Fysieke en Geriatrische revalidatie I
Dwarslaesie
Begrippen
Dwarslaesie Schade aan het myelum, onderbreking tussen de hersenen en RM→uitval functies
Motorische uitval schade aan zenuwwortels of myeline, onderbreking van de afferente en efferentie
banen, besturing uitgevallen
Spastische verlamming Upper Motor Neuronn Laesion, spinale reflexen worden geïnhibeerd, hyperflexie en
hypertonie → spitsvoeten en blaasproblemen
Slappe verlamming Lower Motor Neuron Laesion, communicatie naar spier loopt mis → atonie
Sensibele uitval Schade aan afferente banen, gevoelsprikkels gaan niet naar hersenen, geen pijn,
warm, koud, aanraking
Vegetatieve stoornissen Blaas, darm, seksueel, circulatie, ademhaling, vaattonus, thermoregulatie
Plegie Complete laesie
Parese Incomplete laesie
Anterior Cord Syndrome verlies spiercontrole, mindere sensibiliteit
Posterior cord Syndrome sensibiliteitsprobleem
Central Cord Syndrome Benen > handen, verlies spierkracht, mindere sensibiliteit
Syndroom Brown-sequard Laterale beschadiging RM, motorische uitval aan dezelfde zijde van beschadiging. Aan
de beschadigde zijde: geen spiercontrole, normale sensibiliteit
De niet beschadigde zijde: spiercontrole normaal, pijn en temp gestoord
Oorzaken
● Wervelfracturen
● Vasculaire stoornissen
● Ontstekingen
● Tumoren
Spinale shock
● 8 weken
● levensbedreigend, niet voorspelbaar
● Slappe verlamming, disregulatie van vochthuishouding, voedingsstoffen, bloedanemie evt ademhaling, bloed
en temperatuur problemen
Na de spinale shock
● Spasticiteit onder laesieniveau
● toename van reflex activiteit, reflexblaas en darm
● Wisselende bloeddruk, temperatuur, transpiratie
● Verminderde longfunctie
, Secundaire problematiek
● Decubitus/doorligwonden → degeneratie van huid en weefsel door overmatige druk en knelling
● Neurogeenblaaslijden en darmregulatie (werkt autonoom, sympatische en somatisch ZS)
○ Blaasfunctie is bij de spinale shockfase niet actie (wordt anders teveel uitgezet!)
■ reflexblaas, slappe blaas of een mengblaas
■ Catheriseren of sonde → 4 tot 6 keer per dag leegmaken, zelf
■ Operatief: klepsysteem van buikwand naar bruis voor vrouwen of tetraplegen
○ Darmregulatie adhv supo of rectumactiviteit prikkelen rectaal of anaal
● Ademhalingsstoornissen: hoe hoger het letsel, hoe minder longcapaciteit
○ Aanleren van kikkerademhaling bij beademing
○ Via pacemaker het diafragma prikkelen om ademhaling te initiëren
Syndromen bij een parese
Belangrijke aandachtspunten tijdens de revalidatie
Tijdens mobilisatietherapie (wisselhoudingen, correcte positionering, decubituspreventie)
● Progressief rechtopzetten & benen omzwachtelen
● ADL taken
● Gebruikmaken van spierstatus ivm innervatietraining
● Sensibiliteit: het niet opmerken van urineverlies, gevaar voor kwetsuren
● Spasticiteit: functioneel of niet? pijn? slapen? → medicatie
● Autoaanpassingen: automatisch, alles aan het stuur, CARA