Afferent: informatie naar CZS <-> efferent: informatie vanuit CZS
2 belangrijke hoofdtaken:
1) Waarnemen en reguleren van interne condities = homeostase
2) Reguleren van gedragspatronen ten aanzien van voeding, voortplanting, zelfverdediging en
andere interacties met de omgeving
Histogenese: chorda dorsalis induceert differentiatie in ectoderm waardoor de neurale plaat ontstaat
-> randen verdikken: ontstaan neurale groeve -> randen groeien uit + versmelten: ontstaan neurale
buis -> ontwikkeling volledig CZS -> neurale lijst aan weerszijden neurale buis: ontstaan sensorische
neuronen, postganglionaire neuronen, cellen van Schwann …
ZENUWCELLEN (NEURONEN)
Reageren op stimuli -> prikkelbare cellen
+100 miljard neuronen in zenuwstelsel
Elk neuron 1000 verbindingen met andere neuronen
Geheel complex communicatienetwerk: snelle uitwisseling info over lange afstanden
Functionele eenheid zenuwweefsel
Kunnen in volwassen toestand niet meer delen
Variatie in vorm en grootte: 4-150µm
Indeling
3 functionele categorieën:
Sensorische neuronen: impulsen van receptoren naar CZS = afferent
Motorische neuronen: impulsen van CZS naar receptoren = efferent
Interneuronen: schakelen neuronen aan elkaar en vormen integrerend netwerk tussen
sensorisch & motorische neuronen
- Schakelneuronen
- Projectieneuronen
Aantal uitlopers en vorm:
Multipolaire zenuwcellen: 1 axon meerdere dendrieten
, - Stervormig soma
- Pyramidaal soma
- Rond soma
- Peervormig soma
Bipolaire zenuwcellen: 1 axon, 1 dendriet
Pseudo-unipolaire zenuwcellen: 1 uitloper, splitst dicht bij soma in 1 axon en 1
axon/dendriet
Anaxonische neuronen: veel dendrieten, geen axon
Cellichaam: bevat kern en celorganellen voor onderhoud cel
Bevat kern zenuwcel met cytoplasma
Kern fijnverdeeld euchromatine -> hoge mate transcriptie
Nucleolus -> aanmaak RNA-ketens ribosomen
Veel RER -> synthese membraaneiwitten
Hoge concentratie nucleïnezuren -> aankleuring basische kleurstoffen en vlekkig patroon
Grote hoeveelheid lysosomen -> afbraakcentrum neuron
Stofwisselingscentrum neuron
Gevoelig voor prikkels
Hoge eiwitsynthese activiteit
Golgi-complex in gebied rond kern
Veel mitochondriën
Lipofuscine (verouderingspigment)
Veel microtubuli en neurofilamenten -> componenten naar juiste plaatsen in neuron
Oppervlak bedekt door synaptische uitlopers van neuronen of steuncellen
Uitlopers: vertrekken uit cellichaam
Dendrieten Axonen
vervoert impuls naar het cellichaam toe vervoert impuls van het cellichaam af
Sterk vertakte zenuwuitlopers 1 lange cilindervormige uitloper
Paar dendrieten per neuron 1 axon per neuron
Blijven in omgeving Vertrek vanop trechtervormige heuvel =
axonheuvel
Diameter groter Diameter kleiner
Niet gemyeliniseerd Bevat mitochondria, neurofilamenten,
neurotubuli -> axonaal transportsysteem
Geen scherpe overgang met cellichaam -> Plasmamembraan = axolemma
veel organellen Cytoplasma = axoplasma
Oppervlak bedekt met spina = knobbelvormig Distale uiteinde vertakt -> telodendron ->
uitsteeksels die plaatsen zijn van synaptisch eindigt met eindknopje of bouton =
contact synaptisch uiteinde
Axonaal transportsysteem = intensief bidirectioneel transport
Anterograad transport: vervoer perikaryon naar periferie
Trage axonale stroming
Snel axonaal transport
Retrograad transport: vervoer vanuit periferie naar perikaryon
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottehulselmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.