H1: Inleiding
1.2: Transculturele competenties: een inleiding
Hv kan in contact met andersculturele cliënten vervreemding ervaren= verlies van alledaagse en
professionele vanzelfsprekendheden
Sommige: professionele en persoonlijke verrijking
Kloof (vervreemding) met client overbruggen door cultuurbewuste hulpverlening= hv vergt de
ontmoeting met de vreemde ander inzet, moed, creativiteit, flexibiliteit en bovenal de wil om
cultureel bewust te worden en te handelen
- Hv: bewust zijn van werking cultuur in zijn denken en handelen + in dat van client
1. (h)erkennen van verschillen
2. Deze verschillen juist interpreteren (vanuit kennis)
3. Adequaat reageren op cultureel anderen
1.2.1: Culturele bewustwording
= actief, bewust proces waarin hv overeenkomsten en verschillen binnen en tussen cultureel-diverse
groepen herkennen
4 tussenstappen:
1. Zelfbewustzijn: leven wordt in grote mate gevormd door cultuur
2. Bewustwording: van eigen normen en waarden + de effecten hiervan op het gedrag van
mensen met een andere cultuur
3. Accepteren: van verschillen tussen culturen
4. Gevoeligheid ontwikkelen die nodig is in interculturele situaties om communicatie effectief
te maken
=>Proces van bewustwording is een moeilijk omkeerbaar proces
61
,1.2.2: Culturele kennisverwerving
Handelen van hv gaat gepaard met impliciete en expliciete kennis: biedt referentiekader, ijkpunten
en contexten van interpretaties en analyses van gedrag client
2 manieren om culturele kennis te verkrijgen:
1. Deductief: raadplegen van algemene informatiebronnen
= voorwaardelijke kennis: culturele kennis is hooguit een bron van hypothesen om het
gedrag van individuen te interpreteren
Deel 1 van cursus
2. Inductief:
Raadplegen van persoon zelf en zijn omgeving om zicht te krijgen op individuele kijk van
client op cultuurelementen
1.2.3: Culturele zelfkennis (emoties en attitude)
Interculturele contacten kunnen leiden tot emotionele reacties als mensen elkaar verkeerd begrijpen
zelfkennis nodig = attitude= totaal aan opvattingen, gevoelens en geneigdheid tot handelen ten
opzichte van iets of iemand
Ajzen: attitude bestaat uit 3 samenhangende componenten:
1. Cognitief component: betrekking tot opvattingen, waarden en normen
wat denk ik over deze persoon?
2. Affectieve component: gebaseerd op gevoelens en emoties
Wat voel ik ten aanzien van deze persoon?
3. Conatieve component: gebaseerd op wil/ bereidheid tot bepaald gedrag
wat wil ik doen?
1.2.4: Culturele (basis)vaardigheden
- Culturele flexibiliteit: kunnen omgaan met culturele verschillen
- Culturele veerkracht: kunnen omgaan met moeilijkheden, negatieve gevoelens, ambiguïteit
(=dubbelzinnigheid) en weerstanden die gepaard gaan met interculturele ontmoeting
- Culturele communicatieve vaardigheden: kunnen omgaan met verschil in
communicatiestijlen en anderstaligheid
- Culturele conflicthantering: kunnen omgaan met interculturele conflicten en morele
dilemma’s, …
- Culturele multi-perspectiviteit: inclusief denken en handelen, vermogen om
situatie/vraagstuk/probleem vanuit meerdere invalshoeken te bekijken
H2: cultuurbewuste attitude
2.1: Inleiding
62
, Hv: vanuit pluralistische attitude kritisch reflecteren op eigen attitude
2.2 Cultuur-universalisme (monisme)
Cultuuruniversalisme= stelt dat algemene (universele) waarden zijn die voor iedereen gelden. Het is
mogelijk om een enkel (mono=1) denksysteem te creëren waarmee verschillende ideeën en
verschijnselen in de wereld kunnen worden beoordeeld en getoetst
- Ambitie: gelijke behandeling en beoordeling
- Gevaar: eigen denksysteem wordt als universeel gezien
Universalisme = monisme
- Eigen opvattingen staan centraal
- Wij-zij denken, wij-zij voelen, wij-zij gedrag
- Monistische houding = hindernis om tot echt ontmoeting te komen met andere cultuur
Andere wordt gezien als ‘niet normaal’
Goede intenties om andere te helpen, maar geen inlevingsvermogen in perspectief van
andere, moeilijk aansluiting vinden
Wil ‘eigen manier’ overdragen aan andere
Andere worden niet gehoord, hen wordt verteld wat en hoe anders moet
Bv: cultuur als Bilding (zie p. 13)
Persoon met monistische houding die tot meerderheidsgroep behoort:
- Hoort nieuwe ander of lid minderheid niet
- Vertelt hen hoe het anders moet
Leiden tot assimilatie, alledaags racisme, …
Lid minderheidsgroep: zichzelf evolueren vanuit monisme meerderheid
2.3: Cultuur relativisme
= gedrag in een bepaalde cultuur kan niet beoordeel zijn adhv waarden en normen van een andere
cultuur, maar gezien worden als een uniek fenomeen
- Objectief bekijken, begrijpen en beschrijven van culturele aspecten
- Waarden en gedrag worden gerelateerd aan culturele context
- Bestaat geen superieure of universele moraliteit: morele, ethische regels van alle culturen
verdienen evenveel respect
- = moreel of ethisch principe met nadelige effecten zoals onverschilligheid en
handelingsverlegenheid
Onverschilligheid= tolerant worden voor intolerantie: bv: geen oordeel hebben over
vrouwenbesnijdenis, slavernij of genocide
- Cultureel opportunisme= etnische cultuur wort aangevoerd als rechtvaardig of als cultureel
verweer: ‘zo is onze cultuur’
- Kan gebruikt worden door zowel minderheidsgroepen als meerderheidsgroepen
2.4: Cultureel Pluralisme (combinatie universalisme – cultuurrelativsime)
Voor samenlevingen waarin subculturen:
- hun eigen unieke identiteit kunnen behouden
- hun waarden en praktijken geaccepteerd worden door samenleving als geheel
63
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanveltomjessie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
