantel en/of onder korst
• → stijgen van magma → stollen aan oppervlakte of in hogere delen van de korst
o Vloeistof lagere dichtheid dan uitgansgesteenten: densiteitsverschil tussen
achterblijvend mantelgesteente en lichtere smeltdruppels. Hierdoor gaan de
smeltdruppels migreren naar boven toe (door zwaktes in de gesteenten)
o Mantel → lithosfeer → aardoppervlak
o Forse daling vd temperatuur: stollen
• Subductie: asthenosferische plaat partieel opsmelten → vorming magmakamers
• Differentiëren van magma’s: veranderen van samenstelling wanneer T en specifieke
mineralen uitkristalliseren
o Gefractioneerde kristallisatie: specifieke chemische samenstelling
bulksamenstelling uitgansmagma
o Bij evenwichtssamenstelling: og samenstelling = uitganssamenstelling
Soorten
• Intrusief/plutonisch/dieptegesteente: magmatisch gesteente gevormd door stagnatie
(stolling) van magma in de korst
o Trage afkoeling = grote kristallen
o Vb) graniet
• Extrusief/vulkanisch/pyroklastisch gesteente: magma bereikt oppervlak. Gassen
ontsnappen door lage druk ➔ ontgaste magma (= lava)
o Snelle afkoeling = kleine kristallen (ook glas)
• Subvulkanisch gesteente: komt in aardekorst, maar niet aardoppervlak
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lonekorsgaard. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.