100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting en voorbeelden zinsontleding €7,16
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting en voorbeelden zinsontleding

 2 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Uitgebreide samenvatting van praktische cursus zinsontleding, uitleg + voorbeelden.

Voorbeeld 3 van de 22  pagina's

  • Ja
  • 10 maart 2024
  • 22
  • 2020/2021
  • Samenvatting
avatar-seller
Samenvatting praktische cursus zinsontleding
Hoofdstuk 1: Enkelvoudige zin – redekundig ontleden
Bij een enkelvoudige zin is er één zinsdeel dat de tijd aanduidt d.m.v. PV

PV vooraan bij zinnen met onzekerheid (wens/vraag)

PV als tweede bij mededelende zinnen.

Gebiedende wijs: tijd van PV is niet te veranderen.
Evt: jij/u/jullie toevoegen

Zij beweert dat wij haar om een kop koffie vragen
Claude beseft dat hij alleen is

‘Het regent’
= loos onderwerp / onderwerp voor de vorm
 Natuurgebeuren of onbekendee oorzaak

Als OND wordt herhaald door die / dat  herhalend onderwerp

‘Er stond een agent op de stoep’
Plaatsonderwerp  er
(getals)onderwerp  een agent

Zinnen zonder (getals)onderwerp:
- Niet uitgedrukt wie de handeling verricht
- Persoonsvorm is gebiedende wijs

‘te’ hoort ook bij ww. gez.
‘zich’ hoort bij ww. gez als deze onvervangbaar/niet weg te laten is

Werkwoorden met vaste aanvullingen: inhalen / boekhouden / wegsterven

Werkwoordelijke uitdrukkingen  rekening houden met / ervandoor gaan / een flater slaan (=
blunderen) / een poets bakken (= bedotten) / het hoofd verliezen / het hazenpad kiezen /
voor de wind gaan / blootstellen

Naamwoordelijk gezegde  nw. gez.  noodzakelijke niet-werkwoordelijke aanvulling op
het hoofdwerkwoord. Voorbeelden: in zijn knollentuin zijn
 met koppelwerkwoord (zijn (iets, niet waar / alleen in toestand, niet in actie), worden (niet
van ontstaan), blijven, blijken, lijken, schijnen (niet van licht geven), heten, dunken,
voorkomen

Ik vind dat bier niet te zuipen  LV

Het / dit / dat + werkwoord + naam in enkelvoud of meervoud  werkwoord past zich aan

Gezegde nomaliseren = pv  infinitief: De zon schrijnt fel. Het felle schijnen vd zon




1

,Bij een zin met een naamwoordelijk gezegde kan PV + WW (als achteraan in de zin) niet
worden omgedraaid en anders wel.
 Ik weet dat Loes is ziek…..
Zij schijnt zangeres geworden te zijn
kww
Zijn horloge bleek defect geraakt te zijn
kww

Koppelwerkwoord:
1. Vervangende koppelwerkwoorden:
a. Zijn  staan, zitten, vallen
b. Worden  raken
2. In naamwoordelijk gezegde meer werkwoorden  koppelwerkwoord schuift dan op
3. Alleen ‘zijn’, ‘worden’, ‘blijven’ zijn echte koppelwerkwoorden. Rest kan met ‘te’ +
zijn / worden / blijven
Fred schijnt ziek te zijn
4. ‘heten’ als koppelwerkwoord  een naam hebben
‘heten’ niet als koppelwerkwoord  de reputatie hebben (+ te + kww)
5. Als koppelwerkwoord zonder naamwoordelijk deel van gezegde voorkomt, zijn het
zelfstandige werkwoorden
6. Zijn met ‘te’+ onb. wijs = bijvoeglijk naamwoord en NIET kww
Dat is wel te doen
Dat is doenlijk

KWW voorbeelden:
Zijn depressief geraakt  nw. gez.
1.11 9 Zijn behoorlijk in de war  nw. gez.
1.11 14 Zijn behoorlijk in de maling genomen  ww. gez.
1.13 11 Was bijna de oorzaak van een grote vliegtuigramp  nw. gez.
Is klaar  nw. gez.
Heeft zich gevestigd  ww. gez.
Wordt in gebruik genomen  ww. gez.
Blijkt arts geworden te zijn  nw. gez.
1.14 15 zijn voor eeuwig grote poplegendes geworden  nw. gez.
1.19 2 distantieerde zich = ww. gez.
1.19 16 verontschuldigde zich = ww. gez.
Is belust  nw. gez.

LV bij ww. gez.  deel van de zin dat werkwoordelijk gezegde ‘ondergaat’

LV is altijd een zelfstandig naamwoord, zelfstandig voornaamwoord (hem / haar / het / allen /
iedereen) of woordgroep die daardoor vervangen kan worden.

LV vinden  zin naar tijd en vorm omzetten
Maar niet mogelijk bij werkwoorden als ‘hebben’, ‘krijgen’, ‘bevatten’, ‘omvatten’  dan
nominaliseren.
Zij heeft een dier  Het hebben van een dier

‘zich’ vast bij werkwoord  hoort bij gezegde als onvervangbaar door een ander woord (bijv.
te vervangen door iemand)


2

, Loos LV  ‘het’ als geen echte betekenis: Ik krijg het warm

LV begint nooit met een voorzetsel (behalve als dit in de naam van bijvoorbeeld een boek zit)

LV komt nooit voor bij naamwoordelijk gezegde.

Opsporingsproef LV
1. Lijdende vorm (werd) bekeken
2. Nomalisering met ’van’  Velen bekeken het programma. Het bekijken van het
programma door velen
3. Loos LV: Marie heeft het warm
4. Herhalend LV: Mijn broer, die ken ik

Meewerkend voorwerp: MV: zinsdeel dat meewerkt de handeling van het gezegde mogelijk
te maken.
Aan / voor kunnen weggelaten worden.

MV kan in zin met / zonder LV zijn en in zin met nw. gez. ( Die zaak was Wim duidelijk).

Bij nominalisering komt MV altijd met aan / voor
 Het geven aan de Hartstichting

MV met ‘voor’  belanghebbend voorwerp

MV ook bij ondervinding / lichamelijke ervaring
 Hij is mij te onvriendelijk
 De tranen stonden Gerard in de ogen

Dat mij dat moet overkomen
mv ond ww. gez.
De winnaar kreeg een bon aangeboden
ond wwg lv ww. gez.

De winnaar werd een bon aangeboden
mv wwg ond ww. gez.

Heeft hij aan haar gedacht
ww. gez. ond ww. gez.

Het is mij helaas niet gelukt
loos ond ww. gez. mv ww. gez.

De tranen stonden haar in de ogen
ond ww. gez. Mv

Jouw manier lijkt mij niet heel erg verstandig
ond nw. gez. mv nw. gez.

Hij bleek de taal niet machtig te zijn
Ond nw. gez. ov nw. gez.


3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vogelssanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,16  2x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd