Samenvatting
Samenvatting biologie H13 zenuwstelsel
- Vak
- Niveau
Samenvatting van Nectar biologie (4e editie) over hoofdstuk 9 bloedsomloop. Uit 5VWO.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
ninevanlierop
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvattingH13 Zenuwstelsel
13.1 Het centrale zenuwstelsel
Indeling zenuwstelsel
Het zenuwstelsel heeft 2 delen: het centrale zenuwstelsel (CZS), bestaand
uit neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en het ruggenmerg, en het
perifere zenuwstelsel (PZS), zenuwen, bundels van uitlopers van
neuronen. PZS is te verdelen in sensorische en motorische zenuwen.
Het centrale zenuwstelsel
In het CZS liggen de cellichamen van neuronen bij elkaar in de grijze stof,
in het ruggenmerg is dat aan de binnenkant en in de hersenen aan de
buitenkant. De witte stof bestaat uit de uitlopers van neuronen met
daaromheen een isolerend omhulsel van myeline (isolatie en snelle
impulsgeleiding).
Het ruggenmerg ligt beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door
drie ruggenmergvliezen. De hersenen liggen beschermd in de schedel
omgeven door drie hersenvliezen. Tussen de twee binnenste hersenvliezen
stroomt hersenvloeistof: extra bescherming tegen schokken en een
afvoerroute van afvalstoffen. Er is een bloed-hersenbarrière die selectief
stoffen naar de hersenen laat.
De endotheelcellen van de haarvaten in de hersenen liggen strak tegen
elkaar door tight-junctions. Om de haarvaten liggen uitlopers van
astrocyten (gliacellen, steuncellen met veel uitlopers die een bijna
gesloten kring om de haarvaten). Samen vormen ze de bloed-
hersenbarrière, deze laat selectief stoffen door om de hersenen te
beschermen.
Grote hersenen
De grote hersenen bestaan uit twee helften, met elkaar verbonden via de
hersenbalk. Neuronen geven hier informatie aan elkaar door. Dat gebeurt
in de hersenschors (grijs). Informatie gaat via zintuigen zenuwen
ruggenmerg hersenstam grote hersenen. Je grote hersenen
verwerken informatie, redeneren logisch, bepalen je wil, bewustzijn,
geheugenfuncties en emoties.
Hersenschors
, Impulsen gaan via hersenneuronen sensorisch centra in de schors die
bij dat zintuig horen primaire gehoorcentrum komen de impulsen binnen
en daar is bewustwording. Door het geluid te koppen aan geheugen in het
secundaire gehoorcentrum kun je het geluid interpreteren (herkenning).
In de primaire motorische schors ‘bedenk’ je bewegingen. Deze is
verbonden met de secundaire motorische schors. Deze bevat informatie
over hoe spieren de beweging gecoördineerd uitvoeren. De motorische
schors van je rechterhersenhelft bestuurt links en zo anders om.
Thalamus
Alle informatie uit je zintuigen, behalve geur, gaat via de thalamus naar je
hersenschors. De thalamus selecteert welke impulsen naar welke
gebieden van de hersenschors gaan.
Alcohol stimuleert de vorming van dopamine, een stof die boodschappen
aan neuronen geeft. Hierdoor voel je je ontspannen. De neurotransmitter
GABA blijft door alcohol langer aan zenuwcel remmende receptoren
gebonden. Hierdoor functioneert je thalamus minder goed. Dit heeft te
maken met je herinnering.
Hypothalamus
De hypothalamus is betrokken bij de homeostase door o.a. het aansturen
van de hypofyse die hormoonklieren aanstuurt.
Kleine hersenen
De kleine hersenen coördineren bewegingen in nauwe samenwerking met
de grote hersenen, hersenstam en ruggenmerg.
Hersenstam
De hersenstam bestaat uit de middenhersenen, de pons en het verlengde
merg (BINAS 88C1).
- De middenhersenen spelen een rol bij reflexen met horen en zien.
- De pons verbindt grote en kleine hersenen en is een tussenstation
tussen het evenwichtszintuig in het middenoor met de kleine
hersenen.
- Het verlengde merg is het overgangsgebied van de kleine hersenen
naar je ruggenmerg. Hier kruisen zenuwbanen zodat je
linkerhersenhelft informatie krijgt van rechts en anders om. Het
verlengde merg bevat regelcentra voor veel vitale functies.
Uit de hersenen komen hersenzenuwen, op de zwervende zenuw na
bevinden ze zich allemaal in het hoofd of de hals. De zwervende zenuw
maakt verbindingen met de verteringsklieren, hart en longen (BINAS 88L).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninevanlierop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79202 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen