Tijdens mijn stage bij de Rijks Justitiële Jeugdinrichting (RJJI) locatie de Hartelborgt, viel me een opvallend gebrek aan financiële educatie voor jonge gedetineerden op. Hoewel het personeel bereid was om boetes te betalen, ontbrak het aan begeleiding op financieel gebied. Dit zorgde ervoor dat...
"Terugkeer in de maatschappij na
detentie is geen eindpunt, maar het
begin van een nieuwe uitdaging’’
Ontwerprapport
Rijks justitiële
jeugdinrichting
Naam: AJ Margarita
Studentnummer:
Klas:
School: Hogeschool Inholland Rotterdam
Periode: Januari – mei
,Inhoud
1. Inleiding..............................................................................................................................................1
1.1 Aanleiding.....................................................................................................................................1
1.2 Belanghebbenden.........................................................................................................................4
1.3 Vraagdefinitie................................................................................................................................5
1.4 Randvoorwaarden........................................................................................................................6
2. Methoden...........................................................................................................................................7
3. Resultaten: deelvragen.......................................................................................................................8
3.1 Hoe ziet het huidige aanbod eruit?...............................................................................................8
3.2 Wat zijn de wensen/ behoeften van de doelgroep?.....................................................................9
3.3 Wat zijn de bevorderende/belemmerende factoren?.................................................................10
4. Resultaten: scenario’s.......................................................................................................................11
4.1 Scenario 1: Geïntegreerde financiële educatie...........................................................................12
4.2 Scenario 2: betrokkenheid van externe experts..........................................................................14
4.3 Scenario 3: Groepsgerichte training en rolmodellen...................................................................15
5. Resultaten: Advies............................................................................................................................17
6. Conclusie..........................................................................................................................................18
Bronnen................................................................................................................................................19
Bijlage...................................................................................................................................................21
(Bijlage 1)..........................................................................................................................................21
(Bijlage 2)..........................................................................................................................................22
(Bijlage 3)..........................................................................................................................................24
(Bijlage 4)..........................................................................................................................................25
(Bijlage 5)..........................................................................................................................................25
1. Inleiding
1.1 Aanleiding
Gedurende mijn praktijkperiode in de Rijks justitiële jeugdinrichting (RJJI) locatie de Hartelborgt
merkte ik een tekortkoming op het gebied van financiële educatie van jong gedetineerden. Het
1
, personeel betaald de boetes, maar bood geen financiële begeleiding. Dit gat in de educatie stelt de
jongeren bloot aan risico's zodra ze weer deel gaan uitmaken van de samenleving. Bij hun terugkeer
in de maatschappij staan ze voor lastige financiële kwesties, variërend van schuldaflossing en het
verkrijgen van een betrouwbare inkomstenstroom tot het eenvoudige beheer van dagelijkse
financiën. Evenals hun leeftijdsgenoten buiten detentie kunnen ook zij vallen voor de valkuilen van
'eenvoudige' financiële oplossingen zoals kredieten en snelle leningen, wat hun financiële gezondheid
in gevaar brengt. Naast de eenvoudige financiële oplossingen is het snelle geld dat vandaag de dag op
straat verdiend kan worden ook een aantrekkelijke optie (Nederlands Jeugdinstituut, z.d.). Ze missen
de middelen om goed om te gaan met financiële verantwoordelijkheden, wat kan leiden tot
financiële problemen of zelfs recidive. In mijn stageperiode heb ik herhaaldelijk situaties meegemaakt
waarin jongeren, die eerder vrij waren, na enkele weken of maanden weer terugkwamen in de
instelling als gevolg van betrokkenheid bij nieuwe delicten. Wanneer jongeren de leeftijd van 18 jaar
bereiken, wordt van hen verwacht dat zij financieel op eigen benen kunnen staan. Maar deze
verwachting is niet altijd haalbaar. Blootstelling aan langdurige geldstress kan de hersenstructuur
structureel aantasten. Op latere leeftijd kan dit leiden tot een over geactiveerd stress-systeem,
waarbij er ook een stressreactie optreedt zonder dat er bedreigingen zijn (Jungmann et al, 2020). Het
is gebleken dat jongeren die grotendeels van hun jaren in een justitiële omgeving hebben
doorgebracht niet de kennis en financiële vaardigheden bezitten. Dit vormt het hart van de centrale
vraag in dit ontwerprapport: "Hoe kunnen de sociaal werkers van RJJI, jongeren in de RJJI
ondersteunen in het financieel succesvol terugkeren in de samenleving?’’ Dit onderzoek richt zich
specifiek op de jongeren die verblijven in de Rijks Justitiële Jeugdinrichting (RJJI), waarbij de
leeftijdsgroep van deze jongeren varieert tussen 12 en 24 jaar (Dienst Justitiële Inrichting, 2023). Het
doel is het ontwikkelen van een gestructureerd financieel educatieprogramma waarbij sociaal
werkers de financiële herintegratie van jongeren in de RJJI kunnen stimuleren. Het probleem omvat
de specifieke uitdagingen waarmee jongeren geconfronteerd worden bij een succesvolle terugkeer
naar de samenleving, met nadruk op financiële aspecten. Vanuit het professioneel perspectief kan
het slagen van het programma resulteren in een versterkte focus op het ontwikkelen van
bekwaamheden en kennis bij de professionals.
Microniveau (Individueel niveau):
Op microniveau staat de client centraal (Horneman & Nijhof, 2011). Deze jongeren bevinden zich in
een situatie waarin ze, als gevolg van hun persoonlijke omstandigheden en achtergrond, financiële
problemen ervaren. De financiële problemen waarmee jongeren binnen de RJJI worden
geconfronteerd, vinden hun oorsprong in verschillende factoren, waaronder hun persoonlijke
achtergrond en opvoeding. Veel van deze jongeren groeien op in achterstandssituaties waarin
financiële zorgen al lange tijd een rol spelen. Uit de studie van Adjiembaks et al (2022), blijkt dat
armoede een risicofactor is voor jongeren om in de criminaliteit te belanden. Ze hebben mogelijk
nooit de kans gehad om te leren hoe ze verstandig met geld moeten omgaan en kunnen negatieve
financiële gewoonten hebben overgenomen uit hun thuissituatie. Bovendien hebben ze vaak geen
toegang gehad tot financiële educatie en hebben ze nooit geleerd hoe ze een budget moeten
opstellen, financiële doelen moeten stellen of schulden moeten beheren (Nibud, 2022). Dit leidt tot
een verhoogd risico op crimineel gedrag om in hun basisbehoeften te voorzien. Jongere
gedetineerden die financiële delicten plegen, ervaren op microniveau complexe problemen. Deze
jongeren groeien vaak op in achtergestelde buurten met beperkte kansen en
onderwijsmogelijkheden (Sociaal en Cultureel planbureau, 2021). Dit gebrek aan financiële kennis
maakt hen kwetsbaar voor financiële problemen. Velen van hen dragen problematische schulden met
zich mee voordat ze de detentie ingaan, variërend van boetes tot openstaande rekeningen. Daarnaast
kunnen sommige jongeren al betrokken zijn geweest bij criminele activiteiten als gevolg van
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aj_margarita. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €20,44. Je zit daarna nergens aan vast.
